7-ma’ruza. Operandalarni adreslash turlari va usullari. Buyruqlar oqimini boshqarish. Uzulish rejmi va uzilishga ishlov berish algoritmlari. Stekni tashkil etilishi. Reja

To’g’ridan-tog’ri adreslash. To'g'ridan-to'g'ri yoki mutlaq adreslashda (MA) manzil kodi murojaat qilingan xotira yacheykasining raqamini to'g'ridan-to'g'ri ko'rsatadi (7.2-rasm), ya'ni manzil kodi bajarilish manziliga to'g'ri keladi.

7.2-rasm. To’g’ridan-tog’ri adreslash
Foydalanish qulayligi bilan bir qatorda usulning muhim kamchiliklari bor - manzil maydonining cheklangan hajmi, chunki katta hajmli xotiraga kirish uchun uzun manzil maydoni kerak. Shu bilan birga, buyruqda ko'rsatilgan manzilni hisob-kitoblar jarayonida o'zgartirib bo'lmasligini yanada muhim nomukammal deb hisoblash mumkin (har qanday holatda ham bunday o'zgartirish tavsiya etilmaydi). Bu dasturni (va ma'lumotlarni) xotiraga o'zboshimchalik bilan joylashtirish imkoniyatini cheklaydi.
To'g'ridan-to'g'ri adreslash quyidagi ishlash ko'rsatkichlari bilan tavsiflanadi: C_MА = [log₂ N_i], T_MА = t_US, bu yerda N_i - adreslangan operandlar soni.
Registrli adreslash. Registrli adreslash (RA) to'g'ridan-to'g'ri adreslashga o'xshaydi. Farqi shundaki, buyruqning manzil maydoni xotira yacheykasini emas, balki protsessor registrini ko’rsatadi (7.3-rasm). Registrning manzilini bundan keyin R harfi bilan belgilaymiz. Odatda, bu holda manzil maydonining o'lchami uch yoki to'rt bitni tashkil qiladi, bu esa mos ravishda 8 yoki 16 umumiy maqsadli registrlardan (UMR) birini belgilash imkonini beradi.

7.3-rasm. Registrli adreslash
Registrli adreslashning ikkita asosiy afzalligi quyidagilardir: buyruqdagi qisqa manzil maydoni va xotiraga kirishni istisno qilish. Kam sonli UMR buyruqning manzil maydonining uzunligini qisqartirishga imkon beradi, ya'ni C_RA << C_MA. Bundan tashqari, T_RA = t_UMR, bu erda t_UMR - umumiy maqsadli registrdan operandni tanlash vaqti, bundan tashqari, t_UMR << t_US. Afsuski, registrlarni manzillashdan foydalanish imkoniyatlari protsessordagi kam sonli UMRlar bilan cheklangan.