|
![](/i/favi32.png) Buxgalteriya hisobiTARQATMA MATERIALLAR Мавзу. Бухгалтерия ҳисобининг предмети ва усуллари
|
səhifə | 203/224 | tarix | 09.07.2023 | ölçüsü | 1,38 Mb. | | #119429 |
| Termiz davlat universiteti iqtisodiyot va turizm fakulteti-www.hozir.org Мавзу. Бухгалтерия ҳисобининг предмети ва усуллари 1.1.Хўжалик ҳисоби ҳақида тушунча ва унга қўйилган талаблар 1.2. Ҳисобнинг предмети, вазифалари ва унинг турлари 1.3. Хўжалик жараёнлари 1.4. Хўжалик маблағлари ва уларнинг манбалари таснифи 2-Мавзу. Бухгалтерия баланси 2.1. Бухгалтерия баланси тўғрисида тушунча
1-слайд
2-слайд.
“Баланс” атамаси лотинча bis- “икки марта”, banx- “тарози палласи” сўзларидан таркиб топган бўлиб, том маънода “икки палла” деган маънони англатади ва тенглик, мувозанат тушунчаси сифатида ишлатилади.
3-слайд.
4-слайд
5-слайд.
6-слайд.
«Актив» атамаси лотинча фаолиятли, амал қилиш, мавжуд бўлиш деган маънони англатиб, маблағлар қандай амал қилаётганлигини, ишлаётганлигини кўрсатувчи маблағлар гуруҳланиши тушунилади.
Активлар - бу олдинги амалга оширилган муаммоларни ёки олдин содир бўлган воқеалар натижасида корхонага келиб тушган ва улар келажакда фойда келтирадиган иқтисодий ресурслардир.
7-слайд
8-слайд
«Пассив» атамаси ҳам лотинча фаолсиз, холис турмоқ, тушунтириш каби сўзлардан олинган бўлиб, фақат корхона мажбуриятларини тавсифлабгина эмас, балки маблағлар турларини қандай мақсадларга мўлжалланганлигини ҳам тавсифлайди.
9-слайд
10-слайд
Актив ва пассивнинг хар бир элементи маблағлар тури ёки уларнинг манбаи баланс моддаси деб аталади.
Актив моддалари жуда аниқ бўлиб, уларнинг мазмуни кўп тушунтиришларни талаб қилмайди.
Пассивдаги ҳар бир модданинг мазмунини аниқ кўз олдига келтириш учун пассив умуман нимани акс эттиришини яхши билиб олиш лозим. Юқорида айтилганидек, пассив активда кўрсатилган корхона маблағларининг манбаини акс эттиради.
2.3.Хўжалик операциялари таъсирида балансдаги ўзгаришлар
Ҳар бир хўжалик юритувчи субъект ўз фаолиятини амалга ошириш жараёнида кўплаб хўжалик операцияларини содир этилиб, улар балансга таъсир қилиб, баланс моддалари суммаларини ўзгартириб юборади.
11-слайд
12-слайд
Фараз қилайлик, 01.09.2009 йил ҳолатига корхонанинг
БАЛАНСИ
м.сўмда
Актив
|
Пассив
|
Маблағлар тури ва уларнингжойланиши
|
Сумма
|
Маблағлар манбаи ва уларнинг тайинланиши
|
Сумма
|
Асосий воситалар
|
35000
|
Устав капитали
|
40000
|
Хом ашё ва материаллар
|
10000
|
Фойда
|
3000
|
Касса
|
100
|
Банк кредитлари
|
2000
|
Ҳисоб-китоб счёти
|
4990
|
Мол етказиб берувчи ва пудрат-чилар билан ҳисоблашишлар
|
5000
|
ЖАМИ
|
50000
|
ЖАМИ
|
50000
|
Ой давомида қуйидаги хўжалик жараёнлари содир бўлган.
Биринчи операция. Кассадан корхона ходимига ҳисобдорлик шарти билан 60 м. сўм берилди. Пул берилгандан кейин «Касса» да 60 м.сўмга камайди ва 40 (100-60) м. сўмни қолди. Шу билан бир вақтда пулларнинг ҳисобдорлик шартлари билан берилиши ҳисобдор шахснинг ушбу корхонага қарзининг пайдо бўлишига олиб келади.
БАЛАНС (биринчи операциядан кейин) м.сўмда)
Актив
|
Сумма
|
Пассив
|
Сумма
|
Асосий воситалар
|
35000
|
Устав капитали
|
40000
|
Хом ашё ва материаллар
|
10000
|
Фойда
|
3000
|
Касса
|
40
|
Банк крелитлари
|
2000
|
Ҳисоб-китоб счёти
|
4990
|
Мол етказиб берувчи ва пудратчилар билан ҳисоблашишлар
|
5000
|
Дебиторлар
|
60
|
|
|
ЖАМИ
|
50000
|
ЖАМИ
|
50000
|
Иккинчи операция. Соф фойданинг бир қисми (1000 м. сўм) ҳисобидан корхона ишининг натижаларини якунлашда қабул қилинган қарорга биноан захира капитали ташкил этилган. Мазкур операция корхонанинг тақсимланмаган фойдасини 1000 сўмга камайтиради, лекин балансда янги модда пайдо бўлади: худди шу суммага захира капитали кўпаяди. Демак, энди фойда миқдори 2000 (3000-1000) сўмни, захира фонди эса 1000 сўмни ташкил қилади.
БАЛАНС (иккинчи операциядан кейин) (м.сўмда)
Актив
|
Сумма
|
Пассив
|
Сумма
|
Асосий воситалар
|
35000
|
Устав капитали
|
40000
|
Хом ашё ва материаллар
|
10000
|
Захира капитали
|
1000
|
Касса
|
40
|
Фойда
|
2000
|
Ҳисоб-китоб счёти
|
4990
|
Банк кредитлари
|
2000
|
Дебиторлар
|
60
|
Мол етказиб берувчи пудрат-чилар билан ҳисоблашишлар
|
5000
|
ЖАМИ
|
50000
|
ЖАМИ
|
50000
|
Учинчи операция. Мол етказиб берувчилардан сотиб олинган 2500 м. сўмлик материаллар корхонага келиб тушди, лекин пули тўланмади. Мазкур операция, биринчидан, материалларнинг миқдори кўпайишига олиб келади.
БАЛАНС (учинчи операциядан кейин) (м.сўмда)
Актив
|
Сумма
|
Пассив
|
Сумма
|
Асосий воситалар
|
35000
|
Устав капитали
|
40000
|
Хом ашё ва материаллар
|
12500
|
Захира капитали
|
1000
|
Касса
|
40
|
Фойда
|
2000
|
Ҳисоб-китоб счёти
|
4990
|
Банк кредитлари
|
2000
|
Дебиторлар
|
60
|
Мол етказиб берувчи ва пудрат-чилар билан ҳисоблашишлар
|
7500
|
ЖАМИ
|
52500
|
ЖАМИ
|
52500
|
Тўртинчи операция. Ҳисоб-китоб счётидан банкка кредит бўйича қарзни узиш учун 2000 м. сўм ўтказилган.
БАЛАНС (тўртинчи операциядан кейин) (м.сўмда)
Актив
|
Сумма
|
Пассив
|
Сумма
|
Асосий воситалар
|
35000
|
Устав капитали
|
40000
|
Хом ашё ва материаллар
|
12500
|
Захира капитали
|
1000
|
Касса
|
40
|
Фойда
|
2000
|
Ҳисоб-китоб счёти
|
2990
|
Банк кредитлари
|
-
|
Дебиторлар
|
60
|
Мол етказиб берувчи ва пудрат-чилар билан ҳисоблашишлар
|
7500
|
ЖАМИ
|
50500
|
ЖАМИ
|
50500
|
Dostları ilə paylaş: |
|
|