Sual 24- cavab
Say haqqında ümumi məlumat yazın.
İsim əşyanın adını, sifət isə onun əlamətini bildirir. Əşyanın miqdarını və ya
sırasını da əsas nitq hissəsi olan say bildirir.
Say neçə?, nə qədər? neçənci? suallarına
cavab verir.
Sayla sifət arasındakı oxşar cəhətlər:
Hər ikisi isimlə
bağlı olur:
igid oğul, beş uşaq.
Hər ikisi isimdən əvvəl gəlir:
igid oğul, beş uşaq.
•
Hər ikisi isimləşə bilir:
igidlər, beşincilər.
•
Hər ikisi ədatla işlənə bilir:
lap
gözəl,
lap
çox.
•
Hər ikisi, əsasən, cümlədə təyin vəzifəsində çıxış edir:
yaxşı adam, üç rəng
•
Hər ikisi quruluşca sadə, düzəltmə, mürəkkəb olur.
•
Hər ikisi "hansı?" sualına cavab verə bilir:
Birinci (hansı?), bugünkü (hansı?) hadisə
Qeyd:
Əgər isim eyni zamanda həm say, həm də sifətlə işlənərsə, o zaman say sifətdən
əvvəl işlənir:
üç böyük bina.
Sayla sifətin fərqli cəhətləri:
•
Say əşyanm miqdarını, sifət əşyanın əlamətini bildirir.
•
Düzəltmə say əsasən saylardan, düzəltmə sifət isə müxtəlif nitq hissələrindən yaranır.
• Saylardan sonra gələn isimlər, adətən, cəmlənə bilmir (10 adamlar), sifətdən sonra
gələn isimlər isə cəmlənə bilir (özəl insanlar).
Sual 25- cavab
Sayın quruluşca və mənaca növləri barədə məlumat verin .
Saylar quruluşca üç yerə bölünür:
sadə, düzəltmə, mürəkkəb.
Sadə saylar
yalnız bir kökdən ibarət olur: beş, az, xeyli, çox, üç.
Düzəltmə saylar
isə -ıncı
4
, -lu, -acıq, -larca
2
, -larla
2
şəkilçiləri vasitəsi ilə düzəlirlər:
23
Məsələn: birinci, yüzlərlə, minlərcə, çoxlu, azacıq.
Dostları ilə paylaş: |
