65
3.1.1. İnsanın tarixi inkişaf mərhələlərini
müqayisəli şərh edir, məruzə və referatlar
hazirlayır.
İnsanabənzər meymunlar . İnsan təkamülünün
istiqamətləri .
Ən qədim, qədim və ilk müasir insanlar
hibbon, oranqutan, qorilla, şımpanze,
deriopiteklər, pitekantrop, neandertal,
kromanyon, azıxantrop, avstrolopitek
3.1.2. İnsanda baş verən psixi dəyişiklikləri
faktlarla izah edir, referatlar hazırlayır.
Sinir sistemi pozğunluqları, onların qarşısının
alınması yolları
İrsi və sonradan yaranan psixi dəyişikliklər
3.2.1. Yoluxucu xəstəliklər, onlardan qorunma
yolları haqqında referat, təqdimat hazırlayır.
Yoluxucu xəstəliklərdən qorunma yolları.
Xəstəliklərin xüsusiyyətləri.
Qrip, polimelit, vərəm, qızılca, çiçək, tetanus,
konyuktivit, quduzluq, vəba, taun, QİÇS və s.
3.2.2. Sağlam həyat tərzində gigiyena
qaydalarının rolunu və əhəmiyyətini
dəyərləndirir, məruzə və təqdimatlar hazırlayır.
Gigiyena sağlam həyat tərzinin əsasıdır
Dərinin gigiyenası. Həzm, ifrazat və cinsiyyət
sistemlərinin qorunması.. Sinir sistemindəki
pozğunluqların qarşısının alınması. Gün
rejiminin düzgünlüyü.
Günəş, hava və su vannaları
Canlılar və ətraf mühit
4.1.1. Ekoloji problemlərin aradan
qaldırılmasının irsi xəstəliklərin azalmasına
təsirini əsaslandırır.
Orqanizmdə baş verən mutasiyaların ekoloji
proseslərlə əlaqəsi
Ozon qatının bərpası, hava, su, qidanın
təmizliyi, somatik mutasiya, gen
4.2.1. Qlobal ekoloji problemlər və onların həlli
yolları haqqında təqdimatlar edir.
Qlobal ekoloji problemlərin təsnifatı.
Radioaktiv çirklənmənin, iqlim dəyişkənliyinin,
əhali artımının yaratdığı problemlər. Qlobal
ekoloji problemlərin aradan qaldırılmasının
biomüxtəlifliyin qorunmasına təsiri
Orxus Konvensiyası, radiaktiv çirklənmə, ozon
qatının bərpası, iqlim dəyişkənliyi, əhali artımı
4.2.2. Təbii şəraitdə ekoloji tarazlığın
qorunmasının əhəmiyyətini şərh edir, referatlar
hazırlayır.
Ekoloji tarazlıq, onun pozulma səbəbləri.
Maddələr dövranında canlıların rolu, oksigen,
azot və karbon dövranı
İstiləşmə, tarazlığın qorunması, atomların
biogen miqrasiyası, akkumilyasiya,
minerallaşma, ekoloji maarifləndirmə, ekoloji
mədəniyyət
STANDART
MƏZMUN
AÇAR SÖZLƏR
XI sinif
66
Canlıların quruluşu və müxtəlifliyi
1.1.1. Canlıları öyrənən elm sahələrinin
(seleksiya, biotexnologiya, mikrobiologiya,
bionika) xüsusiyyətlərini şərh edir, təqdimatlar
hazırlayır.
Mikrobiologiyanın nailiyyətləri.
Müxtəlif bioloji maddələrdən istifadə. Gen
mühəndisliyinin nailiyyətləri və əhəmiyyəti
hüceyrə mühəndisliyi, gen mühəndisliyi,
hüceyrə kulturası. Ferminter. S.A.Fleminq,
penisilin.
F.Krik-DNT
S.Harmey-gen mühəndisliyi
Vilmut
1.1.2. Canlıların kimyəvi tərkibi və orada baş
verən dəyişikliklərə dair müşahidələr aparır,
nəticələri barədə təqdimatlar edir.
Fotosintezin gedişinə aid təcrübə qaydaları
Qeyri-üzvi maddələr, üzvi maddələr, işıq, su,
karbon qazı, oksigen qazı
1.1.3. Müasir avadanlıqlardan istifadə etməklə
canlıları öyrənən elm sahələrinin nailiyyətlərinə
dair məruzə və təqdimatlar hazırlayır.
Canlıları öyrənən elm sahələri - seleksiya,
biotexnologiya, mikrobiologiya və bionikanın
xüsusiyyətlərinə dair məruzə və təqdimatların
haırlanması
Seleksiya, biotexnologiya, bionika,
mikrobiologiya
1.1.4. Yer üzərində həyatın əmələ gəlməsinə dair
fikirləri müqayisəli şəkildə şərh edir.
Yer üzərində həyatın əmələ gəlməsi haqqında
müxtəlif fikirlər. Oparinin həyatın əmələ
gəlməsində göstərdiyi pillələr.
Van Helmont. Paraselsin fikirləri. Homonkulus
nəzəriyyəsi. Müller.Pavlovskaya. Pasinski. Foks.
Doze və başqaları. Oparin nəzəriyyəsi
Bioloji proseslər
2.1.1. Bioloji proseslərin mexanizminin
müqayisəli şərhinə dair referat və təqdimatlar
hazırlayır.
Bioloji proseslərin mexanizmləri. Avtotrof və
heterotrof yolla qidalanmanın, tənəffüs və
qıcqırma
Avtotrof və heterotrof yolla qidalanmanın,
tənəffüs və qıcqırmanın müqayisəsi haqqında
çalışmalar. Bioloji proseslərə aid məsələlər
2.1.2. Maddələr mübadiləsində baş verən
dəyişikliklərin fərqli mexanizmlərini müqayisəli
şəkildə şərh edir,məruzə təqdimatlar hazırlayır.
Maddələr mübadiləsini pozan amillər, onların
müqayisəli şərhi
Zülallar, yağlar, korbohdratlar, fermentlər,
vitaminlər, duzlar, su, oksigen, korbon qazı
2.1.3. Bioloji prosesdə baş verən patoloji
dəyişikliklərin fərqli mexanizmlərinin
xüsusiyyətlərini riyazi üsullarla əsaslandırır və
Bioloji prosesdə baş verən pataloji
dəyişikliklərin fərqli mexanizmlərinin
xüsusiyyətlərinə aid çalışmalar
Canlı hüceyrələrdə fermentlər, nişasta, hidrogen
peroksid, yağ, zülal