Dərsliyə Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin 21 aprel 2003-cü IL tarixli 305 saylı əmri ilə qrif verilmişdir

162 
 
4) inam mühiti yaratmaq bacarığı; 
5) ünsiyyət zamanı nəzarətliliyi və düzgünlüyü;  
6) verdiyi sözə əməl etməyi;  
7) dəqiqliyi və məsuliyyətliliyi.  
Bütün sadalananlarla bərabər intizamlı, səliqəli və davranış  tərzində  dəqiq və mütəşəkkil olan rəhbər 
kollektivdə xüsusi hörmətə malik olur və işləri də qaydasında gedir.  
AR DGK-da xidməti sənədlərin hazırlanması, hərəkəti, icrası, uçotu və saxlanmasını tənzimləyən vahid 
qaydalar komitə sədrinin 28 dekabr 1998-ci il tarixli 075 saylı əmri ilə təsdiq edilmiş təlimatla müəyyən edilir. 
Azərbaycan Respublikasında bazar münasibətlərinin təkamülü, dünya iqtisadi sisteminin inteqrasiyası, 
Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzv olmağa hazırlıq xarici iqtisadi fəaliyətin liberallaşdırılması  şəraitində 
gömrük sisteminin inkişafını və təkmilləşdirilməsini tələb edir.  
İnkişaf etmiş ölkələrin təcrübəsinə əsasən Azərbaycan Respublikasının gömrük sistemininin inkişafı və 
təkmilləşdirilməsi proqramının hazırlanmasına böyük ehtiyac vardır. Bu proqram, gömrük sisteminin 
təkmilləşdirilməsinin taktiki və strateji toplusundan ibarət olmalıdır.  
Faktiki tədbirlərə aşağıdakılar daxildir:  
1) gömrük rəsmiləşdirilməsinə sərf edilən vaxtın qısaldılması;  
2) gömrük proseduralarının sadələşdirilməsi;  
3) gömrük məlumatlarının işlənməsi sisteminin tamamilə avtomatlaşdırılması;  
4) gömrük və gömrükətrafı infrastrukturların inkişafı.  
Strateji tədbirlərə isə Ümumdünya Gömrük Təşkilatının tövsiyələri aid edilir.  
 
 
 
 

---

163 
 
İstifadə olunmuş normativ-hüquqi aktların və ədəbiyyatların  
Siyahısı  
 
I. Beynəlxalq hüquqi aktlar  
1. BMT-nin Baş Assambleyası  tərəfindən 10 dekabr 1948-ci ildə  qəbul olunmuş “Ümumdünya insan 
haqları bəyannaməsi”. 
2. Diplomatik əlaqələr haqqında Vyana konvensiyası, 1961. 
3. Konsulluq əlaqələri haqqında Vyana konvensiyası, 1961. 
4. Narkotik vasitələr haqqında Vahid konvensiya BMT sənədləri.  1961 (1972-ci ildəki əlavələrlə). 
5. Hava gəmilərinin bortunda baş verən cina1yətlər və digər aktlar haqqında konvensiya 14 sentyabr 
1963. 
6. Psixotrop maddələr haqqında BMT konvensiyası 1971. 
7. Beynəlxalq alqı-satqı müqavilələri haqqında BMT-nin Vyana konvensiyası 11 aprel 1980. 
8. Dəniz hüquqi barədə BMT konvensiyası, 1982. 
9. Narkotik vasitələrin və psixotrop maddələrin qanunsuz dövriyyəsinə qarşı mübarizə haqqında BMT 
konvensiyası. 1988. 
10. Tariflər və ticarət üzrə Baş Saziş. (TTBS) 30, XI.1947. 
11. Ticarət xidmətləri üzrə Baş razılaşma. TTBS (Saziş Uruqvay raundu çərçivəsində imzalanmışdır). 
12. Ümumdünya Ticarət Təşkilatının yaradılması haqqında müqavilə (TTBS-1994). 
13. Gömrük Əməkdaşlığı Şurasının (GƏŞ) yaradılması haqqında Konvensiya, 4 noyabr 1952-ci il. 
14. Gömrük məqsədi üçün mal dəyərinin müəyyənləşdirilməsi haqqında Konvensiya. 28 iyul 1953-cü il. 
15. Turistlər üçün gömrük güzəştləri barədə konvensiya. 1954-cü il.  
16. Brüssel tarif nomenklaturası haqqında Konvensiya, 11 sentyabr 1959-cu il. 
17. Müvəqqəti ixrac haqqında İstanbul Konvensiyası, 27.11.1992-ci il.  
18. Mülki, ailə və cinayət işləri üzrə hüquqi münasibətlər və hüquqi yardım haqqında konvensiya, 22 
yanvar 1993-cü il (MDB üzvləri arasında). 
19. Gömrük proseduralarının harmonikləşdirilməsi və sadələşdirilməsi haqqında beynəlxalq Kioto 
konvensiyası, 25.08.1974. 
20. Malların təsvir və kodlaşdırılmasının harmonikləşdirilmiş sistemi haqqında Beynəlxalq Konvensiya 
(Brüssel 14.06.1983) 
21. TTBS VII maddəsinin tətbiqi barədə Saziş 01.01.1981. 
22. TİR karnetindən (TİR - beynəlxalq yükdaşımalar) istifadə etməklə beynəlxalq yükdaşımalar 
haqqında Gömrük Konvensiyası, 1975-ci il.  
23. Konteynerlər haqqında gömrük konvensiyası 06.12.1975. 
24. MDB ölkələrinin Xarici İqtisadi Fəaliyyətinin mal nomenklaturasının, malların kodlaşdırılması və 
təsvirinin Harmonikləşdirilməsi sistemi haqqında Beynəlxalq Konvensiyaya uyğun aparılması haqqında. 
Moskva, 1996. 
 
II. Azərbaycan Respublikasının Qanunları və hüquqi aktları  
1. “Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası” Bakı 1995. 
2. “Azərbaycan Respublikasının Gömrük Məcəlləsi” Bakı 1997. 
3. “Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsi Bakı 2000. 
4. “Azərbaycan Respublikasının Cinayət-Prosessual Məcəlləsi”, Bakı 1999. 
5. “Azərbaycan Respublikası “İnzibati-Prosessual Məcəlləsi”, Bakı 1999. 
6. “Azərbaycan Respublikası Mülki-Prosessual Məcəlləsi” Bakı, 1999. 
7. “Azərbaycan Respublikasının Hava Məcəlləsi” Bakı 1994. 
8. “Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsi” Bakı 1999. 
9. “Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsi”, Bakı 2000. 
10. “Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsi”, Bakı 2000. 
11. “Xarici investisiyaların qorunması haqqında” Qanun, Bakı, 1992.  
12. “Sahibkarlıq haqqında” Bakı, 1992. 
13. “Sığorta haqqında” Bakı, 1993. 
14. “Dövlət yol fondu haqqında” Bakı, 1994. 
15. “Müəssisələr haqqında” Qanun, Bakı, 1994. 
16. “Normativ-hüquqi aktlar haqqında” Qanun, Bakı, 2000. 
17. “Valyuta tənzimi haqqında” Qanun, Bakı, 1994. 
18. “İnvestisiya fəaliyyəti haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 1995.  
19. “Gömrük tarifi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 1995. 

---

164 
 
20. “Mühasibat uçotu haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 1995. 
21. “Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrinin bağlanması, icrası  və  ləğv edilməsi 
qaydaları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 1995. 
22. “İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında” Qanun,       Bakı, 1995 
23. “Azərbaycan Respublikasının Milli Bankı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 
1996.  
24. “Azərbaycan Respublikasında banklar və bank fəaliyyəti haqqında” Qanunu, Bakı, 1996.  
25. “Hüquqi şəxslərin dövlət qeydiyyatı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanun, Bakı, 1996 
26. “Standartlaşdırma haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 1996. 
27. “Bitki karantini haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 1996.  
28. “Dövlət sirri haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu Bakı, 1996. 
29. “Sosial sığorta haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 1997. 
30. “Vətəndaşların müraciətlərinə baxılması qaydası haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, 
Bakı, 1997. 
31. “Məhkəmələr və hakimlər haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 1997. 
32. “Rabitə haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 1997. 
33. “Mədəniyyət haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 1998. 
34. “İnformasiya, informasiyalaşdırma və informasiyanın mühafizəsi haqqında” Azərbaycan 
Respublikasının Qanunu, Bakı, 1998. 
35. “Məlumat azadlığı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 1998. 
36. “Girov haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 1998. 
37. “Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 
1998. 
38. “Əmtəə nişanları  və coğrafi göstəricilər haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı, 
1998. 
39. “Polis haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu Bakı 1999. 
40. “Əməliyyat-axtarış fəaliyyəti haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, 1999. 
41. “Azərbaycan Respublikası gömrük orqanlarının bayrağı haqqında” Azərbaycan Respublikasının 
qanunu. Bakı, 2001. 
42. “Azərbaycan Respublikası gömrük orqanlarının tanınma nişanı haqqında” Azərbaycan 
Respublikasının Qanunu. 
43. “Şərti maliyyə vahidi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu. Bakı, 2001. 
44. “Malların təsviri və kodlaşdırılması üzrə harmonikləşdirilmiş   sistem haqqında” Beynəlaxq 
Konvensiyaya və göstərilən konvensiyaya düzəliş protokoluna qoşulmaq barədə Azərbaycan Respublikasının 
Qanunu, “Azərbaycan” qəzeti. 21 iyul 2000-ci il N 163. (2574) 
45. AR İXM-in təsdiq edilməsi, qüvvəyə minməsi və bununla bağlı hüquqi tənzimləmə  məsələləri 
haqqında” AR Qanununun tətbiq edilməsi barədə AR-in bəzi qanunvericilik aktlarının qüvvədən düşmüş hesab 
edilməsi haqqında 30.XII.2003-cü ildə qəbul olunmuş AR-nın Qanunu. “Azərbaycan” qəzeti. 15 fevral 2004. 
31.  №598-IIQD / 05.03.2004. Azərbaycan Respublikasının Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin tətbiq 
edilməsi ilə  əlaqədar Azərbaycan Respublikasının bəzi qanunvericilik aktlarına dəyişikliklər və  əlavələr 
edilməsi haqqında 
32.  №606-IIQ / 19.03.2004. "Azərbaycan Respublikası hökuməti və Fransa Respublikası hökuməti 
arasında gömrük hüquqpozmalarının qarşısının alınması, təhqiqatının aparılması, aşkar edilməsi və aradan 
qaldırılmasına dair qarşılıqlı inzibati yardım haqqında" sazişin təsdiq edilməsi barədə 
33.  №650-IIQD / 14.05.2004. Azərbaycan Respublikasının Gömrük Məcəlləsinə  dəyişikliklər və 
əlavələr edilməsi haqqında 
34.  №667-IIQ / 21.05.2004. «GUÖAM iştirakçısı olan dövlətlərin hökumətləri arasında gömrük 
işlərində qarşılıqlı yardım və əməkdaşlıq haqqında» Sazişin təsdiq edilməsi barədə 
35.  №737-IIQ / 10.09.2004. «Azərbaycan Respublikası hökuməti və Pakistan İslam Respublikası 
hökuməti arasında gömrük işi sahəsində  əməkdaşlıq və qarşılıqlı yardım haqqında» Sazişin təsdiq edilməsi 
barədə 
36. №772-IIQ / 26.10.2004. İxrac nəzarəti haqqında 
37. №776-IIQ / 26.10.2004. «Azərbaycan Respublikası hökuməti və Belçika Krallığı hökuməti arasında 
gömrük məsələləri üzrə qarşılıqlı inzibati yardımın göstərilməsi haqqında» ikitərəfli sazişin təsdiq edilməsi 
barədə  
38. №779-IIQ / 26.10.2004. «Azərbaycan Respublikası hökuməti və Yunanıstan Respublikası hökuməti 
arasında gömrük işi sahəsində qarşılıqlı yardım haqqında» sazişin təsdiq edilməsi barədə 

---