Dr. Emeran Mayer Beyin-Bağırsak

6 4 BEYİNBAĞIRSAK BAĞLANTISI
Günde 24 saat, haftanın yedi günü, mide-bağırsak kanalımız, enterik
sinir sistemi ve beynim iz sürekli iletişim halindedir ve bu iletişim ağı,
genel olarak sağlığım ız v e esenliğim iz için şimdiye kadar hayal edebile­
ceğim izden çok daha önem li olabilir.
Bağırsaklarınızla Algılama
Lezzetli bir hamburgerden bir ısırık aldığınızda, taze, çıtır çıtır bir baget­
ten bir parça koparıp ağzınıza attığınızda, bir kâse N ew England deniz
tarağı çorbasını keyifle kaşıkladığınızda veya güzel bir çikolatanın enfes
tadını damağınızda hissettiğinizde... Aldığınız tat nedir?
Size cevabı dilinizin tat tomurcuklarında bulunan reseptörler vere­
cektir. Bir hücrenin dış zarına göm ülü olan bu moleküller, bir kilidin
kendisine uyan anahtarı tanıdığı gibi yediğiniz veya içtiğiniz şeylerde
bulunan belirli kimyasalları tanırlar. Bu reseptör bir gıda maddesi üze­
rindeki böyle bir kimyasala bağlandığında beyninize bir mesaj gönde­
rir ve beyniniz ağzınızdan ve dilden aldığı duyusal bilgi akışı sayesinde
belirli bir tadı oluşturmuş olur.
Dilinizdeki tat reseptörleri, tatlı, acı, tuzlu, ekşi ve umami olmak üze­
re beş farklı tat özelliğini saptayabilir. Bu özelliklerin birleşimi ağzınıza
aldığınız yiyeceğin lezzetini belirler. Buna ek olarak, yediğinizin kıvamı
—bir havucun kıtırlığı, yoğurdun pürüzsüz dokusu veya spagettinin eşsiz
kıvamı— besinlerin mekanik özelliklerini tanımada uzmanlaşmış başka
reseptörleri uyarır. Ağzınızda kodlanmış tüm bu duyumlar bir araya ge­
lerek, tat olarak bildiğiniz deneyimi yaratır. Gıda şirketleri, bu deneyimi
en üst düzeye çıkaran yiyecekleri tasarlamada ustadırlar.
Şaşırtıcı bir şekilde, son araştırmalar, tat alma ile ilgili olan bazı me­