308
onu faydasız şeylərdən hifz edən sükut, göz yaşını
artıran qorxu, xəlvətdə Məndən çəkindirən həya,
zərurət
qədərində
yemək,
Mənim
dünya
ilə
düşmənliyimə xatir dünya ilə düşmənçilik, Mən
sevdiyim üçün yaxşıları sevmək.”
424
Rəvayətə görə Allah-Taala bəzi səmavi kitablarda
buyurmuşdur: “Ey Adəm övladı, mən ölüm bilməyən
diriyəm. Sən əmrlərimə itaət et ki, səni də ölməyən diri
qərar verim.”
Ey Adəm övladı! Mənim “ol” dediyim şey dərhal
olur. Mənə bəndəlik et ki, səni də belə qərar verim, “ol”
dediyin şey dərhal olsun.”
425
Rəvayətlərdə ən üstün ibadətlərdən bəziləri sadalanır:
“Allaha mərifət, təvazö’, Onun qüdrəti haqqında
düşüncə “la ilahə illəllah” və “la həvla və la qüvvətə
illa billah” demək, ixlas, möminin haqqını ödəmək,
sükut, həcc, oruc, dua, haramdan çəkinmək, gizli
ibadət, mehriban danışıq, Əhli-beytə sevgi və itaət.”
XALQA XİDMƏT
Qüdsi hədislərdə möminə ehtiram Allaha ehtiram,
möminə hörmətsizlik Allaha hörmətsizlik hesab
olunur. İslam Peyğəmbəri (s) Cəbrailin (ə) nəqlinə
əsasən, Allahın belə buyurduğunu bildirir: “Mənim
dostuma pislik edən şəxs açıq-aşkar Mənimlə döyüşə
qalxmışdır.”
426
424
“Müstədrəkül-vəsail”, 9- 19.
425
“Müstədrəkül-vəsail”, 11-258.
426
“Biharul-ənvar”, 67-16.
309
Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: “Mömin qardaşının
bir istəyini yerinə yetirən şəxs sanki ömür boyu Allaha
bəndəliketmişdir.”
427
İmam Sadiq (ə) buyurur: “Hər kəs mömin qardaşının
bir istəyini yerinə yetirsə Allah-Taala Qiyamət günü
həmin şəxsin yüz min istəyini yerinə yetirər ki, bu
istəklərin birincisi Behiştdir.”
428
“Elə ki, bir bəndə öz
mömin qardaşının hacətini yerinə yetirmək üçün ayağa
qalxdı, Allah onun üçün bir sağ, bir soldan iki mələk
göndərər. Bu iki mələk bəndə üçün bağışlanma diləyər
və onun istəklərinin qəbul olması üçün dua edərlər.”
429
İmam Baqir (ə) buyurur: “Həzrət Peyğəmbərdən (s)
soruşdular ki, Allah yanında ən məhbub əməl hansıdır?
“Allah
yanında
ən
məhbub
əməl
müsəlmanı
sevindirməkdir”-deyə Həzrət buyurdu. Soruşdular ki,
müsəlmanı necə sevindirmək olar? Həzrət (s) buyurdu:
“Acı doyurmaq, qüssəsini aradan aparmaq, borcunu
ödəmək.”
430
İmam Sadiq Allah-Taalanın belə buyurduğunu nəql
edir:
“İnsanlar Mənim ailəm, süfrəmdən yeyənlərdir. Mənə
onların ən əzizi, onlara mehriban olanlar və onların
istəklərini yerinə yetirmək üçün çalışanlardır.”
431
Həzrət Əli (ə) Allaha xidmət üçün güc istədikdən
sonra bu xidmət üçün qəlb möhkəmliyi tələb edir.
427
“Əmaliye-Tusi”, 481.
428
“Kafi”, 2-192.
429
“Vəsailuş-şiə”, 16-359.
430
“Mizanul-hikmət”, 2-952.
431
“Kafi”, 2-199.
310
YƏQİN
Böyük filosof, “əl-Mizan” təfsirinin müəllifi mərhum
Əllamə Təbatəbai yəqinə belə tərif verir: “Yəqin heç bir
səhv və şübhənin yol tapmadığı bilikdir.”
Yəqin üçün üç dərəcə müəyyənləşdirilmişdir: elmül-
yəqin, eynəl-yəqin və həqqül-yəqin. Bu dərəcələri sadə
bir misalla aydınlaşdıraq. Divar başından tüstünü
görən adamda odun varlığına olan əminlik elmül-
yəqindir. Odu gözlə görən adamın əminliyi eynəl-
yəqin, odda yanan adamın əminliyi isə həqqül-
yəqindir.
Həzrəti Peyğəmbər (s) buyurur: “Yəqin əhlinin altı
xüsusiyyəti var: Allaha həqqül-yəqin yəqinlikləri var və
belə bir yəqinliklə imana malikdirlər; ölümü haqq bilir
və onun nəticələrindən həzər qılırlar; ölümdən sonra
diriləcəklərinə yəqinlikləri var, ona görə də Qiyamət
rüsvayçılığından qorxurlar; Behiştin haqq olduğuna
inanır və ona can atırlar; Cəhənnəmin varlığına
əminlikləri var, ona görə də qurtuluşa çalışırlar; hesaba
əmin olduqlarından həmin hesabdan qabaq özlərini
hesaba çəkirlər.”
432
Yəqinin bu üç dərəcəsinə Quran ayələri və Əhli-beyt
rəvayətləri vasitəsi ilə çatmaq olar. Bu iki mənbə
vasitəsi ilə yəqinə çatmayan kəs heç nəyin vasitəsi ilə
yəqinə çata bilməz.
Quran vasitəsi ilə yəqinə belə çatmaq olar: əvvəlcə
ayələrə diqqət etməklə onların həqiqətən ilahi vəhy
olmasına əmin olmaq. “Bəqərə” surəsinin 23-cü
432
“Tuhəful-uqul”, 20.
311
ayəsində buyurulur: “Əgər şəkkiniz varsa, siz də ona
bənzər bir ayə gətirin.” “İsra” surəsinin 88-ci ayəsində
oxuyuruq: “De ki, əgər insanlar və cinlər bir yerə
yığışıb Qurana bənzər bir şey gətirmək üçün bir-
birinə kömək etsələr, yenə də ona bənzərini gətirə
bilməzlər.”
Bu iki ayəyə yetərincə diqqət etdikdə insan Quranın
Allah vəhyi olduğuna əmin olur. Əhli-beyt (ə) maarifi
Quranın izahı, təfsiridir. Eyni yolla bu maarifə yəqinlik
tapıb, yəqin əhli zümrəsinə daxil olmaq mümkündür.
“Allahummə və mən əradəni bisuin fə əridhu, və
mən kadəni fəkidhu, vəcəlni min əhsəni əbidikə
nəsibən indəkə və əqrəbihim mənzilətən minkə və
əxəssihim zulfətən lədəykə fəinnəhu la yunalu zalikə
illa bifəzlikə və cudli bicudikə vətif ələyyə biməcdikə
vəhfəzni birəhmətikə”
(“Pərvərdigara, mənim barəmdə pis düşünən
haqqında Sən düşün, mənə hiylə qurana Sən özün
cavab ver, məni Sənin yanında payı olan ən üstün, Sənə
məqamca ən yaxın, hüzuruna yaxınlıqda xüsusi olan
bəndələrindən qərar ver. Şübhəsiz ki, bütün bunlar
yalnız Sənin fəzlinlə əldə oluna bilər. Pərvərdigara, Öz
səxavətinlə məni bağışla, Öz böyüklüyünlə mənə nəzər
sal, Öz rəhmətinlə məni hifz et.”)
İnsana pislik istəyən düşmənlər şeytan, nəfs həvəsi və
ləyaqətsiz yoldaşdır. Onlar hər biri insanla hiylə ilə
rəftar edir. Bu düşmənlər o qədər qüdrətlidirlər ki,
Dostları ilə paylaş: |