Bank inqirozi Bank inqirozlari va ularning sabablari, oqibatlari

Bank inqirozi Bank inqirozlari va ularning sabablari, oqibatlari

Bank inqirozi

Bank inqirozlari va ularning sabablari, oqibatlari

• 
  Bank inqirozlarining kelib chiqish sabablari bir qator olimlar tomonidan uzoq yillar mobaynida turilicha muhokama qilinib kelingan. Bu xususida ilk qarashlar asosan omonatchilar, bank mijojozlari va aksiyadorlari tomonidan vahima (panika) qilish natijasida pul mab­lag‘lari (omonatlari)ni banklardan yoppasiga olish orqali banklarning likvidlilik darajasiga asossiz ravishda ta’sir etishi bilan bog‘liqdir.
  

Bank inqirozlari kelib chiqishi

• 
  Bank inqirozlari xususidagi keyingi qarashlar banklarning to‘lov qobiliyatiga ega bo‘lmaslik holatini keltirib chiqaruvchi balans aktiv qismidagi yo‘qotishlarga asoslanadi. Banklar aktivlari sifatida uzoq muddat davomida yo‘qotishlarning mavjud bo‘lishi, odatda noho‘sh makroiqtisodiy jarayonlar, bozor tangligi, hukumat siyosati (yoki aralashuvi) va firibgarliklar bilan bog‘liqdir. Shuningdek, mazkur qarashlarning aksariyati iqtisodiyot tamoyillaridagi o‘zgarishlar hamda biznes sikllarining tabiiy mahsuli ekanligiga asoslanadi.
  

Bank inqirozlari kelib chiqishi

• 
  Amerikalik iqtisodchi olimlar Karmen M. Reynxart va Kennet S. Rogoff bank inqirozlari kelib chiqishining ilk sabablari sifatida kredit inqirozlari va aktivlar narxi bilan bog‘liq pufak (ko‘pik)larning vujudga kelishini ko‘rsatib o‘tadilar. Bu kabi makroiqtisodiy tang­likni iqtisodiyoti rivojlanayotgan mamlakatlarda kuzatish mumkin
  

Bank inqirozlari kelib chiqishi

• 
  Iqtisodiyoti rivojlanayotgan mamlakatlar boshqa mamlakatlardan qisqa muddatli xorijiy valyutadagi qarzlarni jalb qilish orqali valyuta kursining qadrsizlanishi, xalqaro bozorda foiz stavkalarining oshishi va xalqaro savdo shartlarining o‘zgarishi natijasida yuqori kredit riskini vujudga keltiradi.
  

Gana bank inqirozi – Ghana banking crisis

• 
  The Gana bank inqirozi ta’sir ko’rsatgan og’ir bank inqirozi edi Gana avgust 2017 va yanvar 2020 o’rtasida Gana banki (BoG) bir nechta mahalliy banklarni 2017 yil avgustidan 2019 yil yanvarigacha bo’lgan davrda xususiy kompaniyalar tomonidan qabul qilishga ruxsat berdi Nana Akufo-Addo 2016 yil dekabrida prezident etib saylandi. Mahalliy banklarning aksariyati kreditlarni to’lamaslik xavfi ostida edilar, chunki ular iqtisodiy inqirozga duchor bo’lgan edilar Katta tanazzulga qadar bo’lgan voqealarni keltirib chiqardi.
  

Fon

• 
  2017 yil 14-avgustda BoG o’zining press-relizida ikkita mahalliy bankni egallab olishga rozilik berganligini e’lon qildi, UT banki LTD va Kapital banki LTD, tomonidan GCB banki LTD.[1] BoG banklarning to’lovga layoqatsizligini, ularning faoliyatiga litsenziyalarni bekor qilishning asosiy sababi sifatida ko’rsatdi.[2] Ga binoan BoG, banklar bilan kapitalga bo’lgan talablarini oshirish bo’yicha bir necha kelishuvlarga binoan, menejerlar muvaffaqiyatsizlikka uchradi.
  

Sabablari

• 
  Kambag’al Korporativ boshqaruv tomonidan yettita bankning qulashining asosiy sabablaridan biri sifatida keltirilgan BoGva boshqa moliyaviy tahlilchilar.Kengash darajasi va yuqori menejment faol bo’lmagan yoki banklarning o’sishiga emas, balki ularning shaxsiy manfaatlariga ta’sir qiladigan faoliyat bilan shug’ullangan. Masalan, ko’pchilikning kuzatuvi bor edi ishsiz kreditlar katta boshqaruv menejerlari bilan aloqador bo’lgan kishilarga etkazildi.
  

Ishlamiydigan kreditlar

• 
  Ishga yaroqsiz kreditlar ba’zi banklarning qulashining yana bir asosiy sababidir. BoG ma’lumotlariga ko’ra, banklar zaxiralari sifatida bank sektori aktivlarining sifati muhim muammo bo’lib qolmoqda ishsiz kreditlar va ishsiz kreditlar darajasi yuqori bo’lib qoldi. Yiqilgan banklarning aksariyati balansida juda katta ishsiz kreditlari borligi kuzatildi. Ishga yaroqsiz kreditlar, shu qatorda banklarga quyidagi tarzda ta’sir qiladi: operatsion xarajatlarning oshishi, rentabellikning pasayishiga olib keladi.
  

Normativ xatolar

• 
  Normativ-huquqiy hujjat bekor qilinadi markaziy bank ning Gana Gana bank tizimining bosh regulyatori. Mamlakat moliya sektori uchun normativ-huquqiy bazani belgilaydi. O’zining press-reliz bayonotida BoG buni ta’kidladi.
  
• 
  Me’yoriy hujjatlarning nomuvofiqligi va yomon nazorat, (litsenziyalash jarayonlari shubhali va ijro etilishning sustligi) bank sohasida zaifliklarning sezilarli darajada ko’payishiga olib keladi.
  

http://fayllar.org