Hozirgi paytda AQSh va Rossiya fanlari akademiyasida keramika materiallardan tayyorlangan yangi o`ta o`tkazuvchan moddalar hosil qilingan bo`lib, ulardan o`ta o`tkazuvchanlik hpdisasi T=250K dan boshlab (-23 C)kuzatiladi. Lekin bu holat turg`un bo`lmay, ba`zan o`zining xossasini yo`qotadi. Hozirgi paytda bunday moddalarning o`ta o`tkazuvchanlik holatiga o`tishlarining tabiatini o`rganish va yangi o`ta o`tkazuvchan moddalarni aniqlash sohasida katta ilmiy tadqiqot ishlari davom etmoqda.
D.Bernard va K.Myuller rekordi bir necha oy davomida bir necha marta orqada qoldirildi, nihoyat 1987-yilda P.Chu rahbarligidagi bir guruh amerika olimlari o`ta o`tlazuvchanlik holatiga o`tish kritik temperaturasi T=93K bo`lgan itriy-bariy-mis oksidi tarkibli keramika haqida xabar qildilar. Bu ajoyib voqea edi, chunki oson va arzon suyuq azotning qaynash temperaturasi 77K bo`lib, yuqoridagi keramik birikmani o`ta o`tkazuvchan holatga o`tkazish uchun shu suyuq azotning o`zi kifoya bo`ldi. O`ta o`tkazuvchan materiallarning texnikada keng qo`llanilishi imkoniyati ochildi.
Yuqori temperaturali o`ta o`tkazuvchan qo`llanishi mumkin sohalardan biri electron texnikadir. Bu asosda integral sxemalarda elementlar zichligini 10 /sm ga yetkazish mumkin.
Transport sohasida ham o`ta o`tkazuvchanlik katta samasra beradi. Kelejakda o`ta o`tkazuvchan materiallardan elektr harakatlantirgich yasash mumkin. Uning hajmi o`shanday quvvatli odatdagisidan 10marta kichik bo`ladi.
Materiallardan magnet osmali transport elektro energiya jamg`argichlar MID- generatorlar va elektr energiyani uzatish yo`llari ishlab chiqishda foydalansa bo`ladi.
Ba`zi moddalarning kritik temperaturasi va kritik magnit maydon
Dostları ilə paylaş: |
