3-topshiriq atamalarga javob yozish Bozor islohotlari

Modernizatsiya, modernizatsiyalash (fransuzchadan moderne — „eng yangi“, „zamonaviy“) — biror narsani yangilash, unga zamonaviy tus berish, uni zamonaviy talablarga muvofiq oʻzgartirish. M.Modernizatsiyada mashina, apparat, turli texnologik qurilmalar, muhim kashfiyotlar texnika taraqqiyoti talablariga muvofiq qayta ishlanadi.

Tadbirkorlik (tadbirkorlik faoliyati bu- iqtisodiy foydadir) — oʻz tavakkalchiligi ostida

amalga oshiriladigan, mulkka egalik qilish, tovarlarni sotish, ishlarni bajarish yoki xizmatlar koʻrsatishdan muntazam ravishda daromad olishga qaratilgan mustaqil faoliyat sanaladi. Tadbirkorlik faoliyati bilan shugʻullanuvchi shaxslar, agar qonun hujjatlarida boshqacha tartib nazarda tutilgan boʻlmasa, qonun hujjatlarida belgilangan tartibda ushbu lavozimda roʻyxatdan oʻtkazilishi kerak^[1].
Tizimda foyda keltirmaydigan tovarlarni sotish kabi ishlarni bajarish yoki xizmatlar koʻrsatishning alohida hollari tadbirkorlik hisoblanmasligi aniq.
Tadbirkorlik faoliyatini yuritish uchun tadbirkorning oʻzi tomonidan , tashqaridan jalb qilingan mulklar ya'ni nomoddiy aktivlari va mehnat resurslari ham qoʻllanilishi lozim. Sarflangan mablagʻlar oʻzini qoplashiga , ishlab chiqarilgan narsa foyda bilan sotilishiga kafolat yoʻq. Bu mulkni toʻliq yoki bir qismini yoʻqotish xavfi bilan bogʻliqdir.
Tadbirkorlik faoliyatining samaradorligi^[3] nafaqat foyda miqdori, balki korxona qiymatining oʻzgarishi bilan ham baholanishi mumkin (korxonaning bozor qiymati, yaxshi niyatga ham bogʻliq boʻladi).
Odatda gʻoyani shakllantir quyidagi bosqichlar bilan ajralib turadi:

1. 
   Tadbirkorlik gʻoyasini yaratish;
   
2. 
   Gʻoyaning birinchi ekspert bahosi;
   
3. 
   Bozor maʼlumotlarini olish (talab va taklif oʻrtasidagi bogʻliqlikni aniqlash, narxlarni aniqlash va boshqalar);
   
4. 
   Gʻoyani amalga oshirish uchun xarajatlarni hisoblash;
   
5. 
   Gʻoyani amalga oshirish uchun bozor maʼlumotlari va xarajatlarini ekspert baholash;
   
6. 
   Tadbirkorlik qarorini qabul qilish, gʻoyani amaliy amalga oshirishga tayyorgarlik koʻrish.
   

Qaror qabul qilish uchun diqqat bilan marketing yoki bozor holatini, raqobatchilar oʻrtasidagi munosabatlarni, talab va taklifda mumkin boʻlgan oʻzgarishlarining ilmiy prognozlarini, aholining xarid qobiliyatini oʻrganmasdan turib amalga oshirib boʻlmaydi. Amaliyot shuni koʻrsatadiki, yangi gʻoyalarning koʻplab manbalari mavjud, misol uchun: shartnoma boʻyicha biznes hamkorlar va kontragentlarning sharhlari, raqobatchilarning mahsulotlari, davlat organlarining nashrlari, patent idoralarining maʼlumot varaqalari kabilar kiradi.
Tadbirkorlik faoliyati koʻpincha kichik biznes bilan bogʻliq boʻlsa, egasi ham yetakchi hisoblanadi. Katta kompaniyada boshqaruv funksiyalari koʻpincha yollangan menejerlar tomonidan amalga oshiradi ammo kompaniya asoschisi daromad olishi hammaga maʼlum. Faqatgina vaqti-vaqti bilan umumiy yigʻilishlarda ovoz berishadi.
Baʼzida ijtimoiy tadbirkorlik alohida toifa sifatida ajratiladi.

3. 
   Aylanma kapital – kapital (ishlab chiqarish fondlari)ning har bir ishlab chiqarish siklida "I sarf etiladigan va qiymati ishlab 4 chiqarilgan tovarda toʻliq oʻtadigan qismi. Sarflangan Aylanma kapital miqdori kapi-talning doiraviy aylanishi oxirida tovar sotilishi bilan pul shaklida ishlab chiqaruvchi qoʻliga qaytadi. Xom ashyo, materiallar, yoqilgʻi va boshqa, shuningdek ish kuchi sotib olishga sarflanadigan hara-jatlar Aylanma kapital ga kiradi (qarang Kapital).
   
4.