Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Lənkəran Dövlət Universiteti

57 
 
-6 bal- tələbənin cavabı əsasən düzgündür. 
-5 bal-tələbənin cavabında çatışmazlıqlar var, mövzunu tam əhatə edə bilmir. 
-4 bal- tələbənin cavabı qismən doğrudur, lakin mövzunu izah edərkən bəzi səhvlərə yol 
verir; 
3 bal- tələbənin mövzudan xəbəri var, lakin fikrini əsaslandıra bilmir; 
1-2 bal- tələbənin mövzudan qismən xəbəri var. 
-0 bal- suala cavab yoxdur. 
Tələbənin  imtahanda  topladığı  balın  miqdarı  17-dən  az  olmamalıdır.  Əks  təqdirdə 
tələbənin  imtahan  göstəriciləri  semester  ərzində  tədris  fəaliyyəti  nəticəsində  topladığı 
bala əlavə olunmur. 
Semestr    nəticəsinə  görə  yekun  qiymətləndirmə  (imtahan  və  imtahanaqədərki  ballar 
əsasında) 
№ 
Bal 
Qiymət 
Sözlə 
Hərflə 
1. 
91-100  
əla  
A 
2. 
81-90  
çox yaxşı  
B 
3. 
71-80  
yaxşı  
C 
4. 
61-70  
kafi  
D 
5. 
51-60  
qənaətbəxş  
E 
6. 
50 və ondan aşağı 
qeyri-kafi  
F 
VII.  Davranış  qaydalarının  pozulması:Tələbə  Universitetin  daxili  nizam  –intizam 
qaydalarını pozduqda əsasnamədə nəzərdə tutulan qaydada tədbir görüləcək. 
8. Təqvim mövzu  planı: Məşğələ 60 saat 
 
N 
Keçirilən məşğələlərin məzmunu 
Saat  Tarix 
 
 
1 
Azərbaycan dili və nitq mədəniyyəti fənninin məqsəd və vəzifələri  
Plan: 1. Azərbaycan dili və nitq mədəniyyətiyyəti fənninin əsas məqsədi.    
2. Dil və nitq.  3. Dil və dilçilik.  4. Nitq mədəniyyəti nədir? 5. Nitq mədəniyyəti 
və  ədəbi  dil  norması.    6.  Azərbaycan  dili  və  nitq  mədəniyyəti  fənni  ilə  əlaqədə 
olan fənlər.7. Fənni öyrənməklə tələbələr nəyi əldə edəcəklər? 
Mənbə: [1,2,5,8,9,10,12] 
  2   
2 
     Azərbaycan dili haqqında məlumat. Azərbaycan dilinin Dövlət  Statusu  
Plan:  1.  Azərbaycan  xalqının  etnogenezi  2.  Azərbaycan  dilinin  geneoloji 
xüsusiyyətləri.3.  Azərbaycan  dili  anlayışı.4.  Azərbaycan  dilinin  inkişaf 
mərhələləri.5.  Dilimiz  müstəqillik  şəraitində.    6.  Azərbaycan  dilinin  tipoloji 
xüsusiyyətləri . 
Mənbə: [1,2,5,6,7,8] 
 
2 
 
3 
     Nitq mədəniyyəti. Ritorika. Üslub və  üslubiyyat 
 Plan:  1.  Nitq  mədəniyyəti  anlayışı  və  kultura.2.  Nitq  mədəniyyətinin  əsas 
tələbləri.3. Ritorika anlayışı və nitq mədəniyyəti.4. Üslubla üslubiyyatın fərqi .5. 
Üslubiyyatın  yaranması və formalaşması. 
Mənbə: [1,2,3,4,5,6,12] 
  2   
4 
Norma. Üslubi fiqurlar. Ritorika bir fənn kimi, ritorikanın başqa elmlərlə əlaqəsi 
Plan: 1. Norma anlayışı.2. Ədəbi dilin normaları .3. Üslubi fiqurların növləri. 
4. Ritorikanın başqa elmlərlə əlaqəsi.5. Ritorikanın tarixi. 
Mənbə: [1,2,3,5,12,14,15] 
2 
 
5 
     Nitqin keyfiyyətləri və formaları. Fonetika və fonetik norma 
 Plan:  1.  Natiqlik  sənətinin  sahələri.    2.  Nitqin  əsas  keyfiyyətləri.3.  Nitqi 
zəiflədən amillər.  4. Nitqin formaları.5. Fonetika haqqında ümumi məlumat. 
  2   

---

58 
 
6. Fonetikanın  növləri.   7.  Azərbaycan dilinin sait və samitlər sistemi.8.  Fonetik 
hadisə və qanunlar .9. Heca, vurğu, intonasiya, pauza . 
Mənbə: [1,2,5,6,8,10,14] 
6 
Yazı, orfoqrafiya. Orfoepiya 
Plan:  1.  Yazının  ictimai  mahiyyəti  və  əhəmiyyəti.    2.  Azərbaycan  dilinin 
yazısında  əlifba  problemi.    3.  Orfoqrafiya,orfoqrafiknorma.  4.    Azərbaycan  dili 
orfoqrafiyasının prinsipləri. 5. Orfoepiya, orfoepik norma. 
Mənbə: [1,2,4,5,6,9,10,12] 
 
2 
 
7 
     Leksikologiya. Leksik norma. Frazeologiya. Leksikoqrafiya. 
 Plan: 1. Leksikologiya haqqında ümumi məlumat. 2. Leksikologiyanın növləri.   
3. Leksikologiyanın şöbələri.4. Frazeologiyanın tədqiqat obyekti və tarixi.   
5. Leksikoqrafiya haqqında məlumat.  6. Lügətlərin növləri və tərtibi prinsipi. 
Mənbə: [1,2,5,6,7,8,10,12] 
  2   
8 
     Sözün  mahiyyəti.  Şair  və  mütəfəkkirlər  söz  haqqında.  Sözün  mənası  və  
funksiyaları. Söz və məfhum, neologizm və arxaizmlər 
 Plan:  1.  Sözün  mahiyyəti  haqqında.    2.  Sözün  tərifi  haqqında.    3.  Şair  və 
mütəfəkkirlərin söz haqqında fikirləri.  4. Məhəmməd Füzulinin “Söz” qəzəli.   
5.  Sözün  mənası.6.  Sözün    funksiyaları.7.  Söz  və  məfhum.8.  Neologizm  və 
arxaizmlər. 
Mənbə: [1,2,3,5,9,14,15] 
 
2 
 
9 
     Əsas lüğət fondu və lüğət tərkibi. Lüğət tərkibindəki sözlərin məna qrupları və 
üslubi layları 
 Plan:  1.  Lüğət  fondu  və  lüğət  tərkibi.2.  Dilin  lüğət  tərkibinin  zənginləşməsinin 
mənbələri  və  yolları.3.  Dilin  lüğət  tərkibindəki  sözlərin  məna  qrupları 
(omonim,sinonim,  antonim)  4.Çoxmənalılıq    və  metafora    5.Lüğət  tərkibindəki 
sözlərin üslubi  layları, poetizm  və terminlər.4. Tabu,evfemizmlər,   metanomiya, 
sinekdoxa, arqo, jarqon və vulqar sözlər 
Mənbə: [1,2,5,6,7,12,15] 
  2   
10 
     Qrammatika, qrammatik norma.Sözün morfoloji quruluşu. Əsas nitq hissələri. 
 Plan:  1.  Qrammatika  haqqında.2.  Qrammatikanın  hissələri.    3.  Morfologiya  və 
morfem haqqında .4. Sözün morfoloji quruluşu .5. Əsas nitq hissələri-adlar(isim, 
sifət ,say ,əvəzlik).6. Fel və zərf. 
 Mənbə: [1,2,5,7,11,13] 
 
2 
 
11 
    Köməkçi nitq hissələri.Təqlidi sözlər və vokativ sözlər  
 Plan:  1.  Köməkçi  nitq  hissələri.    2.  Təqlidi  sözlər  və  vokativ  sözlər.3.Köməkçi 
nitq hissələri haqqında .  4. Qoşma və bağlayıcı .  5. Ədat və modal sözlər.   
  6.  Nida,təqlidi    sözlər  və  vokativ  sözlər.        7.Köməkçi  nitq  hissələrinin  nitqdə 
rolu. 
Mənbə: [1,2,3,4,10,11] 
  2   
12 
     Qrammatik  mənanın  ifadə  vasitələri.  Ümumi  və  xüsusi    qrammatik 
kateqoriyalar 
Plan:  1.  Qrammatik  mənanın  ifadə  vasitələri.        2.  Qrammatik  kateqoriyalar.3. 
Ümumi    qrammatik  kateqoriyalar.    4.  Xüsusi  qrammatik  kateqoriyalar.    5. 
Mənsubiyyət və inkarlıq kateqoriyası. 6. Zaman kateqoriyası  haqqında.7.  Zaman 
kateqoriyasının yaranma vasitələri.  8. Növ  kateqoriyası haqqında . 
9. Məchul və qayıdış növün fərqli xüsusiyyətləri. 
Mənbə: [1,2,3,4,5,7,8,9,10,11] 
  2   
13 
    Sintaksis.Qrammatik norma. Sintaktik əlaqələr. Sintaqmlar və söz birləşmələri. 
 Plan:  1.  Qrammatik  normanın  sintaksisdə  təzahürü.2.  Qrammatik  əlaqə 
vasitələri, təkrarlar, söz sırası  və sintaktik vurğu.3. Sintaktik əlaqələr haqqında. 
  2   

---