47
NB QRUP OAO; 49,73%
Фирма Ramzi; 21,86%
ERKOL-E OOO; 7,11%
Kasatki OOO; 3,76%
Азербетонит; 3,50%
FAB лакокрасочная
промышленность; 2,42%
Senta-Az; 2,19%
Фирма Al-Bil Ltd.Sti;
1,75%
Другие; 7,68%
Şəkil 2.4. Azərbaycan Respublikasında iri lak-boya istehsalçılarının bazar payı
NB Qrup MMC -49,73%
Başqaları, 7,62%
Al-Bil Ltd.Başqaları, 1,75%
Senta-Az, 2,19%
FAB lak-baya sənayesi, 2,42%
Azerbetonit - 3,50%
Kasatki MMC – 3,76
ERKOL-E MMC -7,1%
Rəmzi firması – 21,86%
Katsaki” MMC üçün öz məhsullarını bazarın fərdi və işgüzar istehlakçılar,
yəni müəssisə və təşkilatlar seqmentinə təklif etmək daha sərfəlidir.
Lak-boya materialları bazatının coğrafi meyara görə seqmentləçdirilməsi.
Ölkəmizdə istehsal edilən lak-boya materiallarının böyük əksəriyyəti elə ölkəmizin
istehlakçılarına satılır. Ölkəmizdə lak-boya materialları istehsal edən 8 iri istehsalçı
il ərzində 3263 t. lak-boya materialları istehsal edir. Bu istehsalçıların bazar payı
2.4 saylı şəkildə verilmişdir.
Məlumatların təhlili göstərir ki, ölkəmizdə istehsal edilən lak-boya materiallarının 86%-i 5
iri istehsalçının payına düşür. Burada şəksiz lider “NB QRUP” MMC (4%) hesab edilir
“Katsaki” payına görə 4-cü sıradadır.
“Kasatki” MMC istehsal etdiyi məhsullarının ölkəmizin bütün rayonlarında
satışını təşkil etmək üçün özünün satış şəbəkələrini yaratmışdır. “Kasatk” MMC
“Müəssisənin 2010-2015-ci illərə kimi strateji inkişaf Proqrmıı”nın və bu illər
üçün hazırlanmış marketinq strategiyalarının realizasiyası məqsədi ilə ölkədaxili
bazarlarda məhsullarının satışının həcmini artırmağı və bunun sayəsində bazarların
əhatə edilmə səviyyəsini arırmağı planlaşdırır.
Bazarların qiymət amilinə görə seqmentləşdirilməsi. “Kasatki” MMC ölkəmi-
zin tikinti bazarlarında, mağazalarında apaılmış sorğu, həmçinin lak-boya mate-
riallarınin ixracını xarakterizə edən statistik məlumatların təhlili əsasında qiymət
amilinə görə ölkəmizin lak-boya materialları bazarını 3 seqmentə: 1) yüksək qiy-
mət seqmentiən (kiloqramı 5 manatdan yüksək olan lak-boya materialları seqmen-
48
tinə); 2) orta qiymət seqmentinə (kiloqramı 2-5 manat olan lak-boya materialları
seqmentiən) və 3) aşağı qiymət seqmentinə (kiloqramı 2 manatdan aşağı olan lak-
boya materialları seqmentinə) bölmşdür.
Lak-boya materiallarının yuxarıda qeyd edilən seqmentlər üzrə bölgüsü
aşağıdakı şəkildə verilmişdir (2.5 saylı şəkil).
Bazarın yüksək qiymət seqmentində əsasən Almaniya (Caparol, Samteks),
ngiltərə (Deluxe), Sloveniya, Macarstan və Türkiyə firmalarının istehsal etdiyi
lak-boya materialları satılır.
Bazarın orta qiymət seqmentini Polşa (Snezhka), Rusiya (Aqua) və qismən
ölkəmizin firmaları istehsal etdiyi lak-boya materialları təmsil edir.azarın aşağı
qiymət seqmentində isə əsasən ölkəmizin NB Qrup açıq tipli səhmdar cəmiyyəti,
“Senta-Az” birgə müəssisəsi, “Erkol-E” açıq tipli səhmdar cəmiyyəti, “Rəmzi”
firması və s. fəaliyyət göstərir.
Bazarın qiymət seqmentləşdirilməsi baxımından “Kasatki” MMC-yə
məhsulda təmərküzləmə strategiyasından istifadə edilməsi, yəni öz məhsullarını
aşağı və orta qiymət seqmentində reallaşdırmaq daha məqəsdəuyğundur. Çünki
yuxarı qiymət seqmenti tam şəkildə Avropa ölkələrinin istehsalçıları tərəfindən
tutulmuşdur və ölkə istehlakçılarının təfəkküründə “ən bahalı ölkəmizin
istehsalçılarının təfəkküründə ən keyfiyyətli və lak-boya materialları avropa lak-
boya materiallarıdır” rəyi formalaşmışdır. Buna görə də ölkəmizin lak-boya
materialları istehsalçıların avropa istehsalçıları ilə rəqabət aparması və onlara
yuxarı qimət seqmentinə daxil olması, demək olar ki, mümkün deyildir.
Şəkil 2.5. Qiymətin səviyyəsinə görə lak-boya materialları bazarının
seqmentləşdirilməsi
Aşağı qiymətlər seqmenti
326,2-489,3 t. 10-15%
Orta qiymətlər seqmenti
815,6-1141,7 t., 25-35%
Yüksək qiymətlər seqmenti
1631,1-1957,3 t., 50-60%
49
Aparılmış marketinq tədqiqatlarının nəticələri göstərir ki, hal-hazırda alıcılar
lak-boya materialları seçər və alarkən əsasən “qiymət/keyfiyyət” nisbətinə
əsaslanırlar və hası lak-biya materialının “qiymət/keyfiyyət” nisbəti yüksəkdirsə
həmin materialı alırlar Bunu 2.6 saylı şəkildə verilmiş məlumatlar da bir daha
təsdiq. Şəkildə verilmiş məlumatlar göstərir ki, alıcıların əksəriyyət hissəsi -
təxminən 65%-i - lak-boya materiallarını “keyfiyyət/qiymət” nisbətinin
kəmiyyətinin optimal olması prinsipinə əsaslanaraq alırlar.
Müəssisənin strateji marketinq planlaşdırılmasında ölkəmizdə istehsal edilən
lak-boya materiallarının keyfiyyətinin digər lak-boya materiallarının uyğun
göstəriciləri ilə müqayisəsi mühüm yer tutur. 2.3 saylı cədvəldə müqyisə edilən
lak-boya materiallarının əsas keyfiyyət xarakteristikalarının ekspert qiymətləndir-
mələri və bu göstəricilərin kompleks qiymətləndirmələri verilmişdir.
2.3 saylı cədvəl məlumatlarının təhlili göstərir ki, “Kasatki” MMC-nin
məhsulları istehlak xarakteristikalarına görə “Caporol” və “Condaor” firmalarının
məhsullarından cüzi miqdarda geri qalsa da qiymət amilinə görə digər bütün
firmaların lak-boya materiallarını xeyli dərəcədə üstələyir.
“Saparol” və “Condaor” firmalarının boyalarının “keyfiyyət/qiymət” nisbəti
(1 kq boyanın qiymətinin müvafiq bal kəmiyyətinə nisbəti) müvafiq olaraq 1,01 və
0,15 təşkil etdiyi halda “Kasatki” MMC-nin boyalarının müvafiq göstəricisinin
səviyyəsi xeyli aşağıdır və 0,1-0,12 civarında yerlşir. Bu isə rəqib müəssisələrinin
boyalarının qiymətinin xeyli artırılmasını göstərir.
Цена/качество
65%
Качество
25%
Цена
10%
Şəkil 2.6. Lak-boya materiallarını seçərkən alıçıların üstünlük verdiyi
qiymət və keyfiyyət amillərinin bölgüsü
Qiymət 10%
Keyfiyyət 25%
Keyfiyyət/qiymət, 65%
Dostları ilə paylaş: |