nechta muammo kiritilgan?
Navoiyning hadislar
jamlangan asari qaysi?
Alisherning oilasi qachon
Iroqqa ko‘chib ketadi?
Navoiyning “Lison us-tayr”
asari qaysi asar ta’sirida
yozilgan?
“Lison ut-tayr” necha
bobdan iborat?
“Xamsa” dostoni necha
misradan iborat?
“Tili Andijon shevasi bilan
rost” Navoiyga berilgan
ta’rif muallifi kim?
Navoiy necha rabot
va hovuz qurdirgan?
“Sab’ai Sayyor” dostoni
necha bob va
baytdan iborat?
“Hayrat ul-abror”ning
birinchi maqolati
nima haqida?
Navoiyning “Xamsa”
dostoni nechanchi
yillar yozilgan?
Befoyda so‘zni ko‘p aytma,
So‘zni ko‘p eshiturdan qaytma.
SAVOL:
Alisher Navoiy
yaratgan betakror
devonlar haqida kim
qanday ma'lumotga ega?
1-devoni:
Ilk devon
Zamondoshlari tomonidan tuzilgan bu devon
shoirning 24-25 yoshlik davrida xattotlar
sultoni Sultonali Mashhadiy tomonidan
ko‘chiirilgan. Ilmda unga shartli ravishda Ilk
devon nomi berilgan.
2-devon:
“Badoye ul-bidoya”
1472-1476-yillarda o‘zi tartib qilgan birinchi devon. Uning ma’nosi “Badiiylik ibtidosi”. Unda muallif “yeti-sakizimdin she’r tartib berish shavqi rag‘bati xayolimni band etdi”,-deb yozgan edi.
3-devoni:
"Navodir un-nihoya"
1476-1483-yillarda o‘zi tartib qilgan 2-devoni. Uning ma’nosi “Nihoyasiz nodirliklar”dir.
"Xazoyin ul-maoniy"
"Chor devon"
“Navodir
ush-shabob”
“Favoyid
ul-kibar”
“Badoye’
ul-vasat”
“G‘aroyib us-sig‘ar”
4-devoni:
"G‘aroyib us-sig‘ar"
“Yoshlik g‘aroyibotlari” atalmish ushbu devon 7-8 yoshdan 20 yoshgacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga olib, umr faslining bahoriga o‘xshatiladi.
5-devoni:
"Navodir ush-shabob"
“Yigitlik nodirliklari” atalmish ushbu devon 20 yoshdan 35 yoshgacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga oladi. Bu davr inson umrining yoz fasliga qiyoslanadi.
6-devoni:
"Badoye' ul-vasat"
“O‘rta yosh go‘zalliklari” devoni 35 yoshdan 45 yoshgacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga olib, umr faslining kuziga o‘xshatilgan.
7-devoni:
"Favoyid ul-kibar"
“Keksalik foydalari” devoni 45-60 yoshlarni o‘z ichiga olib, umr faslining qishiga qiyoslanadi.
8-devoni:
"Devoni Foniy"
1491-1498-yilda
fors-tojik tilida yozilgan
ushbu devonga
600 ta g‘azal kiritilgan.
NAVOIY
DEVONLARI
Ilk devon
“Badoye
ul-bidoya”
“Navodir
un-nihoya”
“Navodir
ush-shabob”
“Devoni Foniy”
“Favoyid
ul-kibar”
“Badoye’
ul-vasat”
“G‘aroyib
us-sig‘ar”
DARSNI MUSTAHKAMLASH
TEST
- Davlatshoh Samarqandiyning qaysi asarida Navoiy haqidagi qimatli ma’lumotlarni o‘qishimiz mumkin?
- “Majolis un-nafois” b) “Tazkirat ush-shuaro”
- “Amirul mukarrab” d) “Ravzat us-safo”
2. “Navoiy” so‘zinnig ma’nosi nima?
- navo-kuy, ohang b) navo-bahra
s) navo-dard, g‘am d) barcha javoblar to‘g‘ri.
3. Alisher Navoiy shoirlarni necha guruhga ajratadi?
- 2 guruhga: haqiqiy va dunyoviy ishqni kuylovchilar;
b) 3 guruhga: haqiqiy, ilohiy va ikki olam ishqini kuylovchilar;
s) 2 guruhga: haqiqiy va ilohiy ishqni kuylovchilar;
d) Navoiy shoirlarni guruhga ajratmagan.
4. “Mufradot” (“Risolai muammo”) nechanchi yilda, qaysi tilda yozilgan?
a) 1491-yil fors-tojik tilida. b) 1491-yil turkiy tilda.
s) 1493-yil fors-tojik tilida. d) 1493-yil turkiy tilda.
5. “Lison ut-tayr” asaridagi qushlar bosib o‘tgan vodiylar tartibi to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping?
- talab, ishq, istig‘no, ma’rifat, fano, hayrat, tavhid;
b) ishq, talab, ma’rifat, istig‘no, tavhid, hayrat, fano;
s) ma’rifat, talab, ishq, istig‘no, tavhid, hayrat, fano;
d) talab, ishq, ma’rifat, istig‘no, tavhid, hayrat, fano.
6. Navoiyning shoirlar hayotiga bag‘ishlangan asari qaysi?
- “Hiloliya” b) “Mufradot”
- “Majolis un-nafois” d) “Tazkirat ush-shuaro”
7. Navoiyning qasidalar to‘plami qaysi qatorda berilgan?
- “Sittai zaruriya” (“Olti zaruriyat”)
b) “Tuhfat ul-afkor”
s) “Ayn ul-hayot”
d) “Fusuli arba’”
8. “Arba’in” asarining ikkinchi nomi nima?
- “To‘rt fasl” b) “Ma’nolar xazinasi”
s) “Yetti dengiz” d) “Chihil hadis”
9. Navoiyning vaznlar haqidagi asari?
- “Mezon ul-avzon” b) “Mahbub ul-qulub”
s) “Majolis un-nafois” d) “Muhokamat ul-lug‘atayn”
10. Navoiyning mutasavvuf shayxlarhaqida ma’lumot beruvchi asarini
toping?
a) “Vaqfiya” b) Nasoyim ul-muhabbat
s) “Mezon ul-avzon” d) “Majolis un-nafois”
ALISHER
NAVOIY
O‘zingni tekshir
1.B
2.D
3.B
4.A
5.D
6.S
7.A
8.D
9.A
10.B
Navoiy kim
?
?
?
?
?
?
?
?
Navoiy
Navoiy
Xamsanavis
Navoiy
davlat arbobi
Navoiy
vazir
Navoiy shoir,
olim
Navoiy
tarixnavis
Navoiy
hokim
Do‘stlar, olam eliga yoru
hamdam bo‘lmangiz.
Do‘stlar, olam eliga yoru hamdam bo‘lmangiz,
Yor ila hamdam demaykim, oshno ham bo‘lmangiz.
Oshnolig‘ aylabon, o‘z joningizga har zamon,
Boisi yuz ming balovu mehnatu g‘am bo‘lmangiz
Yeb parivashlar firidin, so‘ngra topmay iltifot,
Men kibi devonavu rasvoyi olam bo‘lmangiz.
Vaslu aysh obod qilsun xalqni, ey dardu g‘am,
Siz buzug‘ ko‘nglimdin o‘zga yerga mahram bo‘lmangiz.
Ey visol ahli, ul oyning dardi hajridin meni
Ko‘p korib g‘amnok, siz ham asru xurram bo‘lmangiz.
Ey xarabot ahli, yo‘q insonda imkonu vafo,
Maslig‘din dev o‘lung, zinhor odam bo‘lmangiz.
Gap Navoiy vasl aro bo‘ldi zalil, ey ahli vasl,
Emdi navbat sizgadur, muncha muazzam bo‘lmangiz
E'TIBORINGIZ UCHUN
TASHAKKUR!
Dostları ilə paylaş: |