Бакы дювлят университети илащиййат факцлтясинин

 i.e.n. Elnurə ƏZİZOVA 
162 
MAKRİZÎ, Ebü’l-Abbâs Takıyyüddîn Ahmed b. Ali b. Abdülkâdir (ö. 
845/1442),  İmta‘ü’l-esmâ‘ bimâ li’n-nebiyyi mine’l-ahvâl ve’l-emvâl ve’l-
hafede ve’l-metâ‘ (thk. Muhammed Abdülhamid en-Nemisî) I-XV. Beyrut 
1420/1999 
MÜSLİM, Ebu’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî en-Nîsabûrî 
(ö. 261/875), el-Câmi‘u’s-Sahîh, I-V, İstanbul 1981. 
NESÂÎ, Ebû Abdurrahmân Ahmed b. Ali b. Şu‘ayb (ö. 300/915), 
Sünenü’n-Nesâî, I-VIII, İstanbul 1992. 
SÜHEYLÎ, Ebü'l-Kâsım Abdurrahman b. Abdullah b. Ahmed (ö. 
581/1185),  er-Ravzü'l-ünüf fî şerhi's-Sîreti'n-nebeviyye li-İbn Hişâm, I-VII, 
y.y. 1390/1970. 
TABERÂNÎ, Ebü’l-Kâsım Süleyman b. Ahmed b. Eyyûb el-Lahmî (ö. 
360/971),  el-Mu’cemu’l-kebîr  (thk. Hamdi Abdülmecid Selefî), I-XXV, 
Beyrut t.y. 
TABERÎ, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr b. Yezid (ö. 310/923), 
Tefsîrü’t-Taberî, I-XXX, Beyrut 1405. 
TİRMİZÎ, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre (ö. 279/892), es-Sünen, I-
V, İstanbul 1992. 
VÂKIDÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. Ömer b. Vâkıd el-Eslemî (ö. 
207/823), el-Meğâzî (thk. Marsden Jones), I-III, Beyrut 1984. 
ZEMAHŞERÎ, Ebü'l-Kâsım Cârullâh Mahmûd b. Ömer b. Muhammed 
(ö. 538/1144), el-Fâik fî garîbi’l-hadîs (thk. Ali Muhammed el-Bicâvî, 
Muhammed Ebu’l-Fadl İbrâhîm), Beyrut t.y. 
 

---

İlk Dönem İslam Toplumunda Kadınların Tezyini Üzerine Bazı Notlar 
163 
 
 
ÖZET 
 
Tezyîn ve vücut bakımı söz konusu olduğunda, zaman ve mekan 
faktöründen bağımsız olarak gerek hizmet alanların, gerekse hizmet 
verenlerin kadın ağırlıklı olduğu birçok toplumda gözlemlenen bir husustur. 
Yerleşiklik düzeyinden bağımsız olarak ilk İslâm toplumunda da bilhassa 
düğün gibi özel günlerde, bunun yanı sıra günlük hayatta hanımların saç, yüz 
ve vücut tezyin ve bakımını meslek edinmiş kuaför kadınlar faaliyet 
göstermekteydi. Bu makalede, mâşıta ve mukayyine veya kayne diye bilinen 
bu meslek erbabınca hayata geçirilen işlemlerin gerçekleştirilmesi konusu 
araştırılmış ve kadınların tezyini hususunda Cahiliye ve ilk İslam dönemi 
arasındaki farklılıklar vurgulanmıştır. 
 
 
 
RESUME 
 
Irrespective of time and place factor, it is obvious that, so far as concerns 
adornment and body care, women have played a prevailing role in many 
communities. Regardless of the style of life, sedentary or nomadic, in the 
first Islamic period, particularly in the special days such weddings, generally 
in daily life, there were hairdressers specialized in women hair, face and 
body beautification and care. In this article, the subject of services of those 
specialists known as “mâshita”, “muqayyana” or “qayna” was investigated 
and the differences in adornment of women between Jahiliyah and the first 
Islamic period was highlighted. 

---

 i.e.n. Elnurə ƏZİZOVA 
164 
 
 
РЕЗЪЮМЕ 
 
Независимо от фактора времени и места, очевидно, что, когда речь 
идет об украшении и уходе за телом, женщины играют преобладающую 
роль во многих сообществах. Независимо от стиля жизни, сидячей или 
кочевой, в первый Исламский период, особенно в специальные дни как 
свадьбы  и  вообще  в  повседневной  жизни,  были  парикмахеры,  специа-
лизировавщиеся на украшении и заботе лица, волос, и тела женщин. В 
этой статье были исследованы предмет услуг специалистов, известных 
как  “машита”, “мугайяна”  или  “гайна”  и  показаны  различия  в 
украшении женщин в период Джахилия и первый Исламский период. 

---

İslam Konfransı Təşkilatının (İKT) Azərbaycanla əlaqələri 
165 
 
 
İSLAM KONFRANSI TƏŞKILATININ (İKT) 
AZƏRBAYCANLA ƏLAQƏLƏRI 
 
Günel İSMİXANOVA
 
∗
 
 
 
İslam Konfransı Təşkilatı (qısaca İKT) - 1969-cu ildə Rabatda (Mərakeş) 
müsəlman ölkələrinin dövlət və hökumət başçılarının konfransında yaradıl-
mışdır. 60-a yaxın dövləti özündə birləşdirir. Bəzi ölkələrin müsəlman 
icmalarının, habelə bir sıra beynəlxalq təşkilatların nümayəndələri  İKT 
yanında müşahidəçi statusuna malikdirlər. İKT Birləşmiş Millətlər Təşkilatı 
ilə sıx əməkdaşlıq edir. 1975-ci ildən bəri BMT yanında müşahidəçi statusu 
almışdır. Baş Məclisin 36-cı sessiyasında "BMT ilə İKT arasında əməkdaşlıq 
haqqında" qətnamə  qəbul edilmişdir. Qətnamədə  tərəflərin fəaliyyətini  əla-
qələndirmək üçün xüsusi mexanizm yaratmaq zərurəti qeyd edilir. (8, sayta 
bax www.az.wikipedia.org)  
1972-ci ildə qəbul edilmiş nizamnaməyə görə, İKT-nin ali orqanı dövlət 
və hökumət başçılarının konfransıdır: (1969-cu ildə Rabatda, 1974-cü ildə 
Lahorda, 1981-ci ildə  Məkkədə  və Taifdə, 1984-cü ildə Kasablankada 
keçirilmişdir).  İKT-nin siyasi orqanı xarici işlər nazirləri konfransı (1970-
1981-ci illərdə 12 növbətçi və 3 fövqəladə konfrans keçirilmişdir), icraçı 
orqanı isə Baş katiblikdir. Baş katibliyin iqamətgahı Qüds İsrail işğalından 
azad edilənədək müvəqqəti olaraq Ciddədə (Səudiyyə  Ərəbistanı) yerləşir. 
İKT-nin baş katibi vəzifəsini 1971-1974-cü illərdə Tunku Əbdür-Rəhman 
(Malayziya), 1974-1976-cı illərdə  Həsən  ət-Tuhami (Misir), 1976-1979-cu 
illərdə  Əhməd Kərim Hey (Seneqal), 1979-1984-cü illərdə  Həbib  Şətti 
(Tunis), 1984-1985-ci illərdə  Ş.Pirzada (Pakistan) tutmuşlar. Baş katibliyin 
tərkibində bir sıra şöbələr, o cümlədən sosial-istisadi, elm və texnika, Asiya 
məsələləri, Afrika məsələləri, beynəlxalq məsələlər, informasiya, insan 
hüquqları  və azsaylı dini icma məsələləri, müsəlmanların qeyri-hökumət 
                                                 
∗
 BDU Beynəlxalq hüquq kafedrasının II kurs dissertantı 

---