Dr. Emeran Mayer Beyin-Bağırsak

fından midesindeki asit üretimininin uyarılmaması için vagus sinirinin
kesilmesi (vagotomi) işlemini yapmak üzere bir cerraha yönlendirilmişti.
Vagotomiyi takiben Miller gibi hastaların yaşadığı kişisel öyküler ve be­
lirtiler, bağırsak duyuları hakkında bize çok şey öğretmekle kalmayıp,
beynin bu interoseptif bilginin en önem li kaynağından mahrum bıra­
kılmasıyla neler olduğunu da ortaya koymuştur.

---

BAĞIRSAKLARINIZ BEYNİNİZLE NASIL KONUŞUR? 
73
1980’lerin başında, tıpta hâkim olan görüş, aşırı asit üretimini dur­
durm anın ve peptik ülseri iyileştirmenin en basit ve en etkili yolunun 
vagus sinirini kesilmesi olduğuydu; b uda trunkal vagotomi olarak bilinen 
cerrahi bir işlemdi. Bu ameliyatlar, bağırsaktan beyne vagus siniri yoluy­
la gerçekleşen yoğun bilgi akışına ve bu bilgi akışının genel sağlığımız 
üzerindeki olası önemine pek dikkat edilmeden yapılmaktaydı. Neyse 
ki günümüzde ülserlerin büyük çoğunluğunu tıbbi olarak tedavi edebil­
diğimiz için cerrahlar nadiren bu tür ağır ameliyatlara başvuruyorlar.
Miller’ın durumunda, ameliyat başarılı olmuştu, çünkü ülseri artık 
ona rahatsızlık vermiyordu. Fakat bunun için ödediği bedel çok büyüktü. 
O andan itibaren, bir dizi hoş olmayan bağırsak duyusuna maruz kal­
mıştı. A z miktarda yemekten sonra bile midesinde doluluk h issediyordu, 
diğer belirtilerin yanı sıra sürekli bulantı, kusma, kramplar, karın ağrısı 
ve ishal gibi rahatsızlıklar da yaşıyordu.
Miller in gittiği doktorlar, kalp çarpıntısı, terleme, baş dönmesi ve aşırı 
yorgunluk gibi müphem yakınmaları da içeren bu belirtilerin nedenini 
açıklayamıyorlardı, bu yüzden tüm bunları sözüm ona nöroza bağla 
dılar ve belirtilere “albatros sendromu” etiketini yapıştırdılar. Bu terim 
bir zamanlar peptik ülseriameliyatı ile mide ülserleri başarılı bir şekilde 
tedavi edilmiş olan Miller gibi hastaları tanımlamak için kullanılıyordu; 
ameliyat başarılı olsa da karın ağrısı, mide bulantısı, kusma ve beslenme 
yetersizliği gibi nahoş bağırsak duyuları bırakmaktaydı. Günümüzde ise 
bu hastaların pek çoğunda bahsedilen belirtilerin oldukça sağlam bir 
fizyolojik temele dayandığını biliyoruz.
Günümüzde, bağırsak duyularının karmaşıklığı ve vagus sinirinin 
bu sinyallerin hipotalamusvelimbik sistem gibi beyin bölgelerine iletil­
melerinde oynadığı önemli rolü kavramış durumdayız. Bu sinyaller ağrı, 
iştah, duygu durumu ve hatta bilişsel fonksiyonlar gibi yaşamsal işlevleri 
geniş bir yelpazede etkiler. Geriye dönüp bakıldığında, bu yaşamsal bilgi 
otoyolunun engellenmesinin (Los Angeles’taki 405 no’lu otoyolun her

---