rəfındən maiiarın yavılmasına, xidmətiərın göstərilməsinü, işlə-
rin görülməsınə və ya onun imicinin formalaşdırıimasma bırbaşa,
yaxud dolayı yoiia xidmət cdən məlumat, kommeısiya biidirisı -
satıcı başa düşülür.
Elektron ticarətində Qanunun tətbiq edilməsi*
Maiiyyə bazarı, o cünıiodən sığorta və qiymətii kağızlar bazarı
istisna oimaqia Azərbaycan Respubiikasında bütün digər sahələr-
də həyata keçiriiən elektron ticarətə şamil edilir.
Maliyyə bazannda, o cümiədən sığorta və qiymətü kağızlar
bazarında elektron ticarətə bağlı münasibətlər Azorbaycan Res-
pubiikasının digər qanunvericilik aktları ilə tənzimlənir.
Elektron ticarətin hüquqi tonzislənməsi.
Elektron ticarət haqqında AR qanunvericiliyi AR-nın Konstitu-
siyasından, AR-nın Mülki məcəlləsindən, “Elektron imza və
elektron sənəd haqqında”
AR-nm qanunundan, bu qanundan və
digər normativ hüquqi aktlardan, habeiə AR-nın torofdar çıxdığı
beynəlxalq müqavilələrdən ıbarətdir.
Olaqəiərin elektron formada bağlanması ilə əlaqədar məsələiər
bu Qanunla və elektron sənəd dövriyyəsinə dair qarıunvericiliklo,
əqdiərdən irəii gəİən öhdəiiklərin məzmunu və icrası ilo bağlı mə-
sələlər isə bu qanunun IO-cu maddəsində nəzərdə tutulan məsələ-
iər istisna olmaqla, müiki qanunvericiliklə tənzimlənir.
ELEKTRON TİCARƏTİN TƏŞKİLİ
Eİektron ticarətin əsas prinsipləri
Azərbaycan Respublikasmda elektron ticarətin hüquqi tənzinı-
lənməsi aşağıdakı prinsiplorə əsaslanır:
❖ iştirakçıiarm hüquq bərabərliyi;
❖ iştirakçılann iradə sərbəstliyi;
❖ iştirakçıiann əmlak müstəqilliyi;
❖ mülkiyyətin toxunulmazlığı;
❖ müqavilə azadlığı;
❖ sahibkarlıq fəaliyyətinin maneəsiz həyata kcçirilməsi;
❖ azad və ədalətli rəqabət;
❖ malların, xidmətlərin və maliyyə vəsaitlərının sərbəst hə-
rəkəti;
❖ hüquqlann məhkəmədə müdafləsinə təminat vcrilməsi.
Hiiquqi və fıziki şəxsiərin elektron ticarət sahəsində hüquq və
vəzifələr əldə etməsinə və həyata kesiriiməsinə yalnız AR-nm
qanunvericiliyinə əsasən məhdudiyyətlər qoyula bilər.
Elektron ticarətin həyata keçirilməsinə xüsusi razrlıq (lisenzi-
ya) tələb olunur. Xüsusi razılıq (lisenziya) tələb oiunan fəaliyyət
sahələrində elektron ticarət aparıldıqda, satıcı (təchizatçı) qanıın-
vericilikdə müəyyən edilmiş qaydada həmin fəaiiyyətə xüsusi ra-
zılıq (iisenziya) almalıdır,
Hüquqı və fıziki şəxslər clektron ticarət sahəsində hüquq və
vəzifələrini qanunvericiliyə və bağladıqları müqavilələrə əsasən
əldə edir və həyata keçirirlər.
11.2. Elektron ticarətin iştirakçılarına
olan tələblər.
Azərbaycan Respublikasınm qanunvericiliyinə uyğun olaraq
fəaliyyətə xüsusi razılıq (lısenziya) nəzərdə tutulan haliar istisna
oimaqla, tnövcud qanunvericiliyə müvafiq qaydada hüquqi şəxs
dovlət qeydiyyatından keçdiyi və hüquqişəxs yaratmadan sahıb-
karlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan ftzikı şəxs sahibkarlıq fəaİiyyoti
ilə məşğul oimaq hüquqi əidə etdiyi andan satıct (təshizatçı) kimı
fəaliyyətə başiaya bilər.
Digər tərəfdən 5-ci maddənın 2-ci bəndənin tələbiərinə üyğuıı
olaraq satıcının (təchizatçının) aiıcılara (sifarişçiiərə) təqdim et-
diyi bütün məlumatlar Azərbaycan diiində və ya tərəflərin razı-
iaşdırdığı digər diidə, xüsusi biiiyə maiık oimayan ahcı (sıfarişçi)
tərəfındən aydın və birmənalı başa düşülən şəkiidə ifadə olurı
maiıdır.
Homçinin satıcı (təchizatçı) özü barədə aşağıdakı zəruri məlu-
matlarla alıcıların (sıfarışçılorm) və səlahiyyətli dövlət orqanları-
nın tanış olmasma imkan yaratınalıdır.
Eyni zamanda hüquqi şəxsin adı, dövlət qeydiyyatı, təşkıla-
ti-hüquqı forması, ünvan və ya fıziki şəxsin soyadı, adı və atası-
nın adı, ünvan göstərilməlıdir.
Belə ki, əlaqə məlumatları (telefon, faks, İntemct vo elektroıı
poçt ünvanları) olmahdır.
Bu baxımdan satıcınm (tochizatçmın) ticarət reyestnndə və ya
digər reyestrdə qeydiyyatı olduğu halda, reyestin adı, qeydiyyat
nömrəsi, və ya dıgər identikləşdirmə məlumatı (satıct (təchizatçı)
peşə üzrə fəaliyyət göstərərkən isə qeydi)ryatdan keçdiyi müva-
fıq dövlət orqanın və ya digər qurumun adı, peşə üzro ixtisas də-
rəcəsi, peşə qaydalan və bu qaydalarla tanışhq inıkanı barodo
məlumat) tam olmalıdır.
Belə ki, sahibkarhq fəaliyyətinə xüsusi razıhq (lisetıziya) tot-
biq olunan halda, xüsusi razılıq (Iisenziya) və onu vermiş dövlot
orqanı barodə ətraflı məlumatların olması vacibdir.
Yeri gəlmışkən vergi ödəyicisinin eyniləşdirmə nömrəsi
(VÖEN) olmalıdır.
Malların, xidmətlərin və işlərin qiymətinə və malın (xidmətiıı,
işin) çatdırılma haqqının daxil olub-olmaması və onlann məbləği
barodə məlumat verilməlıdir.
Həmçinin alıcı (sifanşçi) “Elektron ticarət haqqmda” Qanun-
la, mülki qanunvericiliklə, o cümlədən istehlakçıların hüquqları-
nm müdafıəsı haqqında qanunvericiliklə və elektron tıcarət işti-
rakçıları arasmda bağlanmış müqavilələrlə nəzərdə tutulmuş hü-
quq və vəzifələrə malikdir.
Bütün bunlarla yanşı vasitəçı məhkəmənin qərarı va ya qanun-
verıcilikdə nəzərdə tutulmuş səlaliyyətli dovlət orqammn ıııüra-
ciəti əsasında hüquq pozuntulannın qarşısımn ahnması məqsodı
ilə göstərdiyi xidməti dayandmr, informasiyanın saxiamlması
xidmətini göstərdiyı halda isə, həmçinin infomıasiyanı silir vo ya
ona çıxışı məhdudlaşdırır.
Dostları ilə paylaş: |