|
Divan-ü luğat-it tüRK
|
səhifə | 35/66 | tarix | 02.06.2018 | ölçüsü | 8,02 Mb. | | #47016 |
| oqalamaq: oğalamaq. övməkka. uvmaq. ovmaq. ovalamaq. ufalamaq.
oqçı : oxçuka.
oqılmaqka: oxılmaq. oxunmaq. oxınmaq.
oqımaqka: oxımaq. uqımaqka. 1. qaytarmaq. qusmaq. - nə yedi oxudu. 2. uqarmaq. açıqlamaq. soymaq. ifşa edmək. - gizlin işlər oldu uqar. 3. oxumaq. çağırmaq.
oqınmaqka: oxunmaq. çağrınmaq.
oqışmaqka: oxuşmaq. çağrışmaq.
oqıtmaq : oxutmaq.
oqıtsamaq: oxutmaq. 1. oxutmaq istəmək. 2. çağırtmaq istəmək. də'vətlətmək.
oqqarmaqka : oğqarmaqka. düşünüb anlamaq.
oqqun : oğqun. aşqınka. ağqın. engin. - aşqın topraqka: axıp enən, oğqun topraq
oqlağ : oğlağ. oğulluğa götürülmüş. pesər xandə
oqlaka : oğlaka. gənc. yiğit.
oqlaq : oğlaqka. (gənc, yeni uşaq. heyvan balasına verilən adlardan). özəlliklə keçi balası. çəpiş.
- oğlaq iliksiz, oğlan biliksiz: çəpiş sümüyü iliksiz, gənc oğlan ağısız olur.
- uluq ayka: ilin "uluq oğlaq ay"dan sonra gələn bölümü. yaz ortası. - uluq oqlaq ayka: ilin "oğlaq ay"dan sonra gələn bölüm. oğlaqların böyüduğü çağ. - oğlaq dərisi: əldirika.
- oğlaqların, quzuların səslərlni bildlrən bir söz: məka.
oqlaqu : oğlağuka. ərköyül. bolluq içində böyüyən·. - oğlaqu qatunka: asalətli. asîl qadın.
oqlamaq. oxlamaq. oxtamaqka. oq atmaq:
oqlanka : oğul. cocuq. - oğlaq iliksiz, oğlan biliksiz: çəpiş sümüyü iliksiz, gənc oğlan ağısız olur.
oqlansıqka : oğlansıqka. cocux kimi. cocux qıllı, xuylu.
oqlaş : oxlaş. oxtaş. qurəkeşliki. laterya.
oqlatmaqka. oxlatmaqka. uzatmaq. dirətmək.
oqlıtmaqka : uğlutmaqka. oğlutmaqka. ürətmək. çoğaltmaq.
oqluq : oxluq. kişka. sadaq. oxqabı.
oqmaq : oğmaq. ükiməkka. dartmaq.
oqra : oğra. uğra. uğur. oğralı. oğran. 1. mərbut. - bu mənə oğra. - bu kimə oğra. 2. vəsilə. yol. - dağ oğralı: dağ yolu ilə. - yaxcılıq oğrağın olsun, bolluq uğrağın.
oqraq : oğraq. uğraq. 1. çatılacaq yer. məqsəd. 2. çatmaq istəyi. istək. əzm. qəsd. 3. uğraq. gediş. - işlərin uğraqı: gedişi. 4. uğraq. qəsd. məqsəd. - yandı ərin oğrağı: olsun ki qəsdindən döndü. 3. obraqka. opraq. əprik. ovraq. əzik üzük, əsgimiş nə. 5. çox, tutçi, həmişə gedilən yer. patuq. - uğraq uğraqanları: bir yerin çox gedib gələnləri.
oqraqanka: oğraqanka. uğrayan.
oqralmaqka: uğranılmaq.
oqramaq : oxramaq. kişnəmək. homurdanmaq:
oqramaq: oğramaq. yıpramaq. obramaq. opramaqka.
oqramaqka: bax > uğramaqka
oqramaqka: kişnəmək.
oqraş : bax > uğrəş.
oqraşınmaq : oğraşınmaq. istixdam olmaq.
oqraşmaq: çalışmaq. can atmaq.
oqraşmaqka: bax > uğraşmaqka
oqrəş : oğrəş. işlərə uğrayan, burnun soxan. fizul.
oqrı : oğrıka. uğuru, uyqunluğu qapan, qarşılayan. firsəttələb. hırsız.
oqrılamaqka: oğrılamaqka. çalmaq. hırsızlıq edmək.
oqrılıqka : oğrılıqka. hırsızlıq.
oqru : oğru. 1. sərkərka. sərkar. yol kəsən. haydut. qarqman. 2. saqızan. saqız. saqqız.
- oğru hırsız qibi: oğrulayuka.
oqruqka : oğruq. uğruq. ovruq. (< uğrumaq). 1. nərsənin oğulan, açılan, yaxud bükülən, bağlanan, əklənən, birləşən yeri. boğum. buruq. - qəmiklərin oğruqu. - dağ oğruqu: dağ beli, ətəyi. 2. axıq, əğrik yer. - dağ oğruqu: örüş. dağ yamacı. 3. ətək. bitiş. - çaylar dağın başından, oğruqundan axar. 4. kəmənd. qarmalayıb yığan kaman. - dağı oğruqun əğməz, dənizi qayığın bükməz: kamanla dağ tutulmaz, qayıqla təniz bükülməz (bağlanmaz). 5. oyruq. oğruq. oprıka. obruq. çuxur. dərə.
oqrulayuka: oğrulayu. oğru, hırsız qibi.
oqrulmaqka: oğrulmaq. 1. oğruşmaqka. gəmik yarılıp ayrılmaq. 2. çaldırmaq. qapturmaqka. əldən vermək.
oqrun : oğrun. ağrun. xumar. - ağrun baxış.
oqsamaq: oxsamaq. uqsamaqka. mənimsəmək. anlamaq istəmək. - işin püfün oxsamalıyıq. - uqsamadan açılmaz. - bir işi, sözü oxsamaq: bilsəmək. bilmək istəmək.
oqsar : öqsər. uqsar. övsər. avsar. (< oq. uq. ov. av). yığan. toplayan. cəmləyən. başılıq edən. (> əfsərfars).
oqsınmaqka : oxsınmaqka. öksünməkka. peşman olmaq. - o qılmış işinə oxsündi.
oqşaqka : oxşaqka. bənzəyən. bənzər.
oqşaquka : oxşağuka. 1. oyuncaq. 2. nazlı. 3. qadınlara deyilir.
oqşalamaq: oğşalamaq qoğşamaqka. yumşatmaq. gəvşətmək.
oqşamaq : oxşamaq. 1. qsəmək. öğmək. - o məni oxşadı: öğsədi. 2. üsnəməkka. üznəmək. bənzəmək.
oqşancıqka: oxşancıqka. oxşanmaya dəyər.
oqşatmaq: oxşatmaq. bənzətmək. üsnətməkka. üznətmək.
oqtamaqka: oxtamaq ( t <> l ) oxlamaq. ox atmaq. nişanlamaq.
oqtamka : oxtam. ox atımlıq. oxluq. - bir oxtam yer: bir ox atımlıq yer.
oqtaş : oxtaş. oxlaş. qurəkeşliki. laterya.
oqtaşmaqka: oxtaşmaqka ox atışmaq. qura üçün oq atıcmaq.
oqtatmaqka: oxtatmaqka. ox attırmaq. oxlatmaq. nişanlatmaq.
oqturmaqka: uqturmaq. oxturmaq. oxutturmaq. anlatmaq.
oqu ! : 1. oxu !. bəllə !. bildir !. çıxart !. aç !. - oxu bunu bilsin ellərim, oxu görənlərin, duyanların, oxu gələnlərin gedənlərin. 2. oxu. çağır.
oquc : oğuc. oğuş. çəngək. qapışka. qabışka.
oqucka : otğucka. 1. oduc. yalım. alov. 2. azacıq od.
oqulcıq : oğulcıq. oğulcıq. olıcka. əziz bala. ərkək cocuqlara səvqi bildirmək üçün söylənən söz.
oqulcuqka : uğulcuq. yatın4. balalıq. oğulduruq. balayatıq. balayatqı. uşaqlıq2. analıq7. tuxumluq. ana rahmi.
oqulka : uğul. oğul. cocuq. uşaq. gənc. - ata oğlu ataç doğar.
oqulluq : oğulluq. yufqaka. oğulluğa alınmış. tutunçu oğulka. evlatlığa alınmış cocuq.
oqulmaqka: oxulmaq. oxunmaq. uqulmaq. 1. üzə, yuxarı çıxmaq. bilinmək. bəllənmək. bəldəlmək. anlaşılmaq. şinilmək. - sözün içi oxundu. 2. oğulmaq. uşalmaqka. üşəlmək. ufalanmaq. ovşamaq. əzilmək. soxulmaqka. - duz soxuldu. 3. dirək uzatmaq. uzatılmış olan düz dirək.
oqumaqka: oxumaqka. 1. sayramaq. söyləmək. 2. uqmaqka. anlamaq. - hammı öz işin oxusa, çətinlik qalxar. 3. oxumaq. uqumaq. üzə, yuxarı çıxarmaq. bildirmək. bəllətmək. bəldirmək. anlatmaq. sindirmək. sinitmək. 4. irdəmək. mahnı, nərsə havalandırmaq, səsləndirmək. 5. çağırmaq. - kim məni oxudu: çağırdı.
oqunmaqka : oxunmaq. uqunmaq. 1. üzə, yuxarı çıxmaq. bilinmək. bəllənmək. bəldəlmək. anlaşılmaq. sinilmək. 2. qılınmaq. ötrülməkka. ödrülməkka. - yükün ötrülən oğur: namaz, ibadət qılınma çağı.
oqur : oğurka. bax > uğur. 1. qabaq. uğraş. uğra. uğur. 2. vax. - nə oğurda gəldin: havax gəldin.
oqurlamaqka: bax > uğurlamaqka.
oqurlamaqka: oğurlamaqka. bax > uqurlamaqka. qaraqlamaqka (: yol kəsip mal almaq).
oqurlanmaqka: oğurlanmaqka. bax > uqurlanmaqka
oqurluq bolmaqka: bax > uğurlu bolmaq
oqurmaq: oğurmaqka gəmik yarıp ayırmaq.
oquş : uğuş. oğuş. oxuş. 1. oymaq. qohum. - uğuşlar yığıldılar. - oğuş qonum oxuşdu: yığışdı. 2. soy. tayfa. el. - hançı oğuşdandı: hançı soydandı. 3. itilik. zirəklik. bilginlik. - oğuşlu kişi. 4. çağrı. çağrış. bildiri. də'vət. 5. xırım xırda. öğulmuş. - oğuş ətmək. 6. ehzar. 7. öküm. yumuq. - bir öküm yarmaq.
oquşlanmaqka: oğuşlanmaq uquşlanmaqka. uğuşlanmaqka. tayfa tırıq yiyəsi olmaq. ellənmək.
oquşluka: tayfa tırıxlı. elli. ailəli, qohumlu.
oquşmaq: 1. oxuşmaq. çağrışmaq. - iki qonşu ara - sıra birbirin oxuşurlar. - ərən alpı oxuşdular. 2. oxuşmaq. uquşmaqka. anlamaq. - yağının işin oxuşub, saldırıya keçdilər. - oxuyub, oxuşmadan iş bitməz. 2. ehzar edmək. - əsgərliyə oxuşdular.
oqutanka: oxutan. oxutqan. 1. oxutqan. oxumağa marax doğuran. - oxutan bitik. - oxutan mahnı: canlandıran, qızışdıran oxumaq. 1. qızdıran. cinlətən. tərs işləyən, adamın səsin çıxaran nərsə. - oxutan adam: hirs verən kişi. - oxudan uşaq: inad edib tərs iş görən uşaq.
oqutka : oğut. 1. uğut. uyut. həya. 1. oxut. ovut. qonaqlığa çağrış. çağrı. dəvət.
oqutqanka: bax > oxutan.
oqutmaq: oxıtmaqka.
oquz : oğuz. ( < met > ) uzuq. ( z <> y <> d <> ğ ) uyut. udut. uğut. oyaq. bilgin. - uzuq ər: huşlu kişi. - uzuq könüllü ər: açıq könüllü kişi.
oquzlamaq: oğuzlamaqka. oğuz saymaq. oğuzlardan saymaq. oğuzlara bağlamaq.
oquzlanmaq: oğuzlanmaqka. oğuzlaşmaq. oğuz qılığını almaq. oğuz qılığına girmək. kəndini oquzlardan saymaq.
olan : 1. imkan. - olana yaraş: imkana görə. - olanın bilən, olmasına düşməz, olması görüb, olandan qalır. 2. qadir. qayır. bacaran.
olar : ilər. hadis. hadisə. başa gələn.
õlçülmək: çıqlanmaqka. uzunluğu õlçürmək:
oldanğka: uldanğ. ayaqqabın altı, tabanı.
oldrumka: oturum. götürüm. yığva. məclis. yatalaq.
olıcka : oğulcıq. əziz bala. ərkək cocuqlara səvqi bildirmək üçün söylənən söz.
olka : o. - dır. - dir. - dur. - dür.
olqun : türkka. olquş. kamil. tam.
olqunmaq: yetişmək. qürsəməkka. qursmaq. gurlanmaq. şişmək. təxmir olmaq.
olquş : türkka. olqun. kamil. tam.
olquşmaq: yavulmaqka. yapulmaq. yetişmək. - bəğni yavuldu: boza, şərab yetişdi.
olqutmaqka: 1. olutmaq. ölütmək. təxmir edmək. 1. oturtmaq.
olmaq : bolmaq. ərməkka. barmaq. keçmək. sürmək. - çox oldu.
- indi görən nə ərdi.
- o andağ ərdi: o öcür oldu.
- nə ərdi sənə: nə oldu sənə.
- gəliksək ərdi: gəlməli oldu.
- barquluq ərdi: varmalı oldu.
- duruqluq ərdi: durmalı oldu.
- qızıl ərdi: qızardı.
- qanda ərdin. hardaydın.
- yürür ərdim: yeriyərdim.
- sağ ol: sağ bol. orda oldun: orda boldun.
- olmaz: bolmaz. - olur: bolur.
olmas : qeyri mümkün. - olanın bilən, olmasına düşməz, olması görüb, olandan qalır.
olmay6 : olmaz. 1. olmaz. əlsiz. yoxsul. bacarıqsız. 2. ərməz. qeyri mümkün.
olmaz : olmay6. 1. olmaz. əlsiz. yoxsul. bacarıqsız. 2. ərməz. qeyri mümkün.
olmuş : bolmışka. hazır. - bolmuş aş. olmuş (pişmiş) yemək ·.
olsunki : ərkika. bəlkə. şayəd. - ərki gəldim.
oltamaq : öltəmək. otlamaqka. yaşlamaqka.
olturmaqka: oldurmaq. oturmaq.
oluk : bax > oluq.
oluqka : oyuq. < olu. yolü (< yolunmuş. ayrılmış). 1. kiçik qayıq. 2. yalaq. 3. arx. qənov. kovuş. - su oluğu. - su dəğirmən oluğu: qoquşka. 4. bölük. dəğər. dək. dəng. səhm. pay. təqsim. hissə. 5. bölünmüş. paylanmış. - bilik, kişi ara, ülüklü. bilik kişi ara bölünmüş.
olurki : bəlkə. ərinçka. əriş. ehtimal.
oluş : 1. bolquka. 2. uluş. buluşka. bölüş. əldə edilən. qazanc. tapış. pay. kar. 3. uluşka. şəhir.
olut : ulut. 1. çağ. şişman. 2. güclü. quvvəli.
omzuqka: umzuq. yumzuq. nərsədə dönük, girdə bölük. yəhərin ön, arxa yanı.
ona : anqa. anqarka.
onamaq : inanmaq. razı olmaq. - ona !: rəzı ol. qəbul elə. - onarmadılar: qəbul edmədilər. - bu işləri sən onadınmı.
onar : onqar. yonan. dələn. qazar.
onarmaq: yonqamaq. türütməkka. törütmək. törətmək. durutmaq. yaratmaq. düzəltmək.
onaşmaq: anaşmaq. anlaşmaq. ondaşmaq. andaşmaq. sözləşmək. qərar vermək. qəbul edmək. yola gəlmək.
ondan : andınka. andan: ondan sonra.
onıqlanmaqka: onğıqlanmaqka. bəzənmək. ənniklənmək.
onqar : onar. yonan. dələn. qazan.
onqayka : onğayka. onğ. qolay. hasat.
onqka : onğka. on. 1. qolay. onqayka. onğayka. hasat. - on iş: rahat iş. 2. sağ. solun qarşıt. - onğ əlik. sağ əl. 1. qabax. ön. - o məndən önqdən geddi.
onqmaqka: onğmaqka. onğuqmaq. 1. ağarmaq. solmaq. rəngi atmaq. xəstəlik. bənzərlərindən dolayı buruşmaq. tazəliğini, parlaqlığını itirmək. - barçın boduğu onqdı: parçanın boyası atdi. - barçının boyusu onqdı. 2. yonmaq. dəlmək. qazmaq.
onqul : onul. saman. sağman.
onqulmaqka : onğulmaqka. iyiləşmək. düzəlmək. iyi olmaq.
onqun : öngün. unqun.
onqur : arxa. - onqura yat: dal üsdə yat.
onquşka : yonquş. nəqş. yazı. oyma. tıraşkarlıq. kəndəkarlıq. - ağac onquş. - daş onquş.
onul : onqul. saman. sağman.
onun : anınqka.
onuncka : onuncu. sayıda onuncu.
op : opka. mama. xərmən dövmək üçün, qoşulan öküzlərin ortasında bulunan öküz.
- op opka: hop hop. eşəğin ayağı qaydığında. söylənən söz·.
oplamaq: öpləmək. uçurmaq. qapmaq. mənimsəmək.
opmaqka: öpmək. hopmaq. höpürdətərək içmək. içərmək. içmək.
opraqka : ( p <> b <> v ) obraqka. ovraq. oğraq. əprik. əzik üzük, əsgimiş nə. yıpranmış. yıpramış. əsgimiş. - opraq don, kişi, qılıq, ürün.
opramaqka: obramaqka. əprimək. yıpramaq. obramaq. oğramaq. əsqimək. gəvşəmək. kortalmaq. tazalığı, itiliyi gedmək. - gəngəşli bilik utraşur, gəngəşsiz bilik opraşur.
opraşmaqka : yıpraşmaq. yıpranmaya başlamaq. - gen don opramaz, gəngəşli bilik artamaz.
opratmaq: obratmaqka. yıpratmaq.
opratmaqka: obratmaq. yıpratmaq.
oprıka : obruq. oyruq. oğruq. çuxur. dərə.
opruşmaqka: 1. yemək. 2. hopruşmaq. içişmək.
opum : öpüm. hopum. höpüm. yudum. bir kərəlik yeyim, içim. - bir opum mun: bir udum sup.
opuzka : obuz. 1. şişik, çətin, qaba, qatı olan nə. 2. qudurqrn. ası. vəhşi.
opuzluq : obuzluqka. yüklü, şişik, qoğzaq olan nərsə. yoqquş, sarp. çətin. - obuz iş: çətin olay. - obuzluq yer: oy obuzluq yer: eniş yoqquş sarp, sərt, ənqəbəli atar tutar yer.
opuzluqka : obuzluq. sarp.
or- atka : donu al - doru olan at.
orada : onda. ondan sonra. andaka.
oraq : orqaqka. baştarka.
orda : andaka. - anda kim var: orda kim var.
orduka : 1. yurd. təşgilatın, devlətin özəyi yerləşn yer, şəhər. - ordu kənd: baş kənd. xaqanın oturduğu şəhir. qoşunun olan yeri. - ordu başı: ordu quraqı: toyka: döşəyci. yayqıc. yurdun, qorqanın (qərargahın) qulluq, düzən işlərinin yönətcisi. - ordu başı: xan tapucu, qulluqçusu. 2. yuva. sıçan, köstəbək kimi, yeraltı yaşayan heyvanların yuvası. 3. toyınka. qoşun. ləşgər. əsgər dizisi: çərikka. 4. yuva. sıçan kimi yer altında yerləşən heyvanların yuvası.
ordulanmaqka: ( d <> z ) orzulanmaqka. 1. yurt tutmaq. yerləşmək. oturmaq. - ordulanıb yüksək dağı, oğlaq çatan: yüksək dağlarda yer alıb, keçi bəsləyən. 2. mərkəzlənmək. aralaşmaq. 3. ordu qurmaq. orduya yerləşmək. düşərgəyə köçmək.
orılaşmaqka : orlaşmaq. urılamaq. urılaşmaq. urlamaq. yurlamaq. bağrışmaq. çağrışmaq.
orqaqka : orğaq. oraq. kəsən, biçən ayqıt.
orlanmaq: horlanmaq. hörlənmək. örlənmək. bəlirmək. çıxmaq. yüksəlmək.
orlaşmaqka: orılaşmaq. urılaşmaq. urlaşmaq. yurlaşmaq. bağrışmaq. çağrışmaq.
ormaqka : (. <> v ) vurmaq. kəsmək. biçmək. vurmaq. urmaq.
ornaq : ( r > v > ovlaq). hər nəyin yerləşdiyi, yığıldığı yer. yurd. batan8. vətən. məqərr.
ornaq : ( y <> r ) oylaq.
ornamaq: ( y <> r ) oylamaq.
ornamaqka: yerləşmək. yer tutmaq. yer edinmək. qəybolmaq. - qünəş ornadı: batmaq.
ornatmaqka : yerləşdirmək. yerinə qoymaq.
orpamaqka: örpəşmək. ürpəmək. ürpəşmək. (saç) dağılmaq.
orta6 : nə uzun nə qısa. tapıka. - bu otrada.
ortaq6 : yardaş. dosd. sağdıc.
ortaqu : orduqah. ordu, qoşun qoraqı. ordu qərargahı. orduqah. toyka.
ortalamaq : ortulamaqka. ortasına varmaq. - ər yaşın ortuladı: orta yaşa çatdı.
ortuka : orta. otra. otru. utru. - ortu ər. orta yaşlı adam. - gün ortu: gün orta. öğlə vaxtı. - ev ortusu: evin ortası.
ortulamaqka : ortalamaq. ortasına varmaq. - ər yaşın ortuladı: orta yaşa çatdı.
oru : oruka (r <> y ) oyu. oyuq. çuxur. oyuq.
oruc : baçaqka. bağac. baçqa. pəhriz.
orulmaqka : <> urulmaq <> vurulmaq. biçilmək. tarılmaq. dərilmək.
orunbasar: ötgika. maavin.
oruncaq: (< or: yer). yerinə qoyulacaq, qaytarılacaq nərsə. əmanət. borc.
oruncka : urunc. 1. ışıq. hər tutuq, bağlı nərsəni açan. açaq. - qaranqu işi orunc açar. 2. rüşvət. kəvik. - qara bulutu yel açar, urun bilə il açar: rüşvət düğün açar.
orunka : yer. - orunla: yerinə qoy. - təprəmdə hər nə yerindən orunlandı: yer bə yer oldu. - çəkib ornumdan qopardı.
orunka : yer. məkan.
orzulanmaqka: ( z <> d ) ordulanmaqka. (< or: yer). yerləşmək. oturmaq. - orzulanıb yüksək dağı, oğlaq çatan: yüksək dağlarda yer alıb, keçi bəsləyən.
osduran: osurqanka.
osduruq: osruqka. osuruq.
osıt : ötüt. sibqət.
osıtan : ötən. sibqət alan.
osmaq : ozmaq. otmaq. 1. osturmaq. ozdurmaq. pişirmək. bitirmək. gəlişdirmək. - işlər osub keçürgən: işlər düzüb keçirdən. 2. ozmaq. ötmək. uzmaq. utmaq. keçmək. - onun atı ozdi.
osrımaq: ostırmaq.
osruqka : osuruq. osduruq.
osruşmaqka : osuruşmaq. osduruşmaq.
osturmaq: ozdurmaq. osmaq. ozmaq. pişirmək. bitirmək. gəlişdirmək. - işlər osub keçürgən: işlər düzüb keçirdən.
Dostları ilə paylaş: |
|
|