Downloaded from KitabYurdu org
Yüklə 3,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
141
onlara Davudun soyundan bir Sülh Şahzadəsi göndərəcəyini xəbər verirdilər. O, əvvəlki Krallığı bərpa edəcək və insanlara xoşbəxtlik gətirəcək. Peyğəmbər Yeşa deyirdi: “Qaranlıqda gicəllənən insanlar böyük bir işıq görəcəklər. Ölüm kölgəsi altındakı insanların üzərinə işıq saçacaq”. Belələrinə isə qurtuluş peyğəmbərləri deyilir. Yekunlaşdırsaq: İsrail xalqı Davud Krallığında xoşbəxt yaşayırmış. Ancaq onların vəziyyəti pisləşəndə bir sıra peyğəmbərlər ortaya çıxaraq bir gün Davudun soyundan yeni bir kral gələcəyini müjdələdilər. Bu “Məsih”, yaxud “Tanrının oğlu” insanları “qurtaracaq”, İsrailin əzəmətini bərpa edəcək və “Tanrı Krallığı” quracaqdı. İsa
Həə, ümid edirəm, oxumağa davam edirsən, Sofi. Qarşımızda üç əsas söz var: “Məsih”, “Tanrının oğlu” və “Tanrı Krallığı”. Əvvəllər bütün bunlar siyasi mənada başa düşülürdü. İsanın vaxında da Kral Davud kimi yeni məsih, siyasi, hərbi və dini lider gələcəyinə inananlar çox idi. Bu “xilaskar” Roma hakimiyyəti altında yaşayan yəhudilərin əzablarına son qoyacaq “milli xilaskar” kimi təsəvvür edilirdi. Amma bununla yanaşı, daha uzaqgörən insanlar da var idi. Hələ İsadan iki yüz il əvvəldən bir “məsihin gəlib bütün dünyanı xilas edəcəyinə inanan peyğəmbərlər olmuşdu. Deyirdilər ki, O, təkcə ibraniləri xaricilərin əsarətində yaşamaqdan qurtarmayacaq, həmçinin bütün bəşəriyyəti ölümdən və günahlardan xilas edəcək. “Xilas” həsrəti bütün Ellin dünyasını bürümüşdü. Və beləliklə, Nazaretli İsa ortaya çıxdı. O, bir tərəfdən vəd olunan “məsih” deyildi, digər tərəfdən, “Tanrının oğlu”, “Tanrı krallığı” və “xilas” sözlərini işlədir, bununla da əvvəlki peyğəmbərlərlə əlaqəni saxlayırdı. O, at üstündə Qüdsü gəzir və kütlələrin onu ümummilli xilaskar kimi tanımasına rəvac verirdi, bununla da köhnə kralların “tac qəbul etmə mərasimləri” yoluyla gedir, insanların onu yağlamasına da icazə verirdi. “Budur, vaxt gəlib çatdı, - deyirdi, - Tanrı Səltənəti yaxınlaşır”. downloaded from KitabYurdu.org
142
Bütün bunları bilmək vacibdir, lakin onlardan daha vacibi budur: İsanı başqa “məsihilərdən fərqləndirən cəhət onun hərbi və ya siyasi üsyankar olmadığını açıq-aşkar deməsidir. Onun vəzifəsi daha böyük idi. O, insanlara qurtuluşdan və Tanrının əfvindən danışırdı. Yolda rast gəldiyi adamlara deyirdi: “Sənin günahların Onun xatirinə bağışlanır”. Günahların bu şəkildə bağışlanması hələ o zamana qədər görünməmiş hadisəydi. Bu azmış kimi Tanrını öz “atası” kimi təqdim edirdi. O zaman yəhudilərin arasında buna olduqca qəribə baxırdılar. Ona görə də çox keçməmiş o zamankı yazarlar arasında İsaya qarşı etiraz dalğası yüksəldi. Deməli, vəziyyət belə idi: İsanın yaşadığı dövrdə bir çox insanlar təmtəraqlı şəkildə nizəli, qılınclı bir Məsihin gəlib Tanrı Krallığını yenidən quracağını gözləyirdilər. “Tanrı krallığı” ifadəsi, sözün daha geniş mənasında İsanın moizələrində tez- tez təkrarlanırdı. İsa “Tanrı krallığf’nın qonşuya sevgi, zəifə və kasıba mərhəmət, səhv edənlərin bağışlanması olduğunu söyləyirdi. Bu, çox əski və hərbi bir ifadənin mənasında yüz səksən dərəcəlik dramatik dəyişiklik demək idi. İnsanlar “Tanrı dövləti” quracaq bir hərbi lider gözlədiyi vaxt birdən-birə uzun əlbisə və səndəl geyinmiş İsa peyda olub Tanrı Krallığının qonşunu özün kimi sevmək olduğunu bəyan edir. Lakin bununla iş bitmir, Sofi. O deyirdi ki, biz düşmənlərimizi sevməliyik! Kimsə bizə şillə vuranda biz cavab zərbəsi vurmamalıyıq, əksinə, o biri üzümüzü çevirməliyik. Və yeddi dəfə deyil, yetmiş yeddi dəfə əfv etməliyik. İsa fahişələrlə, cinayətkarlarla, xalqın sevmədiyi siyasi fırıldaqçılarla söhbət edir, onlardan üstün olmadığını nümayiş etdirirdi. O, bir qədər də uzağa getdi! Bəyan etdi ki, atasının bütün varidatını israf etmiş bir avara, yaxud dövlət pulunu mənimsəmiş bir adam da tövbə edib Tanrıdan bağışlanmaq diləsə, Tanrı onu əfv edəcək, çünki Tanrının mərhəməti böyükdür. Amma hələ dayan, Sofi, İsa bir az da uzağa gedərək deyirdi ki, belə günahkarlar Tanrının nəzərində öz qüsursuzluqlarıyla öyünən “ipək downloaded from KitabYurdu.org
143
kimi” insanlardan daha dürüst və əfvə daha çox layiqdirlər. İsaya görə, heç kəs Tanrının mərhəmətini pul verərək qazana bilməz. İnsanlar özləri-özlərini xilas edə bilməzlər. (Yunanların çoxu isə belə düşünürdü!) İsanın dağ moizəsində insanlara danışdığı bu ciddi etik tələblərin məqsədi yalnız bunları insanlara Tanrı iradəsi kimi çatdırmaq deyil, həm də heç bir insanın Tanrının gözündə qüsursuz olmadığını göstərmək idi. Tanrının mərhəməti sonsuzdur, sadəcə, biz ona üz tutmalı və bağışlanmağımız üçün dua etməliyik. İsanın həyatından və təliminin qalanından danışmağı sənin dinşünaslıq müəlliminə saxlayıram. Əsl iş onundur. Ümid edirəm o, İsanın necə nadir bir insan olduğunu sizə izah edə biləcək. O, həm öz dövrünün dilində danışmağı bacaran, həm də köhnə müharibə çağırışlarına daha dərin məzmun verə bilən gözəl bir insan idi. Təəccüblü deyil ki, çarmıxa çəkilərək öldürüldü. Onun göstərdiyi xilas yolu bir çox güc sahiblərinin mənafelərinə elə zidd idi ki, onu aradan götürülmək əsas fikirləri olmuşdu. Biz Sokrat haqda danışanda insanların məntiqinə müraciət etməyin necə təhlükəli ola biləcəyini görmüşdük. İndi İsanın həyatı timsalında isə şərtsiz insani sevgi və şərtsiz mərhəmət iddialarının necə təhlükəli ola biləcəyini görürük. Hətta bugünkü dünyada böyük dövlətlərin kasıblara yemək, sülh, sevgi və dövlətin düşmənlərinin bağışlanması kimi sadə istəkləri yerinə yetirə bilmədiyini, bunlarla üz-üzə gələndə necə hirsləndiklərini görürük. Platonun Afinanın ən dürüst insanı olan Sokratın bu dürüstlüyünü həyatıyla ödəmək məcburiyyətində qalmasından necə heyrətləndiyini xatırlayırsan, Sofi. Xristian təlimlərinə əsasən, İsa ən dürüst insandır. Buna baxmayaraq, o da ölümə məhkum edilib. Xristianlığa görə, o, insanlıq uğrunda can verib. Xristianlar “İsanın sevdası” deyəndə bunu nəzərdə tuturlar. İsa insanların günahlarını Tanrının qəzəbindən qurtulsunlar deyə üstünə götürmüş “əzabkeş qul”dur. Pavel
İsa çarmıxa çəkildikdən və dəfn edildikdən bir neçə gün sonra onun qəbirdə dirildiyi barədə şayiələr yayılmağa başladı. Beləliklə, onun adi downloaded from KitabYurdu.org
Yüklə 3,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|