Avtomatlashtirish va boshqaruv

3.3 IP tarmog’ini maska yordamida strukturalarga ajralishi
Ularga ajratilgan markazlashgan tarmoq nomeri soni tarmoqni strukturalash uchun yetarli emas. Misol uchun barcha o'zaro kuchsiz aloqaga ega bo'lgan kompyuterlarni har xil tarmoqlar bo'yicha joylashtirish. Shuning uchun administrator noqulayliklarni boshidan kechiradi. Bunday hollarda ikkita yo'l mavjud. Birinchisi, NIC dan olingan qo'shimcha nomerlar soni bilan bog'liq. Ikkinchisi esa tez-tez foydalanib turiladigan, bitta tarmoqni bir nechta tarmoqlarga ajratish imkonini beruvchi niqoblardan foydalanish bilan bog'liq. Niqob - bu raqam, tarmoq nomeri sifatida moslashtirilishi kerak bo'lgan uch razryadli birlardan iborat ikkilik yozuv. Misol uchun. standart sinflar uchun tarmoq niqobi quyidagi qiymatga teng: 255.0.0.0 - A guruhdagi tarmoq uchun niqob; 255.255.0.0 - V guruhdagi tarmoq uchun niqob; 255.255.255.0 - S guruhdagi tarmoq uchun niqob. Niqobni administrator tarmoqni kengaytirish uchun ishlata- di. Ketma-ket birlar soni. ya'ni tarmoq nomerining chegarasini aniqlovchi adresni baytlarga bo'lishni tekshirish uchun 8 ga ajratilgan holda bo'lishi shart emas. Olaylik, misol uchun niqob 255.255.192.0 (ll 111 111 l l l l l l l l ПОООООО 00000000) qiymatga ega bo'lsin. Tarmoq nomeri esa 129.44.0.0 (lOOOOOOl 00101100 00000000 00000000) qiymatga ega. bundan ko'rinib turibdiki u V guruhga tegishli. Bu adresga niqob berilganidan so'ng administrator foydalanadigan bitta tarmoq nomeri 16 dan 18 gacha ortadi. unga berilgan markazlashgan tarmoq nomeri to'rtta: 129.44.0.0 (10000001 00101100 00000000 00000000) 129.44.64.0 (10000001 00101100 01000000 00000000) 129.44.128.0 (10000001 00101100 10000000 00000000) 129.44.192.0 (10000001 00101100 11000000 00000000)

Misol uchun IP adres 129.44.141.15 (10000001 00101100 10001101 00001111) ga teng. IP standarti bo'yicha tarmoq nomeri 129.44.0.0 va element nomeri 0.0.141.15 beriladi. Endi niqobdan fovdalanilganda huddi juftlashgan holda moslashtirila- di: 129.44.128.0 - tarmoq nomeri. 0.0.13.15 — element nomeri. Shunday qilib. niqobning yangi qiymatini o'matib. IP adresni boshqacha moslashtirishni marshrutizatorga vuklash rnumkin. Bu orqali tarmoq nomerining ikkita oxirgi qo'shimcha biti tarmoq osti tarmoqning nomeri sifatida moslashtiriladi. Yana bir misol. Olaylik ayrim tarmoqlar V guruhga tegishli va 128.10.0.0 adresga ega. Bu adres marshrutizatorda Internet tarmoqning boshqa qismlarini tarmoq bilan bog’lash uchun ishlatiladi. Barcha tarmoq stansiyalari o'rtasida bir-biri bilan kuch- siz aloqaga ega bo'lgan stansiyalar mavjud. Ularni ixtiyoriy ravishda turli xil tarmoqlarda himoyalash kerak. Buning uchun tarmoqni marshrutizatorning mos portiga ulagan holda ikkita tarmoqqa ajratish mumkin. Bu portlarga niqob sifatida misol uchun 255.255.255.0 raqami beriladi. Tarmoq tashqaridan qaraganda yagona V guruhdagi tarmoqqa o'xshaydi, aslida esa u ikkita alohida S guruhdagi tarmoqlardan iborat. O'tuvchi umumiy trafik tarmoq osti tarmoqlar o'rtasida mahalliy marshrutizatorlarda bo'linadi.