Alisher Navoiy 579 yoshda Tig‘i ishqing yorasidur butmagan, Dardini har kimga aytib butmagan hajr sahrosidur ohim o‘tidan, Anda gul yoxud giyohe butmagan



Yüklə 3,66 Mb.
səhifə2/2
tarix13.05.2022
ölçüsü3,66 Mb.
#86913
1   2
Navoiy 2

nechta muammo kiritilgan?

Navoiyning hadislar

jamlangan asari qaysi?

Alisherning oilasi qachon

Iroqqa ko‘chib ketadi?

Navoiyning “Lison us-tayr”

asari qaysi asar ta’sirida

yozilgan?

“Lison ut-tayr” necha

bobdan iborat?

“Xamsa” dostoni necha

misradan iborat?

“Tili Andijon shevasi bilan

rost” Navoiyga berilgan

ta’rif muallifi kim?

Navoiy necha rabot

va hovuz qurdirgan?

“Sab’ai Sayyor” dostoni

necha bob va

baytdan iborat?

“Hayrat ul-abror”ning

birinchi maqolati

nima haqida?

Navoiyning “Xamsa”

dostoni nechanchi

yillar yozilgan?

Befoyda so‘zni ko‘p aytma,

So‘zni ko‘p eshiturdan qaytma.

SAVOL:

Alisher Navoiy

yaratgan betakror

devonlar haqida kim

qanday ma'lumotga ega?

1-devoni:

Ilk devon

Zamondoshlari tomonidan tuzilgan bu devon

shoirning 24-25 yoshlik davrida xattotlar

sultoni Sultonali Mashhadiy tomonidan

ko‘chiirilgan. Ilmda unga shartli ravishda Ilk

devon nomi berilgan.

2-devon:

“Badoye ul-bidoya”

1472-1476-yillarda o‘zi tartib qilgan birinchi devon. Uning ma’nosi “Badiiylik ibtidosi”. Unda muallif “yeti-sakizimdin she’r tartib berish shavqi rag‘bati xayolimni band etdi”,-deb yozgan edi.

3-devoni:

"Navodir un-nihoya"

1476-1483-yillarda o‘zi tartib qilgan 2-devoni. Uning ma’nosi “Nihoyasiz nodirliklar”dir.

"Xazoyin ul-maoniy"

"Chor devon"

“Navodir

ush-shabob”

“Favoyid

ul-kibar”

“Badoye’

ul-vasat”

“G‘aroyib us-sig‘ar”

4-devoni:

"G‘aroyib us-sig‘ar"

“Yoshlik g‘aroyibotlari” atalmish ushbu devon 7-8 yoshdan 20 yoshgacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga olib, umr faslining bahoriga o‘xshatiladi.

5-devoni:

"Navodir ush-shabob"

“Yigitlik nodirliklari” atalmish ushbu devon 20 yoshdan 35 yoshgacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga oladi. Bu davr inson umrining yoz fasliga qiyoslanadi.



6-devoni:

"Badoye' ul-vasat"

“O‘rta yosh go‘zalliklari” devoni 35 yoshdan 45 yoshgacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga olib, umr faslining kuziga o‘xshatilgan.

7-devoni:

"Favoyid ul-kibar"

“Keksalik foydalari” devoni 45-60 yoshlarni o‘z ichiga olib, umr faslining qishiga qiyoslanadi.

8-devoni:

"Devoni Foniy"

1491-1498-yilda

fors-tojik tilida yozilgan

ushbu devonga

600 ta g‘azal kiritilgan.

NAVOIY

DEVONLARI

Ilk devon

“Badoye

ul-bidoya”

“Navodir

un-nihoya”

“Navodir

ush-shabob”

“Devoni Foniy”

“Favoyid

ul-kibar”

“Badoye’

ul-vasat”

“G‘aroyib

us-sig‘ar”

DARSNI MUSTAHKAMLASH

TEST

  • Davlatshoh Samarqandiyning qaysi asarida Navoiy haqidagi qimatli ma’lumotlarni o‘qishimiz mumkin?
  • “Majolis un-nafois” b) “Tazkirat ush-shuaro”
  • “Amirul mukarrab” d) “Ravzat us-safo”

  • 2. “Navoiy” so‘zinnig ma’nosi nima?
  • navo-kuy, ohang b) navo-bahra

  • s) navo-dard, g‘am d) barcha javoblar to‘g‘ri.

3. Alisher Navoiy shoirlarni necha guruhga ajratadi?
  • 2 guruhga: haqiqiy va dunyoviy ishqni kuylovchilar;

  • b) 3 guruhga: haqiqiy, ilohiy va ikki olam ishqini kuylovchilar;

    s) 2 guruhga: haqiqiy va ilohiy ishqni kuylovchilar;

    d) Navoiy shoirlarni guruhga ajratmagan.

    4. “Mufradot” (“Risolai muammo”) nechanchi yilda, qaysi tilda yozilgan?

    a) 1491-yil fors-tojik tilida. b) 1491-yil turkiy tilda.

    s) 1493-yil fors-tojik tilida. d) 1493-yil turkiy tilda.

    5. “Lison ut-tayr” asaridagi qushlar bosib o‘tgan vodiylar tartibi to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping?
  • talab, ishq, istig‘no, ma’rifat, fano, hayrat, tavhid;

  • b) ishq, talab, ma’rifat, istig‘no, tavhid, hayrat, fano;

    s) ma’rifat, talab, ishq, istig‘no, tavhid, hayrat, fano;

    d) talab, ishq, ma’rifat, istig‘no, tavhid, hayrat, fano.

6. Navoiyning shoirlar hayotiga bag‘ishlangan asari qaysi?
  • “Hiloliya” b) “Mufradot”
  • “Majolis un-nafois” d) “Tazkirat ush-shuaro”

  • 7. Navoiyning qasidalar to‘plami qaysi qatorda berilgan?
  • “Sittai zaruriya” (“Olti zaruriyat”)

  • b) “Tuhfat ul-afkor”

    s) “Ayn ul-hayot”

    d) “Fusuli arba’”

    8. “Arba’in” asarining ikkinchi nomi nima?
  • “To‘rt fasl” b) “Ma’nolar xazinasi”

  • s) “Yetti dengiz” d) “Chihil hadis”

    9. Navoiyning vaznlar haqidagi asari?
  • “Mezon ul-avzon” b) “Mahbub ul-qulub”

  • s) “Majolis un-nafois” d) “Muhokamat ul-lug‘atayn”

10. Navoiyning mutasavvuf shayxlarhaqida ma’lumot beruvchi asarini

toping?

a) “Vaqfiya” b) Nasoyim ul-muhabbat

s) “Mezon ul-avzon” d) “Majolis un-nafois”

ALISHER

NAVOIY

O‘zingni tekshir

1.B

2.D

3.B

4.A

5.D

6.S

7.A

8.D

9.A

10.B

Navoiy kim



?

?

?

?

?

?

?

?

Navoiy

Navoiy

Xamsanavis

Navoiy

davlat arbobi

Navoiy

vazir

Navoiy shoir,

olim

Navoiy

tarixnavis

Navoiy

hokim

Do‘stlar, olam eliga yoru

hamdam bo‘lmangiz.

Do‘stlar, olam eliga yoru hamdam bo‘lmangiz,

Yor ila hamdam demaykim, oshno ham bo‘lmangiz.

Oshnolig‘ aylabon, o‘z joningizga har zamon,

Boisi yuz ming balovu mehnatu g‘am bo‘lmangiz

Yeb parivashlar firidin, so‘ngra topmay iltifot,

Men kibi devonavu rasvoyi olam bo‘lmangiz.

Vaslu aysh obod qilsun xalqni, ey dardu g‘am,

Siz buzug‘ ko‘nglimdin o‘zga yerga mahram bo‘lmangiz.

Ey visol ahli, ul oyning dardi hajridin meni

Ko‘p korib g‘amnok, siz ham asru xurram bo‘lmangiz.

Ey xarabot ahli, yo‘q insonda imkonu vafo,

Maslig‘din dev o‘lung, zinhor odam bo‘lmangiz.

Gap Navoiy vasl aro bo‘ldi zalil, ey ahli vasl,

Emdi navbat sizgadur, muncha muazzam bo‘lmangiz

E'TIBORINGIZ UCHUN

TASHAKKUR!
Yüklə 3,66 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə