Diapositiva 1

Kaykovus

• Eng yaxshisi to‘rtinchisi, ya’ni biladigan va aytilmaydigani, deydi.
• So‘zlaganda andishalik bolish, sovuq so‘zlik bo`lmaslik, kamtarlik, maqtanmaslik, birovning so‘zini diqqat bilan eshitish odoblarini ta’kidlab o‘tadi.

Odamlarni ham to'rt xilga bo'ladi:

• Odamlarni ham to'rt xilga bo'ladi:
• birinchi xil kishilar ko'p narsani biladi va yana bilgisi kelaveradi. Bular olim va fozillar bo‘lib, ularga bo‘ysunish kerak, deydi.
• Ikkinchisi, bilmagan narsani bilishga harakat qiladi, ular qobil kishilar bo'lib, bunday kishilarni o‘qitish va o‘rgatish kerak.
• Uchinchisi, bilganini ham bilmaydi, go‘yo uyquda yashagandek, ularni uyg‘otish kerak.
• To‘rtinchisi, bilmaydi va bilmaganini ham tan olmaydi. Bular johil kishilar bo’lib, ularni o’qitish befoyda, ulardan qochish kerak, deydi.

Abul-Qosim Mahmud Ibn Umar Az-Zamaxshariy (1075-1144)

• Abul-Qosim Mahmud Ibn Umar Az-Zamaxshariy (1075-1144)
• jahon ilm-fani va madaniyatiga salmoqli hissa qo‘shgan mashhur olim va adibdir.

Abul-Qosim Az-Zamaxshariy

• “Navobig‘ ul- kalim” ("Nozik iboralar”) asarida kishilar ilmli bo'lish, o‘qitish, yozish bilan hosilu mukammal bo’ladi, olim kishi oqil, bilimdon va chiroyli xushxat yozuvga ega bo’lsa, bu uning kamolotga yetganligidan dalolatdir, deydi. Asarda mudarrislar to‘g‘risida noyob fikrlar bildirilgan: “Murabbiy о‘qib tursagina murabbiy bo ‘la oladi, agar о ‘qishni to ‘xtatib qo ‘yar ekan, unda murabbiylik о ‘ladi ”

Shayx Muslihiddin Sa’diy Sheroziy

• XIII asrda Eronda yashab ijod qilgan yirik shoir va mutafakkirdir. U faylasuf-shoir bo‘lishi bilan birga tajribali murabbiy ham bo‘lgan.
• Shoir “Guliston” asarida o‘z davri mudarrislarini turli toifaga bo'lib, ularni ta’riflaydi.

Shayx Muslihiddin Sa’diy Sheroziy

• Qattiqqo‘l o’qituvchilarni “..basharasi tirishgan, tili zahar, yomon xulqli, odamlarni ranjitadigan, gadoy tabiatlik, ochko'z, uni ko'rishi bilan shogirdlarining kayfiyati uchar" shogirdlar undan bilim va tarbiya ololmaydilar.