259
Varlığımıza da əmin olmayacağıq yəni?
Həm hə, həm də yox. Berkli deyirdi ki, gördüyümüz, eşitdiyimiz hər
şey Tanrının gücünün təsiridi. Çünki Tanrı “daim üzə-üzə olduğumuz
fikir və duyğuların bizdə yenidən olmasını təmin edərək hər an
şüurumuzdadı”. Yəni bütün təbiət və bütün varlığımız Tanrıda
mövcuddu. Mövcud olan hər şeyin səbəbi Odur.
-
Çox təəccübləndim.
- Yəni məsələ “olmaq, ya olmamaq”da deyil. Sual həm də nə
olmağımızdı. Doğrudan da ət və sümükdən ibarət insanlarıqmı?
Dünyamız obyektiv gerçəklikdirmi, yoxsa bütün bu gördüklərimiz elə
öz şüurumuzdu? Berklinin çək-çevir etdiyi məsələ maddi gerçəklik də
deyildi. O, eyni zamanda “zaman” və “məkan”ın mütləq və maddi
varlıq olub-olmadığı məsələsində də şübhəli idi. Bizim bir-iki həftəmiz
Tanrının bir- iki həftəsilə eyni şey olmaya da bilər.
Hər şeyi ehtiva edən bu ruhun Berkli üçün Xristianlıq Tanrısı
olduğunu dedin.
-
Bəli, dedim. Bizim üçünsə...
-Aha?
- Bizim üçünsə “hər şeyin səbəbi özü olan” bu “ruh” Hildenin atası
ola bilər.
Sofi yerində donub qaldı. Sifəti sanki bir sual işarəsi idi. Başqa
yandan da, sanki birdən-birə hər şey aydınlaşırdı.
-
Doğrudan buna inanırsan?
- Başqa bir izah tapa bilmirəm. Başımıza gələnlərin yeganə izahı
bu ola bilər. Orda-burda qabağımıza çıxan açıqcalar və başqa işarələr...
Hermesin qəfildən danışmağa başlaması, mənim ağzımdan çıxan
sözlər...
-
Mən...
- Sənə həmişə Hilde əvəzinə Sofi deməyim! Adının Sofi
olmadığını bildiyim halda!
-
Nə danışırsan? Ağlın dumanlandı sənin!
- Düzdü, sərsəmlədim. Odlu Günəşin ətrafında fırlanmaqdan başı
gicəllənən bir planet kimi...
downloaded from KitabYurdu.org
260
-
Və bu Günəş Hildenin atasıdı, eləmi?
-
Elə də demək olar.
-
Deməli, o, bizim üçün Tanrıdı, hə?
- Düzünü desəm, bəli. Amma buna görə o əxlaqsız utanmalıdı!
-
Bəs Hilde?
-
O, əsl mələkdi, Sofi.
-
Mələk?
-
Bu “ruh” Hildeyə görünür.
- Albert Knaqın Hildeyə bizdən danışdığını demək istəyirsən?
-Yaxud bizdən yazdığını! Gerçəkliyi əmələ gətirən substansiyanı duya
bilməyəcəyimizi
öyrəndik.
Ətrafımızdakı
gerçəkliyin
səs
dalğalarından, ya kağız və yazıdan əmələ gəldiyini biləmmərik.
Berkliyə görə, yalnız ruh olduğumuzu bilə billik.
-
Və Hilde əsl mələkdi...
- Bəli, o, əsl mələkdi. Gəl, bu məsələyə nöqtə qoyaq. Ad günün
mübarək olsun, Hilde!
Birdən otağa mavitəhər işıq yayıldı. Bir neçə saniyədən sonra göy
guruldadı və ev titrədi. Alberto fikrə getmişdi.
-
Evə getməliyəm, - Sofi dedi.
Qalxıb qapıya tərəf getdi. Dolabın altında yatmış Hermes onun
qapını açmasıyla oyandı. Sanki onun arxasınca:
Hələlik, Hilde! - deyirdi.
Pilləkənləri sürətlə enib özünü küçəyə atdı. Küçə bomboş idi. Yağış
yağırdı. Asfalt yoldan bir neçə maşın keçdi, avtobus isə gözə dəymirdi.
Böyük meydana qədər və oradan şəhərin küçələri boyunca yüyürdü.
Qaça-qaça yalnız bir şeyi düşünürdü.
Sabah ad günüdü. On beşinə başladığı bir vaxtda həyatın yuxu
olduğunu bilmək necə də kədərli idi! Sanki bir milyon pul qazanmış,
mükafatı almasına bir neçə saniyə qalmış bunun əslində yuxu olduğunu
başa düşmüşdü. Sofi yaş stadionu da qaça-qaça keçdi. Birdən kiminsə
ona tərəf qaçdığını duydu.
Anası idi. Göydə dalbadal şimşək çaxırdı. Anası Sofini möhkəm
qucaqlayıb deyirdi:
downloaded from KitabYurdu.org
261
-
Nə olub bizə, mənim balam?
-
Bilmirəm, - ağlayırdı Sofi.
-
Sanki hər şey pis bir yuxudu!
Bjerkli
...ulu nənəsinin bir qaraçı qadından aldığı sehrli güzgü...
Hilde Moller Knaq Lillesand kənarındakı köhnə kapitan evinin
çardağındakı otağında oyandı. Saata baxdı. Hələ səhər saat altı olsa da,
səma aydın idi. Günəş şüaları otağın bir divarını büsbütün
işıqlandırırdı.
Çarpayısından qalxıb pəncərəyə getdi. Gedəndə yazı masasının
üstünə əyilib təqvimdən bir səhifə qopardı. 14 iyun, 1990, çərşənbə
axşamı. Kağızı əzib zibilqabına tulladı.
Təqvim indi 15 iyun, 1990-cı ili göstərirdi və sanki bu tarix ona
gülümsəyirdi. Hələ yanvar ayında təqvimin bu səhifəsini açıb “15 yaş!”
yazmışdı. 15 yaşının ayın 15-ə düşməsi xoşuna gəlirdi. Bir də heç vaxt
belə olmayacaqdı.
15 yaş! Bu, onun yetkin həyata atılması deyildimi? Belə vacib bir
gündə gedib yenidən yatmayacaqdı ki! Üstəlik, bu
gün məktəbin son günüdü. Saat birdə kilsədə bir mərasim olacaq,
vəssalam. Hələ bir həftəyə atası Livandan qayıdacaq, 24 iyunda evdə
olacağına söz vermişdi.
Hilde pəncərədən bağa, bağdakı kiçik körpü və qırmızı qayıq
tərsanəsinə baxdı. Hələ kateri qayıq tərsanəsindən çıxarmamışdılar,
amma köhnə qayıq suda, körpüyə bağlı durmuşdu. O qədər yağış
yağandan sonra qayığa yığılmış suları boşaltmalı idi.
Bura tamaşa edərkən yadına 6-7 yaşı olanda özbaşına qayığa minib
fyordaj çıxdığı gün düşdü. Çıxandan sonra qayıqdan suya yıxılmış,
üzə-üzə güclə sahilə çıxa bilmişdi. Yamyaş olandan sonra kolların
arasından sürünə-sürünə keçib bağa gəlmiş, anası onu görəndə üstünə
yüyürmüşdü. Qayıq və avarlar fyordda düşüb qalmışdı. Hələ də bu
kimsəsiz qayıq, yanında suda üzən avarlarla yuxularına girirdi. Bunu
həmişə utandırıcı bir hadisə kimi xatırlayırdı.
Bağları nə barlı-bəhərli, nə də səliqəli idi. Amma yenə də Hildenin
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |