Articles otlar oldidan qo’llanuvchi so’z turkumi artikl



Yüklə 2,03 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/251
tarix14.05.2023
ölçüsü2,03 Mb.
#110172
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   251
AZIMOV English grammar in Uzbek




ARTICLES 
Otlar oldidan qo’llanuvchi so’z turkumi- 
artikl 
deyiladi va ular 2 ga bo’linadi: 
1) Indefinite Articles- Noaniq artikllar 
2) Definite Articles- Aniq artikllar 
Ingliz tilida noaniq artikllar – “a” va “an” 
Agar so’z undosh harf bilan boshlansa “a” noaniq artikli qo’llaniladi:

book, 
a
 door,
 a
 teacher…
 
Agar so’z unli harf bilan boshlansa, “an” noaniq artikli qo’llaniladi:
 
an
 egg

an
 apple,
 an
 iron…
Ammo, 
ba’zi unli va undosh harflar bilan boshlangan otlar oldidan a noaniq 
artikli qo’llaniladi:
(ju:): a
 european

house 


university
 a
 home
a
 uniform
a
 half


eulogy
(v): a
 one- eyed


universal
a
 euphemism 

 a
 eucalyptus 

 a
 union 
Ba’zi unli va undosh harflar bilan boshlangan so’zlar oldidan doim “an” 
artikli qo’llaniladi: 
(-):
 
an
 hour
(^):

an
 uncle 

an
 heir
an
 umbrella 

 an
 herbal
an
 unnatural 

an
 honor
an 
understanding 
Indefinite Articles 
(Noaniq Artikllar) 
1)
 
So’zlovchi va tinglovchi nutqida, gapda ular tomonidan birinchi marta 
qo’llanilayotgan narsa- predmetlar oldidan noaniq artikllar qo’llaniladi.
Bu 
holatda, o’sha narsa- predmetlarning hech qanday belgi- hususiyati, kimga 
tegishli ekanligi va turgan joyi haqida ma’lumot berilmaydi yoki gapda 
ko’rsatilmaydi: 
This is 

book. This is 

table. There is 

man and 

boy outside. 
2)
 
Biror bir narsa- predmet gapda bir necha bor qo’llanilishiga qaramasdan ot- 
kesim vazifasida oldidan sifat kelsa, noaniq artikllar qo’llaniladi: 
This is 

book. It is 
a
 
good 
book. It is 
an interesting
 book.

Noaniq artikllar birlik artikllari hisoblanib, faqat sanaladigan, birlikdagi 
otlar oldidan qo’llaniladi: 
A
 book, 
 a
 boy…
3)
 
Noaniq artikllar “one” so’zidan kelib chiqqan bo’lib “bitta, birorta” degan 
ma’noni anglatadi.
Bu holatda, so’zlovchining nutqi va e’tibori aynan bir narsa- 
predmetga emas, balki ko’p sonli narsa- predmetlardan biriga qaratilgan bo’ladi 
(qaysi biri bo’lsa ham): 
 Bring me 

chair Pass me 
an 
apple 
Give me 

book. Call me 
a
 boy. 
Noaniq artikllar “one” so’zi o’rnida sonlarga nisbatan ham qo’llanilishi 
mumkin: 
One
 hundred times (yuz marta) 
= A
 hundred times 
One 
thousand soum (yuz so’m) 
= A
 thousand soum. 



4)
Kishi kasbini bildirgan otlar ot- kesim vazifasida birlikda kelsa, ular 
oldidan noaniq artikllar qo’llaniladi: 
I am 

teacher. He is 

doctor. 
Ammo 
kishi kasbini bildirgan otlar ot- kesim vazifasida ko’plikda kelsa, ular 
oldidan artikllar qo’llanilmaydi:
We are × teachers. They are × doctors. 
Kishi kasbini bildirgan otlar birlikda ega vazifasida kelganda, ular oldidan 
aniq artikl “the” qo’llaniladi: 
The
 teacher asked me a question. 
Ammo
 kishi kasbini bildirgan otlar umumiy ma’noda biror kasb haqida 
umumiy ma’lumot bersa, ular oldidan noaniq artikllar qo’llaniladi:
A
 teacher is someone who teaches pupils. 
Kishi kasbini bildirgan otlar ko’plikda, umumiy ma’noda, ega vazifasida kelsa, 
ular oldidan artikllar qo’llanilmaydi: 
×
Teachers work more than engineers. 
Ammo 
kishi kasbini bildirgan otlar ko’plikda, ega vazifasida, aniq ma’noda 
kelsa, ular oldidan aniq artikl “the” qo’llaniladi:
The
 teachers 

Yüklə 2,03 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   251




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə