Avtomatlashtirish va boshqaruv

Hodiev Muqobil radioto‘lqin texnologiyalari
Bir qator tarmoqlar 802.11 protokoliga muqobil bo‘lgan radio to‘lqinlaridan foydalanadilar. Ular ichida eng mashhurlari Bluetooth va HiperLAN dir.
Bluetooth
HiperLAN
Infraqizil texnologiyalar
Simsiz ulanish nuqtalari
Statsionar simsiz ulanish nuqtalari
Mobil simsiz ulanish nuqtalari
Uyali aloqa tarmoqlari
Mikroto‘lqin texnologiyalari

3.IP tarmog`ini maska yordamida strukturalarga ajratish
3.1 IP - internet protokoli sinflari
TCP/IP protokollari yig’masidan iborat tarmoq pog’onasi protokoli. IP protokolida tarmoqdagi har bir kompyuterga to’rt xonalik IP manzil (4 bayt) mos qo’yiladi. SHu bilan birga nimtarmoqdagi kompyuterlar manzilning umumiy boshlang’ich bitlari bilan birlashtiriladi. IP aliasi - Bitta lokal tarmoq interfeysida bir necha IP manzilni qo’llash imkonini beruvchi vazifa. Bu modemning bitta fizik qo’shgichiga bir necha kompyuterni qo’shimcha routerlar va boshqa tarmoq qurilmalarini o’rnatmay ulash imkonini beradi. Bunda har bir kompyuter o’z shaxsiy IP manziliga ega bo’ladi. IP manzili 1. Nuqtalar bilan ajratilgan to’rtta sondan iborat noyob son. Har bir son 0-255 oralig’ida bo’lishi lozim. Masalan, 212.134.145.156. Internet tarmog’idagi har bir kompyuter o’zining noyob (doimiy yoki ulanish vaqtida belgilanadigan) IP manziliga ega. Kompyuterdan osonroq foydalanish uchun odatda uning domen nomidan foydalaniladi. Internetga ulangan tarmoqlarni qurishda IP manzillar provayder tomonidan taqdim etilgan oraliqdan tanlab olinadi. Provayder tomonidan berilgan IP manzilga ega bo’lmagan kompyuterlar (marshrutlash to’g’ri sozlanganda) lokal tarmoqlar uchun zaxiralangan oraliqdagi IP manzillarga ega bo’lib, boshqa lokal kompyuterlar bilan ishlashi mumkin: 192.168.0.1 - 192.168.255.255, 172.16.0.1 - 172.16.255.255, 10.0.0.1 - 10.255.255.255. Ushbu kompyuterlar Internetga proksi serverlari yordamida yoki IP maskarad orqali ulanishi mumkin. 2. IP protokollari, masalan, Internet asosida qurilgan hisoblash tarmog’ida kompyuterning raqamli manzili. Bunday tarmoqda ma‘lumotlarni faqat IP manzillar bo’yicha uzatish mumkin. Bugungi kunda 4 mlrd turli xil manzillarni ishlatish imkonini beruvchi 32-bitli manzillash qo’llaniladi.
A sinfdagi adreslar umumiy foydalaniladigan katta tarmoqlarda qo’llash uchun muljallangan. A sinfdagi tarmoqlar 126ta bo‘lishi mumkin, undagi mumkin bulgan tugunlar soni esa, 224 bo‘lishi mumkin - bu gigant tarmoqdir. Bunday tarmoqlar kam. B sinfdagi adreslar urta ulchamdagi tarmoqda (katta kompaniyalar, ilmiy-tekshirish institutlari, universitetlar tarmog’i) foydalanish uchun mo’ljallangan. V sinfdagi tarmoqlar soni 16.000, undagi tugunlar esa 65.000 tani tashqil etadi. S sinfdagi adreslar tarmoqda uncha ko’p bo’lmagan kompyuterlar bilan ishlashga mo’ljallangan (uncha katta bo’lmagan firma va kompaniyalar tarmog’i). S sinfdagi tarmoq 2.000.000 ta, undagi tugunlar soni esa 255dan kam bo‘ladi. D sinfdagi adreslar kompyuterlar guruhiga murojaat qilish uchun foydalaniladi. E sinfdagi adreslar esa, zahiralangan D sinflar va E sinflar - guruhli va maxsus tarmoqlardir. Birinchi bayt bo‘yicha IP adreslar tarmoqlar sinfni aniqlaydi. Agar 1-bayt qiymati 1dan 126gacha bo’lsa, u A sinfdagi tarmoqga tegishli:
 127-191-B sinfdagi tarmoq;
 192-223-S sinf tarmog’i.
Qolganlar - D va E sinfga mansub. Tarmoq raqamlarini taqsimlaydigan xalqaro tashqilot mavjud. Tarmoq ma‘muri tarmoq tuguni raqamini belgilaydi.
А sinf adresi – 0 dan 127 gacha, В sinf adresi – 128 dan 191 gacha, С sinf adresi – 192 dan 223 gacha, Д sinf adresi – 224-239, Е sinf adresi – 240 dan uyog‘i Tarmoqlararo protokol- IP internet texnologiyasining manbai bo’lib IP moduli qabul qilinadi. Modul jo’natilayotganida ip kapsullashda IP paketi orqali unga jo’natilgan ma‘lumotni ko’shimcha qilib, IP-manzilgohi manbai bo’lib, maydoni sarlavhalanadi. Bunda IP-manzilgoh manbai asosiysi IP-manzilgoh belgilangan joy va protokol maydoni. Protokol maydonga ipkapsullashtirilgan IP-paketi ichidagi ma‘lumotnoma ko’rsatiladi. IP modulini markaziy qismi bo’lib, uning marshrutlari jadvali qabul qilingan. Masalan IP bu jadvalni IP paketlarining marshrutlari to’g’risida barcha yechimlarni qo’llaganda ishlatiladi. Tamroklararo munosabatni tushunish uchun marshrutlar jadvaliga keltirish mumkin. Misol tariqasida marshrutlar jadvalini ko’rsatishimiz mumkin. IP moduli IP paketini boshqa V kompyuteriga jo’natsin. SHuning uchun ma‘lumot Interfeys tarmoq orqali o’tishni aniqlashimiz mumkin va manzilgoh qilib internet manzili ko’rsatilishi kerak. Paket uchun deylik birinchi kompyuter 223,1 Gg. IP manzilgohiga ega. IP tarmog’ining kaliti bo’lib IP manzilidan olingan IP paketi sanaladi.