Annotatsiyaning turlari, annotatsiya tuzilmasi



Yüklə 70,62 Kb.
səhifə4/5
tarix30.01.2023
ölçüsü70,62 Kb.
#99717
1   2   3   4   5
Anotatsiya

3. Annotatsiyaga namuna.
Annotatsiya (Izoh) - bu matnning ma'lum bir qismi haqida tushuntirish yoki tanqid qilish uchun matnga qo'shilgan eslatma yoki sharh. Izoh, shuningdek, izoh qo'shish - izoh qo'shishga ham tegishli bo'lishi mumkin. Izohlar ko'pincha ilmiy maqolalarga yoki yozilayotgan adabiy asarlarga qo'shiladi. tahlil qilingan. Ammo bu atama har qanday matnga qo'shilgan eslatmaga nisbatan umumiyroq ma'noda ishlatilishi mumkin. Misol uchun, darslik hoshiyasiga chizib qo'ygan eslatma ishdagi vazifalar ro'yxatiga qo'shadigan tushuntirish izohi kabi izohdir. Unga shunday eslatmalar qo'shilgan biror narsani izohli deb ta'riflash mumkin. Annotatsiya so'zi ba'zan annot sifatida qisqartiriladi. (bu izohli yoki izohlovchini ham anglatishi mumkin). Masalan: Kitobning ushbu nashridagi izohlar haqiqatan ham menga tarixiy kontekstni va ba'zi tushunarsiz so'zlarning ma'nolarini tushunishga yordam berdi. Annotatsiya so'zining birinchi yozuvlari 1400-yillarga to'g'ri keladi.8 U lotincha annotātus so'zidan kelib chiqqan bo'lib, "qayd qilingan" degan ma'noni anglatadi va lotincha nota "belgi" degan ma'noni anglatadi va inglizcha note so'zining asosi hisoblanadi. Odatda izohlar matnni sharhlash uchun ishlatiladi, masalan, matnga izoh qo'shish orqali. tushuntirish, tanqid, tahlil yoki tarixiy nuqtai nazar. Bu so'z turli kontekstlarda aniqroq ma'noda ishlatilishi mumkin. Izohlangan bibliografiyada har bir iqtibosga izoh qo'shiladi. Kompyuter dasturlashda izohlar kod satrlariga qo'shilgan tushuntirish yozuvlaridir. Genomikada izohlar genlar va ularning mumkin bo'lgan funktsiyalarini talqin qilishni o'z ichiga oladi. Barcha holatlarda bu so'z mavjud narsaga qo'shilgan qandaydir qo'shimcha ma'lumotni anglatadi. Annotatsiya ko'pincha akademik va adabiy asarlar kontekstida qo'llaniladi. Siz matnni belgilashdan tashqariga o'tishingiz va tarkibga munosabatingiz yoki uning boshqa asarlar yoki g'oyalar bilan aloqasi haqida eslatma yozishingiz mumkin. O'quvchi kitobga, qog'ozga, risolaga izoh berishi mumkin. yoki boshqa matnlar quyidagi sabablarga ko'ra: o'quvchi o'z darsligidagi parchalarni ajratib ko'rsatish yoki tagiga chizish orqali mazmundagi muhim fikrlarni qayd etadi.
O'quvchi maqola haqida eslatma qiladi, shu jumladan materialni tushunishi va uni qanday qo'llashi mumkin. Bu erda o'quvchi quyidagi bo'limlarda javob olishni istagan matn haqida savollar beradi yoki o'zlari o'z qog'ozlarida javob beradigan savollarni beradi. Matnga izoh qo'yish yoki sahifalarni eslatmalar bilan belgilash kollej kurslarida o'qiganingizdan maksimal darajada foydalanishning ajoyib usuli hisoblanadi. Izohlar orqaga qaraganingizda va matnni ko'rib chiqqaningizda muhim ma'lumotlarni tezda topishni osonlashtiradi. Ular sizga o'qiganingizning mazmuni va tashkil etilishi bilan tanishishingizga yordam beradi. Ular sharhlar, savollar, assotsiatsiyalar yoki o'qiyotganingizda paydo bo'ladigan boshqa reaktsiyalar orqali to'g'ridan-to'g'ri g'oyalar va muammolar bilan shug'ullanishni boshlash usulini taqdim etadi. Bularning barchasida, matnga izoh qo'shish o'qish jarayonini faol jarayonga aylantiradi, bu nafaqat yozish topshiriqlari uchun fon, balki yozish jarayonidagi ajralmas birinchi qadamdir. Yaxshi izohlangan matn quyidagi barcha ishlarni amalga oshiradi: matnning qayerda muhim g'oyalar va ma'lumotlar joylashganligini aniq belgilang, matndagi asosiy fikrlarni ifodalash, matn davomida g'oyalar/argumentlar rivojlanishini kuzatib boring, o'quvchining bir nechta fikrlari va reaksiyalari bilan tanishtiring. Ideal holda, asosiy izohlar qo'yishdan oldin matnni bir marta o'qib chiqishingiz kerak. Siz shunchaki notanish lug'at yoki tushunchalarni aylanib chiqishni xohlashingiz mumkin. Shunday qilib, siz asosiy g'oyalar va muhim ma'lumotlar matnning qayerda joylashgani haqida aniqroq tasavvurga ega bo'lasiz va izohlash yanada samarali bo'ladi. Matnni izohlashning to'rtta usulining qisqacha tavsifi va muhokamasi - ta'kidlash/tagini chizish, asosiy g'oyalarni parafraza/xulosa qilish, tavsiflovchi kontur va sharhlar/javoblar - va izohli matn namunasi: Ahamiyat qilish/Boshqarish. Kalit so'z va iboralarni yoki asosiy fikrlarni ajratib ko'rsatish yoki tagiga chizish matnlarga izoh berishning eng keng tarqalgan shaklidir. Ko'p odamlar ushbu usuldan materialni, ayniqsa imtihonlarni ko'rib chiqishni osonlashtirish uchun foydalanadilar. Ajratib qo'yish, shuningdek, matn ichida iqtibos keltirmoqchi bo'lgan yoki yozmoqchi bo'lgan tilni tanlashning yaxshi usuli hisoblanadi. Biroq, ta'kidlashga haddan tashqari ishonish ikki sababga ko'ra oqilona emas. Birinchidan, zarur bo'lgandan ko'ra ko'proq ma'lumotni ta'kidlash tendentsiyasi mavjud, ayniqsa birinchi o'qishda. Ikkinchidan, ta'kidlash - izohlashning eng kam faol shakli. Fikrlash va matnlardagi g'oyalar bilan o'zaro munosabatda bo'lishni boshlashning o'rniga, ta'kidlash bu jarayonni kechiktirishga aylanishi mumkin. Boshqa tomondan, ta'kidlash matnning siz eslatmoqchi bo'lgan qismlarini belgilashning foydali usuli hisoblanadi. Va boshqa izohlaringizga havola qilingan matnning so'zlari yoki iboralarini ajratib ko'rsatish yaxshi fikr.
Annotatsiya lotincha “annotatio”, ya’ni “qayd” so‘zidan olingan bo‘lib qisqacha ta'rifni anglatadi. Kitob, maqola va qo‘lyozma mundarijasini, g‘oyaviy-siyosiy yo‘nalishi va boshqa jihatlarini ochib berish uchun yoziladi. Annotatsiyaning quyidagi turlari bor:
1) kitobdagi annotatsiya;
2) bibliografiya ko‘rsatkichidagi annotatsiya;
3) kutubxona kataloglaridagi annotatsiya;
4) maqolaga annotatsiya;
5) qo‘lyozmadagi annotatsiya;
6) avtoreferatlarga annotatsiya (taqriz).
Annotatsiyaning vazifasi kitobxon va o‘quvchilarda muayyan kitob, maqola, qo‘lyozma to‘g‘risida umumiy tasavvur tug‘dirish va ularga yordam ko‘rsatishdir. 1. Kitobga yoziladigan annotatsiya uning g‘oyaviy mazmunini qamrab olish bilan birga yoritilgan masalaga izoh beradi. Mazkur izohlar qisqa, ammo keng qamrovli bo‘ladi. O‘z navbatida asarning asosiy, o‘ziga xos jihatlari yoritib beriladi. Kitoblar ilmiy, ilmiy-siyosiy, ilmiy-uslubiy, ilmiy-o‘quv jihatlariga ko‘ra farqlanadi. Masalan: Arastuning “Axloqi kabir” (“Poetika”, “Axloqi kabir”, “Ritorika”) kitobiga annotatsiya: Qadimiyatning daho mutafakkiri, ustozi avval, Iskandar Maqduniy (Makedonskiy)ga murabbiylik qilgan Arastu (Aristotel) asarlari orasida “Magnia Moralia” – “Axloqi kabir” alohida o‘rin tutadi. Arastuning bu va boshqa asarlaridagi hikmatlar Nizomiy, Dehlaviy, Jomiy kabi Sharq allomalarining ham mehr-muhabbatiga sazovor bo‘lgan. “Axloqi kabir” asarida barcha zamonlar va hamma insonlar uchun suv va havoday, quyosh nuriday zarur ilmu hikmat durdonalarini topamiz. Bu durdonalar bizning ma'naviy olamimizni boyitadi va go‘zallashtiradi. Forobiy, Buruniy, Ibn Sino singari Sharq allomalarining ham ustozi bo‘lgan Arastu (eramizdan avvalgi 384-322-yillar) ning ijodiy merosi hozirgacha ham jahon falsafiy-estetik tafakkuri xazinasining qimmatli boyligi sanaladi. Allomaning “Poetika” (“Nafis san'atlar haqida”) risolasidan bizga qadar faqat ayrim qimmatli parchalargina yetib kelgan bo‘lib, ana shu qismlar ham hozirgacha barcha faylasuf, san'atshunos va adabiyot nazariyachilarining asosiy dasturulamali bo‘lib xizmat qilmoqda. “Poetika” o‘zbek tiliga ilk marta 1979 yilda Izzat Sulton tahriri ostida tarjima qilinib bosilgan edi. “Poetika” ning XIX–XXVI boblarini Ummat To‘ychiev, I–XVIII boblarini Mahkam Mahmud tarjima qilgan. “Axloqi kabir” va “Ritorika” (birinchi marta) Mahkam Mahmud tarjimasida berilmoqda. 2. Maqolaga annotatsiya (taqriz) o‘sha maqoladagi masalalarning qisqacha sharhi hisoblanadi. Jahondagi ilmiy nufuzli jurnallarining mezonlari talabiga ko‘ra yozilgan maqola 12 shrifda 12-15 sahifadan iborat bo‘ladi. Ana shunday maqolaga yoziladigan annotatsiya 250-300 so‘zni tashkil etadi. Misol uchun: “O‘zbek nasrining qiroli” (maqola Angliyadagi “International Journal of Psychosocial Rehabilitation” (Vol. 24, Issue 05), 2020-yili bosilgan) maqolasiga annotatsiya: Ushbu maqolada ulug‘ o‘zbek adibi Abdulla Qodiriy romanlar yozganidan so‘ng jahon adabiyotida “o‘zbek romanlari” tushunchasi paydo bo‘lganligi bayon qilingan. Muallif o‘z fikrini adabiyotshunos olim Y.E.Bertelsning asosli izohi bilan mustahkamlagan. O‘z navbatida o‘zbek mumtoz adabiyotida epik asarlar XIV-XV asrlarda Nosiriddin Rabg‘uziy, Poshshoxo‘ja Xoja, XX asr boshlarida Hamza Hakimzoda, Sadriddin Ayniylar tomonidan yaratilgani izohlangan.9 Qodiriyning avval hikoya va satirik asarlar yozib sochma janriga hissa qo‘shganligi, so‘ng milliy romanlar yozishga kirishganligi aytilgan. Adib buning uchun Sharq adabiyotidan Husayn Jovid va Jo‘rji Zaydon asarlarini, G‘arb adabiyotidan Valter Skott romanlarini chuqur o‘rganganligi ta'kidlangan. Shu asnoda Abdulla Qodiriy ohariy romanlar bitib, o‘zbek milliy romanchilik maktabiga asos solganligi qayd etilgan. Ayni paytda yozuvchi “O‘tkan kunlar” romani bilan o‘zbek xalqini milliy ozodlikka ruhlantirganligi tasdiqlangan. Shuningdek adib asari uchun tayanch manba topganligi, roman vositasida yangicha ruh ulashish majburiyatini o‘z bo‘yniga olganligi, mavzusining asar voqyeligiga mosligi, yozuvchining maqsadi milliy ozodlikni qon-qonga singdirish bo‘lganligi yoritilgan. Yana andishaga asoslangan o‘zbekona muomala madaniyati, ishqdagi maxfiylik masalasi, yashirin muhabbatning shariatga ko‘ra sovchilik bilan yakunlanishi, o‘zbeklardagi oq sut bergan onasi bilan kengashish odati, fotiha marosimidan so‘ng muborakbod etish urfi, milliy to‘yning fayzu tarovati, o‘zbek qizlari go‘zalligiga xos tasvir, tanmahramlik mas'uliyati, kuyov va kelinning nikohdan mamnunligi kabi holatlar sharhlangan. Keyingi o‘rinda asardagi mag‘rur volidaning ko‘rmagan kelini haqidagi mulohazalari, onaning ota maqomidan foydalanishi, ota-o‘g‘il samimiy munosabati, kiborlarga xos injiqlik, dushmanlarning soxta maktubi, qaynataning tuhmatga aldanishi, alamni ichkilikdan olish, maxfiy sirning ochilishi, er-xotinning behubor mehri, xursandlik shukuhi, bexosiyat tush, ayol makri, og‘ir musibat, qabrtoshidagi alamli bitik, o‘zbek onalarining motami kabi nuqtalar alohida ochib berilgan. O‘z o‘rnida Abdulla Qodiriyning bebaho adibligi tasdiqlovchi so‘z tanlash, prototiplarni izlab topish, ta'sir kuchini o‘z ruhiyatida sinab ko‘rish, betakror badiiyat, voqyeaning hayotga mosligi, tasvirdagi aniqlik, voqyelikni dalillash kabi isbot keltirilgan. Xulosa qismida o‘zbekning aslzoda farzandi Abdulla Qodiriyning millatiga o‘zligini anglatgani, shu sharafli yo‘lda o‘zini qurbon qilgani, bu jasorati va vatanparvarligi bois millatining faxr-iftixori bo‘lib qolaverishi e’tirof etilgan. Xulosa sifatida shuni aytish joizki, maqolaning annotatsiyasida muallifning asosiy maqsadi, ilmiy mulohazalarining mag‘zi yorqin ko‘zga tashlanib turishi kerak. Matnni o‘qish va undan ma’no yaratish murakkab va faol jarayondir; Talabalarning sekinlashishiga va tanqidiy tahlil qilish ko'nikmalarini rivojlantirishga yordam berishning usullaridan biri ularni o'qiyotganda matnga izoh berishga o'rgatishdir. Talabalarning izoh berishi o'qituvchi tomonidan taqdim etilgan ro'yxat bilan cheklanishi yoki talabaning ixtiyoriga ko'ra qoldirilishi mumkin. Matnga izoh qo‘shish bo‘yicha takliflar adabiy vositalarni (metafora, o‘xshatish, tasvirlash, personifikatsiya qilish, timsol, alliteratsiya, metonimiya, sinekdoxa va boshqalar) belgilash va izohlashni o‘z ichiga olishi mumkin; yozuvchining ritorik vositalari va uslub elementlarini (ohang, diksiya, sintaksis, hikoya tezligi, majoziy tildan foydalanish va boshqalar) belgilash va tushuntirish; yoki o'quvchini matn haqida xulosa chiqarishga olib keladigan asosiy g'oyalar, qo'llab-quvvatlovchi tafsilotlar va / yoki dalillarni belgilash. Albatta, izohlar o'quvchi qo'yadigan savollarni va o'qish paytida o'qiydigan boshqa matnlar bilan aloqalarni ham o'z ichiga olishi mumkin. Undan qanday foydalanish, muvozlashtirish yoki farqlanish mumkin? Muhokama va/yoki yozish taklifiga tayyorgarlik koʻrish uchun talabalarga ushbu faoliyatni yakka tartibda yoki sherik bilan bajarishlarini soʻrang. Farqlash uchun o'qituvchilar o'quvchilarga yordam berish uchun matnning ba'zi qiyin qismlariga izoh qo'yishlari mumkin, ularni boshlash uchun butun sinf bilan izohlashni boshlashi yoki mahorat darajasi va o'qituvchining ixtiyoriga ko'ra eng yaxshi usul uchun heterojen yoki bir hil guruhlar tuzishi mumkin. Davom etish. Dars maqsadiga qarab boshqa izohli harakatlarga murojaat qiling. Qisqartmalar o'quvchilarga matnga izoh berishda e'tiborga olish kerak bo'lgan turli narsalar haqida foydali eslatmalar berishi mumkin.10
Annotatsiyalar (Izohlar), agar talabalar buni "sizni yaxshiroq o'qiydigan bo'lish uchun" qilishdan boshqa sabablari bo'lsa, yaxshi ishlaydi. Men insho yoki taqdimot bo'ladimi, yakuniy mahsulotga izohni bog'lashga harakat qilaman. Agar ular Mag'rurlik va xurofotning ma'lum bir qahramoni haqida qog'oz yozayotgan bo'lsa, men ularga maslahat beraman va o'qiyotganlarida nimaga e'tibor berish kerakligini aytaman. Men ularning kitobni qayta o'qishlarini xohlamayman va ular tirnoq topish uchun Internetga kirishlarini xohlamayman. Men buni o'zim namuna qilaman - men o'rgatadigan kitoblar qattiq izohlangan, shuning uchun har safar biron bir parchani topmoqchi bo'lganimda qayta o'qishim shart emas. Ba'zi hollarda, men uni o'rgatish uchun kitobni qayta o'qishim shart emas - men izohlarimni o'qib, u erdan borishim mumkin. Agar o'quvchilar izoh berish ularga aniq foyda keltirishini bilsalar, bu ularga undagi qiymatni ko'rishga yordam beradi. Ularga izoh berish uchun tanaffus bering. Bolalarga bir-ikki bobni izohsiz o‘qishga ruxsat berishning yomon joyi yo‘q. Ularga kitobdan hech qanday cheklovsiz zavqlanishlariga imkon bering. Yaxshisi, sinfingizda mustaqil o'qishni qo'shing, shunda ular doimo zavqlanish uchun o'qish imkoniyatiga ega bo'ladilar. Ikkinchi o'qishda izoh bering. Men uchun yaxshi ishlagan narsa, talabalar kitobni birinchi marta o'qiganlarida oddiy engil izohni qilishdir. Qiyin o'quvchilar uchun bu ularga qiyin bo'lishi mumkin bo'lgan matnga yo'l berishga yordam beradi. Ammo men ertasi kuni ular o'qigan narsalarning ikkinchi izohini qilishning juda katta qiymatini topaman. Talabalar nima bo'layotganini kuzatishga vaqt sarflamaydilar, shuning uchun ular matn qanday yig'ilganiga yaqinroq qarashlari mumkin. Bu, masalan, bashorat qilishning ajoyib usuli. Xulosada Annotatsiya (Izoh) bilan ko'rib chiqishimiz mumkin bo'lgan eng yaxshi narsa bu o'qish vazifasining qancha qismini bajarish kerakligi haqida o'ylashdir. Bu men gaplashgan ko'p o'qituvchilar haqida hech qachon o'ylamagan narsa emas. O'ylaymanki, izohlashning yaxshi nisbati o'qish uchun sarflangan umumiy vaqtning atigi 10-20 foizini egallashi kerak. Shunday qilib, ko'pincha talabalar shunchaki o'qishadi. Izoh asossiz vaqt deb hisoblangan narsani qo'shmaydi va siz hali ham ko'p narsaga erisha olasiz. Annotatsiya qimmatli mahoratdir, lekin o'qishga bo'lgan muhabbat yanada qimmatlidir. Agar biz ikkalasi uchun ham to'g'ri strategiyalarni qo'llasak, birini yoki boshqasini qurbon qilishimiz shart emas. Matnlarni izohlash o'qishni tushunish uchun eng qiziqarli taktika emas. Sinfdagi tajribamda hatto izoh so'zini eslatish ham chalkashlik yoki zerikish ko'rinishi bilan kutib olindi. An'anaviy izohlar o'quvchilarning matn bilan o'zaro aloqasi bo'lgan. Talabalardan matnlarning muhim qismlarini tagiga chizish so'ralganda, ular odatda jozibali ko'rinadigan birinchi qatorni tanlaydilar yoki matnning butun sahifasini chiroyli rangdagi yoritgichlar bilan ajratib ko'rsatishga harakat qilishadi. Matnning tagiga shunchaki chizish XXI asr o‘quvchilarimizning ehtiyojlarini qondirmaydi. Izohlar o'qituvchilar o'quvchilarni matn bilan o'zaro munosabatda bo'lishga undash uchun foydalanishi mumkin bo'lgan muhim strategiyadir. Ular parchalarni chuqurroq tushunishga yordam beradi va talabalarni maqsadli o'qishga undaydi. O'qituvchilar vizualizatsiya, savol berish va xulosalar chiqarish kabi muhim savodxonlik qobiliyatlarini ta'kidlash uchun izohlardan foydalanishlari mumkin. Talabalar ushbu strategiyadan foyda olishlari uchun izohli matnlar bilan maqsadli ko'rsatmalar talab qilinadi. Annotatsiya bilan bog'liq yo'naltirilgan ta'lim faoliyati jarayonni qiziqarli qiladi. O'qituvchilar o'quvchilarni vizual va hamkorlikdagi strategiyalardan foydalanadigan yangi usullarda izohda ishtirok etishga undashlari mumkin. Annotatsiya strategiyalari har bir o'qish uchun talablarni o'zgartirish orqali bitta sinfda o'quvchilar uchun farqlanishi mumkin. Annotatsiya faoliyati uchun o'quv maqsadlari turli o'quv ehtiyojlari uchun o'zgartirilishi mumkin.

Xulosa.
Talabalarimizni maqsad bilan izohlashni o'rganishi ularga asosiy g'oyalarni kuzatib borishga yordam beradi va ularga o'qish paytida paydo bo'lgan fikrlar va savollarni shakllantirishga yordam beradi. Shuningdek, u o'quvchini matn bo'yicha xulosalar chiqarish va xulosalar chiqarishga, shuningdek, chuqurroq talqin qilishga undaydi. Annotatsiya o'quvchiga matnni to'liq qayta o'qimasdan, matnga osongina murojaat qilish imkonini beradi.
Oliy ta'lim doirasida izohlash talabalarni o'quv jarayoniga jalb qilish uchun ajoyib jarayon bo'lishi mumkin. U o'qituvchilar va talabalar o'rtasida mavzu bo'yicha muhokamani rag'batlantirishi va talaba nimani o'rganayotganini yaxshiroq tushunishga olib kelishi mumkin. Shuningdek, u o'qituvchilarga talabaning ishi haqida fikr bildirish imkonini beradi.
Ta'limning beshta asosiy afzalliklari bor:

  • O'qishni yaxshiroq tushunish

  • Hamkorlik va muhokamani rag'batlantiradi.

  • Tanqidiy fikrlashning yaxshi darajalarini rag'batlantiradi.

  • Har qanday mavzuda ishlay oladi.

  • O'qituvchilar uchun yaxshi rekordni ta'minlaydi.

Annotatsiyaning afzalliklari siz foydalanadigan sohaga qarab farq qilishi mumkin. Umuman olganda, ular muhokama qilish, hamkorlik qilish va loyihalarni tezroq amalga oshirishda juda foydali bo'lishi mumkin. Ba'zi afzalliklarga quyidagilar kiradi:

  • Materialni yaqindan o'qishni rag'batlantirish.

  • Talabalar, ishlab chiquvchilar va manfaatdor tomonlar o'rtasidagi hamkorlik.

  • Veb-saytingiz va boshqa portallar uchun yaxshi avtomatlashtirilgan tizimlarni yaratish.

  • Xatolarni osonroq aniqlash imkonini beradi

  • Har qanday mavzuda ko'proq tanqidiy fikrlash

Afzalliklar kabi, kamchiliklar ham har bir sohada farq qiladi. Ammo ko'p hollarda har qanday ijobiy tomonlar kamchiliklardan ustun turadi. Ba'zi hollarda annotatsiyalar (izohlar) bir kishining fikri bo'lishi mumkin (eslatma - bu yerda juda qiyin). O’quvchilarga boshqarish uchun juda ko'p narsalarni bermang. Ilgari men ulardan adabiy asboblarni qidirishni, savollar berishni va bo'limlarni xulosa qilishni talab qildim. Men ulardan har bir sahifada ma'lum miqdordagi sharhlar bo'lishini talab qildim. Muxtasar qilib aytganda, men ularga izoh berganda taxminan besh xil narsani qilishni so'radim. Men o'rganishim kerak bo'lgan narsa shu ediki, izohlash asosan ko'p vazifadir - ular o'qishlari va men so'ragan hamma narsani qilishlari kerak. Ular bir vaqtning o'zida o'qiganlarini tushunishlarini so'rab, shaxsiylashtirish va xarakteristikani va tafsilotlarni o'rnatishni qidirganda, ular bu ishlarni yaxshi bajara olmadilar. Yechim? O’quvchilarga izoh berishda bir narsaga e'tibor bering. Shunday qilib, o’quvchilarlar tushunish uchun o'qishlari mumkin, lekin e'tiborni tayinlangan o'qishning muhim qismiga qaratishlari mumkin. Ehtimol, ular bir bob uchun sozlashni ko'rib chiqishlari va keyingi bobda adabiy asboblardan foydalanishni tekshirishlari mumkin. Shunday qilib, ular haddan tashqari tushkunlikka tushmasdan izohlash mahoratini rivojlantirishlari mumkin.

Yüklə 70,62 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə