Andijon mashinasozlik instituti Menejment yo’nalishi s-13-23-guruh talabasi Mo’minov Usmonalining Falsafa fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

Xorazmiy (813-833) ”Bayt ul-hikma”da mudis sifatida faoliyat ko’rsatgan
Abu Rayhon Beruniy (973-1048)
Xorazmda Ma`mun akademiyasida ijod qilgan

Samarqand Akademiyasi Mirzo Ulug`bek Ko`ragon 1394-1449

Ulug`bek Madrasasi. Buxoro 1417 y.

Ulug`bek madrasasi umumiy ko`rinishi. Samarqand 1420 y.

Ulug`bek madrasasi umumiy ko`rinishi. Gijduvon 1433 y.

Ulug`bek rasadxonasining umumiy ko`rinishi

Ulug`bek rasadxonasi

Ulug`bek rasadxonasi. Sekstant qoldig`i

Yang Geveliyning “Astronomiya darakchisi” kitobidan olingan gravyura (Ulug`bek – chapdan uchinchi)

Ulugbek “Zij”i nusxasidan ko`chirma

Mirzo Ulug`bek shogirdi Ali Qushchi “O‘z davrining Batlimusi” deb tanilgan Ali Qushchining to‘liq nomi Alouddin Ali ibn Muhammad al-Qushchi bo‘lib, u Samarqandda tug‘ilib o‘sgan va XV asrda ilmiy faoliyat ko‘rsatgan matematik va astronomlardandir. Uning tug‘ilish sanasi ma’lum bo‘lmasa-da, XIV asr oxiri yo XV asr boshida tug‘ilgan deb taxmin qilinadi. U Ulug‘bek saroyidagi Muhammad ismli ovchi qushlarga qarovchi bir kishining o‘g‘li bo‘lib, shu sababli unga Qushchi laqabi berilgan. U otasidan yetim qolganidan so‘ng Ulug‘bekning tarbiyasida bo‘lgani bois, Ulug‘bek uni o‘z “Zij”ining so‘zboshisida “farzandi arjumand” deydi. 1403-1474

G`iyosiddin Jamshid Al-Koshiy Jamshid ibn Mas’ud ibn Mahmud G‘iyosuddin al-Koshiy (ko‘proq G‘iyosuddin al-Koshiy ismi bilan mashhur) – XIV – XV asrda o‘z fanining bilimdonlari – riyoziyotchilar, tabiblar va hunarmandlari bilan shuhrat qozongan Koshonda tug‘ilgan. Uning bobosi Mahmud ibn Yah’yo ibn al-Hasan al-Koshiy ham o‘qimishli bo‘lib, 1411 yilda Sherozda riyoziyot va astrologiyaga oid risola – Iskandarning (Amir Temurning nabirasi) goroskopini tuzgan. G‘iyosuddin Koshiyning tavallud yili noma’lum bo‘lsa-da, u yoshlik yillarini Koshonda o‘tkazib, riyoziyot va falakiyot ilmiga qiziqib, kadimgi Gretsiya, Eron va Markaziy osiyolik mashhur olimlarning asarlarini tarjima qilib, ularga sharhlar yozgan. U tabobat, mantiq, huquqshunoslik, adabiyot fanini yaxshi bilgan. Keyinchalik Koshiy Hirotga kelib, Shohrux saroyida xizmat qilgan va unga atab “Elxon zij”ini takomillashtirish uchun “Xoqon Ziji” (“Ziji Xoqoniy dar takmili “Ziji Elxoniy”) nomli astronomik asarini bitgan. Uning bu asari o‘z davridagi astronomiya sohasidagi eng yetuk asarlardan hisoblangan. Qozizoda Rumiyning maslahati bilan Ulug‘bek 1416 yili al-Koshiyni Samarqandga taklif etgan va u hayotining so‘nggi yillarigacha Samarqandda yashab, taxminan 1429 yilda vafot etgan.

Qozizoda Rumiy Jaloliddin Rumiy — jahon adabiyotining muazzam siymolaridan biri. U o‘zidan keyingi Sharq va G’arb so‘z san’atiga katta ta’sir o‘tkazdi. Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy, Alisher Navoiy, Mirzo Abdulqodir Bedil kabi buyuk so‘z ustalari Mavlononi o‘zlariga ustoz deb bilishgan. Buyuk Hyote Abulqosim Firdavsiy, Shayx Sa’diy, Xo‘ja Hofizlar qatorida Jaloliddin Rumiy ijodini ham «Xizr chashmasi» deb atagan. Mashhurlikda Firdavsiyning «Shohnoma»si, Sa’diyning «Guliston»i, Hofizning «Devon»i bilan bir qatorda turgan, forsiy Qur’on nomi bilan shuhrat qozongan «Masnaviyi ma’naviy»ni inson ma’naviy hayotining qomusi sifatida nafaqat Sharqda, balki G’arbda ham ixlos bilan o‘rganishgan. «Dekameron» asaridagi ko‘plab syujet va motivlarni Sharq og‘zaki va yozma adabiyotidan olgan Jovani Bokkachcho «Masnaviyi ma’naviy»dagi qator hikoyatlar asosida ham novellalar yaratganligi ma’lum. Mavlono 1207 yilda qadimiy Balx shahrida o‘z davrining mashhur mutasavvuf donishmandi,yirik xatib va voizi bo‘lgan Bahovuddin Valad oilasida dunyoga keladi. Bahovuddin Valad aslida Shayx Najmiddin Kubro (1135 - 1221) ning Majdiddin Bag‘dodiy, Sa’duddin Hamaviy, Raziuddin Aliyi Lolo, Sayfuddin Boxarziy, Bobo Kamol Jandiy kabi 300 ga yaqin zabardast shogirdlaridan biri hisoblanardi. Jaloliddin 12 yoshida uning ota-onasi ham mo‘g‘ul bosqini xataridan qochish, ham haj farizasini ado etish niyatida Balxni tark etadilar.

Mirzo Ulug`bek

1994 yil Mirzo Ulug`beknining 600 yillik yubileyi

Samarqand

2004 yil Mirzo Ulug`beknining haykali Litvaning Riga shahrida