Bahrom shodiyev



Yüklə 460,04 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/4
tarix28.11.2023
ölçüsü460,04 Kb.
#137271
1   2   3   4
o‘z 
-
o‘zini boshqarish, tartiblilikdan tartibsizlik (xaos)ga o‘tishi, chiziqli va 
chiziqsizlik kabi xolatlarning mohiyati va qonuniyatlarini izohlaydi. 
sinergetika tushunchasining mohiyatini i.prigojin o‘zining “beqarorlik 
falsafasi” asarida yoritib bergan.


Kategoriyalarni falsafa tarixida birinchi bo‘lib, qadimgi yunon faylasufi 
Aristotel o‘zining “Kategoriya”lar asarida ta’riflab berdi.u “kategoriya”lar 
asarida “mohiyat” (substantsiya), miqdor, sifat, munosabat kabi 
kategoriyalarni turkumlashtirgan. keyinchalik arastu “metafizika” deb 
nomlangan asar yozadi va unda “mohiyat”, “holat” va “munosabat” 
kategoriyalirini ham izohlagan. Sharqda farobiy, beruniy va ibn 
sinolar ham kategoriyalarga katta ahamiyat berganlar. 17-19 
asrlarga kelib falsafiy kategoriyalar tahlilida yangi davr vujudga keldi. 
nemis mumtoz falsafasining asoschisi I.Kant kategoriyalar yordamida 
inson tabiiy, ijtimoiy narsalarga ta’sir ko‘rsatadi deb hisoblagan. u sifat, 
miqdor, modallik kategoriyalarini izohlagan. Gegel fikricha kategoriya 
kategoriya olamdan tashqarida turgan dunyoviy ruhning takomili, ya’ni 
mutloq g‘oyaning momentidir. kategoriyalar bir tomondan inson tafakkuri 
mahsuli, ikkinchi tomondan esa olamning kishi miyasida aks etishi natijasi 
va shu asosda inson ongini reallikka yaqinlashishi va dunyoni bilish 
vositasidir deydi. Xozirgi zamon neopozitivistlari kategoriya sub’ektning 
hissiyoti bilan bog‘liq tushunchadir, ularning insondan tashqaridagi olamga 
bevosita dahli yo‘q deydilar.


Falsafa fani kategoriyalari boshqa fanlar kategoriyalaridan quyidagi 

Yüklə 460,04 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə