Ekologiyanın predmetini nə təşkil edir? A bitkilər arasındakı əlaqələr b fitosenoz və zoosenoz



Yüklə 44,21 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix03.05.2018
ölçüsü44,21 Kb.
#41273


1

Ekologiyanın predmetini nə təşkil edir? A)Bitkilər 

arasındakı əlaqələr B)Fitosenoz və zoosenoz 

arasındakı əlaqələr C)Hidrosfer pedosfer və 

Atmosfer arasından əlaqələr D)Pedosfer və Biosenoz 

arasındakı əlaqələr E)Canlı orqanizmlərlə ətraf 

mühit arasındakı mövcud əlaqələr 

2

Ətraf mühitin vəziyyətinə təsir edən cansız təbiət 



faktoru necə adlanır? A)Genetik faktorlar 

B)Antropogen faktorlar C)Biotik faktorlar D)Abiotik 

faktorlar E)Ekoloji faktorlar 

3

Ekologiya elminin inkişafı hansı dövrə təsadüf 



edir?A)XX əsrin əvvəlinə B)XIX əsrin əvvəlinə 

C)XX əsrin sonlarına D)XX əsrin ortalarına E)XIX 

əsrin sonlarına 

4

Ekologiyanın demekologiya bölməsi nədən bəhs 



edir? A)Ekoloji faktorlardan B)Populyasiyalardan 

C)Biosenozlardan D)Biosferdən E)Ekosistemlərdən 

5

Hansı yer üzərindəki abiotik faktorlara daxil deyil? 



A)İşıq, ionlaşdırıcı şüalar B)Rəqabət, yaşamaq 

uğrunda mübarizə C)Atmosfer havasının nəmliyi 

D)Geofiziki amillər E)Ətraf mühitin temperaturu 

6

Biosfer təliminin yaradıcısı kimdir? A)Tensli 



B)Vernadski C)Dokuçayev D)Karpinski E)Hekgel

7

Ən böyük və davamlı ekosistem hansıdır? 



A)Pedosfer B)Biotop C)Atmosfer və litosfer 

D)Biosfer E)Ekotop

8

Biosferdə maddələrin dövretməsi asılıdır? 



A)Dövretmə istiqaməti və sürətindən B)Dövretmə 

sürəti və vaxtından C)Dövretmənin radiusu və 

tezliyindən D)Dövretmənin istiqamətindən 

E)Dövretmədə mikroorqanizmlərin rolundan

9

Ekosistem sxemini təşkil edir? A)Biotop B)Ekotop 



C)Biosenoz və Atmosfer D)Biotop və zoosenoz 

E)Biotop və biosenoz

10

Su hövzələrində baş verən istilik çirklənməsinin əsas 



mənbələri; A)Məişət və yeyinti sənayesi 

B)Metallurgiya və maşınqayırma sənayesi 

C)Elektrik stansiyaları D)Yüngül sənaye E)Kimya 

və neft-kimya sənayesi




11

Havada asılı halda olan bərk və maye hissəciklərlə 

atmosferin çirklənməsi necə adlanır? A)Turşulu 

çirklənmə B)Aerozol çirklənmə C)Qələvili 

çirklənmə D)Süni çirklənmə E)Buxarlı çirklənmə 

12

Korlanmış torpaqları bərpa etmək üçün tətbiq edilən 



rekultivasiya metodunun II mərhələsi necə adlanır? 

A)Hazırlıq mərhələsi  B)Bioloji mərhələ C)Tikinti 

mərhələsi D)Texniki və ya dağ texniki rekultivasiya 

E)Yaşıllaşdırma mərhələsi 

13

Əlvan metallurgiya sənayesində ətraf mühit daha çox 



nə ilə çirklənir? A)Kükürd antihidridi, karbon qazı 

və tozla B)Aerozollarla C)Gil torpaq və çirkab su ilə 

D)Kükürd, azot və aldehidlərlə E)Priogen 

hissəciklərlə

14

Azərbaycanda



atmosferin

başlıca


çirklənmə

mənbələri; 1.Elektrik stansiyalaır 2.Dağ mədən

sənayesi

3.Sənaye


müəssisələri

4.Avtomobil

nəqliyyatı 5.Əlvan metallurgiya 6.Sənaye və kənd

təsərrüfatı A)1,3,6 B)1,3,5 C)2,4,5 D)2,4,6 E)1,3,4

15

Okean və dənizlərin ekoloji problemi deyil; A)Sahil



zonalarda torpaqların istifadəsi B)Sahil zonada

dənizə çirkab suların axıdılması C)Dənizlərin

hidroloji rejiminin dəyişməsi D)İstilik çirklənməsi

E)Dənizlərin resurslarının istismarı zamanı müəyyən

öhdəçiliklərin tətbiqi 

16

Xəzərin Türkmənistan Respublikası sahilində



yaradılmış qoruq; A)Kaspi B)Xəzər C)Həştərxan

D)Qaragiye E)Ətrək

17

Təbii komplekslərin mühafizəsi üçün yaradılması



zəruridir? A)Xüsusi mühafizə olunan ərazilər

B)Qoruqlar

C)Yasaqlıqlar

D)Milli


parklar

E)Yaşıllaşdırma zolaqları

18

Qoruq nədir? A)Təsərrüfata yararlı mühafizə olunan 



ərazidir B)Canlı orqanizmlərin bərpa olunduğu 

sahədir C)Təbii komplekslərin ilkin təbii 

vəziyyətində qorunduğu ərazidir D)İstirahət və 

ekskursiya obyektidir E)Ekoturizm üçün istifadə 

olunur 



19

Kioto protokolunun imzalanmasında əsas məqsəd 

nədir? A)Əhalini ərzaqla təmin etmək B)Ətraf 

mühitə nəzarət etmək C)Parnik qazlarının otmosferə 

atılmasını məhdudlaşdırmaq D)Ozon qatının 

mühafizə etmək E)Ekoloji tarazlığın qorunmaq 

20

Eroziyaya qarşı nübarizə tədbirlərinə aid edilir;



1.Fitomeliorasiya işləri 2.Aqrotexniki

tədbirlər

3.Rekultivasiya işləri 4.Pestisidlərdən az istifadə

5.Hidromeliorasiya tədbirləri 6.Damcı üsulu ilə

suvarma A)1,2.5 B)1,3,6 C)2,5,6 D)2,4,6 E)1,4,6

21

Uyğunluğu müəyyən edin; I)Suvarmanın ekoloji 



problemləri II)Pestisidlərdən istifadənin ekoloji 

problemləri III)Gübrələrdən istifadənin ekoloji 

problemləri  1)İçməli suda, ərzaq məhsullarında 

nitratların miqdarının artması 2)Ekosferin həyat 

təminedici xassələrinin pozulması 3)Torpaqda 

şoranlaşma və təkrar şoranlaşmanın baş verməsi 

4)Qrunt sularının səviyyəsinin aşağı düşməsi 5)Su 

resurslarının qıtlığı A)I-5, II-4, III-3 B)1-2, II-1, III-

4 C)I-3, II-2, III-1 D)I-3, II-5, III-3 E)I-4, II-5, III-4

22

Hansı



çirklənmə

Xəzərin


məhsuldarlığının

azalmasına təsir edən başlıca səbəbdir? A)Ağır

metallarla çirklənmə B)Neftlə çirklənmə C)PAK-

larla çirklənmə D)Məişət tullantıları ilə çirklənmə

E)Mineral çirklənmə 

23

Torpağın məhsuldarlığını bərpa etmək üçün alimlər 



hansı təklifləri verirlər? A)Növbəli əkinə keçmək 

B)Dənli bitkilərin becərilməsini azaltmaq 

C)Gübrələrdən istifadəni azaltmaq D)Həşəratlara 

qarşı mübarizəni dayandırmaq E)Suvarma sistemini 

dəyişmək 

24

Elektrogenetika sənayesində ətraf mühiti daha çox 



çirkləndirən mənbə hansıdır? A)SES B)AES C)İES 

D)KES E)GES

25

Yer kürəsində ətraf mühitin mühafizəsinin strateji 



məqsədinin əsas əlamətlərindən biri hansıdır? 

A)Biosfer ehtiyatlarından istifadə B)Ekoloji mühitin 

pozulması C)Yeni regionların öyrənilməsi D)Bioloji 

müxtəlifliyin qorunub saxlanılması E)Əhali 

artımının nizamlanması 



26

Ətraf mühitin və atmosferin başlıca çirklənmə 

mənbələri A)Kənd təsərrüfatı B)Dağ-mədən işləri 

C)Sənaye müəssisələri və avtomobil nəqliyyatı 

D)Sənaye və kənd təsərrüfatı E)Məişət tullantıları

27

Kür və Araz çayları daha çox hansı ölkələrin 



ərazisində çirklənir A)Türkiyə, İran B)Ermənistan, 

Türkiyə C)Gürcüstan, Azərbaycan D)İran, 

Ermənistan E) Gürcüstan, Ermənistan 

28

Tuğay meşələrinin mühafizə olunduğu qoruq



A)Qarayazı qoruğu B)Hirkan qoruğu C)Türyançay 

qoruğu D)Bəsidçay qoruğu E)Qızılağac qoruğu 

29

Təbii suların əsas çirkləndirici  göstəricisidir? 1)Həll 



olmuş oksigenin miqdarı 2)Suda planktonların 

miqdarı 3)Oksigenin biokimyəvi sərfi göstəricisi 

4)Suyun keyfiyyəti problemi 5)Suda Biogen 

maddələrin miqdarı 6)Suyun temperaturu A)1,3,5 

B)2,4,5 C)1,3,6 D)2,4,5 E)3,5,6 

30

Suda olan üzvi maddələr və çirklənmənin 



indiqatorları A)Suyun bulanıqlıq və şəffaflıq 

dərəcəsi B)Suda azot və fosfor birləşmələri 

C)Oksigenin biokimyəvi və kimyəvi sərfi 

D)Patogenlərin miqdarı E)Düzgün cavab yoxdur

31

Ətraf mühitin qorunması üzrə əməkdaşlığın ilk 



dövrlərində yaranan təşkilat hansıdır? A)1960-

Ekologiya təşkilatı B)1987-Monreal C)1982-UNEP 

D)1968-Roma Klubu E)1970-Avropa birliyi 

32

Monreal (Kanada) protokolunun əsas məqsədi



A)Ozon dağıdıcı maddələrin (ODM) istehsalını 

azaltmaq B)Səhralaşma problemini aradan qaldırmaq 

C)Dünya okeanını qorumaq D)Turşulu yağışlara 

qarşı mübarizə aparmaq E)Alternativ enerji 

mənbələrini inkişaf etdirmək

33

Dünya landşaftlarının deqradasiyası nə ilə təzahür 



olunur? A)Bioloji məhsuldarlığın azalması ilə 

B)Antropogen landşaftların yaranması ilə C)Bioloji 

müxtəlifliyin yaranması ilə D)Törəmə landşaftların 

yaranması ilə E)Düzgün cavab yoxdur




34

Uyğunluğu müəyyən edin; I-Avtotrof orqanizmlər II-

Heteretrof orqanizmlər III-Redusentlər. 1.Qeyri üzvi 

maddələrdən üzvi maddələr əmələ gətirir 

2.Orqanizmin parçalanmış qalıqları ilə qidalanır 

3.Biokütlənin mürəkkəb üzvi maddələrini 

minerallaşdırır 4.Konsumentlər aiddir 5.Hazır üzvi 

maddələrlə qidalanırlar A)I-3, II-4, III-1,2 B)I-1 II-

4,5 III-2,3 C)I-2,4 II-3 III-1,5 D)I-1, II-2,4, III-3,5 

E)I-2,4 II-1 III-3,5

35

Ətraf mühitin monitoronqi nədir? A)Ətraf mühitin 



hərtərəfli analizi B)Potensial ehtiyatları öyrənmək 

C)İqlim göstəricilərinin tədqiqi D)Əhalinin 

yerləşməsini öyrənmək E)Bioloji dövranın tədqiqi 

36

Hansı cavab düzgün deyil? A)Ekosistem-biotop və 



biosenozun vəhdətidir B)Biosenoz bitki heyvan və 

mikroorqanizmlərin məcmusudur C)Ekotop-

biosenozların məskən saldığı sahədir D)Biotop 

şəraiti müxtəlif olan vahid ölçülü və həcmli coğrafi 

rayondur E)Klimotop fitosenozun yerüstü hissəsi 

məskənidir

37

Atil maddələrə aiddir; A.Üzvi və üzvi mineral 



maddələr B.Canlı və cansız maddələrin sintezindən 

yarananlar C.Qeyri üzvi mənşəli dağ suxurları, 

canlıların yaşaması üçün mühit D.Daş kömür, torf, 

neft, əhəng, gil E.Bitkilər, heyvanlar, 

mikroorqanizmlər 

38

V.İ.Vernadiskiyə görə aşağıdakılardan hansı 



biosferin əsas maddəsi deyil; A.Canlı maddə B.Atil 

maddə C.Seyrək yayılmış atomlar D.Radioaktiv 

maddə E.Elektromaqnit maddə 

39

Destruktiv funksiyaya aiddir. 1.Fotosintez zamanı 



Günəş enerjisinin udulması 2.Mühitin fiziki kimyəvi 

parametrlərinin dəyişməsi 3.Qeyri biogen üzvi 

maddələrin minerallaşması 4.Cansız qeyri-üzvi 

maddələrin parçalanması 5.Maddələrin ağırlıq 

qüvvəsinə əks və üfüqi istiqamətində aparılması 

6.Əmələ gələn maddələrin bioloji dövrana daxil 

edilməsi A)1,3,5 B)1,2,4 C)3,4,6 D)2,3,4 E)3,5,6 



40

Karbonun dövranının əsas həlqələridir? A)Yaşıl 

bitkilərdə fotosintez zamanı sərbəst karbonun əmələ 

gəlməsi B)Dövranında nitrifikatorlar, 

denifitifikatorlar mikroorqanizmləri olduqca böyük 

rol oynayır C)İntensiv toplanması göy-yaşıl yosunlar 

çox olan çirklənmiş göllərdə baş verir D)Canlı 

orqanizmlərin (biotanın) tənəffüzü nəticəsində 

atmosferə daxil olur E)Əks istiqamətdə karbonun 

axını olmur

41

Hansı suvarma üsulu ilə dağ yamaclarında yüksək 



orta və zəif su keçirən torpaqlarda suvarma aparmaq 

daha əlverişlidir? A)Öz axını ilə suvarma B)Yağış 

yağdırma ilə suvarma C)Yeraltı suvarma 

D)Damcılarla suvarma E)Bütün suvarma üsullarını 

tətbiq etmək olar 

42

Antropogen səhralaşma prosesi daha güclü gedir; 



A)Kür-Araz ovalığında B)Samur-Dəvəçi ovalığında 

C)Lənkəran ovalığında D)Acınohur-Ceyrançöldə 

E)Qobustanda 

43

Yamaclarda suvarma texnologiyasının düzgün tətbiq 



olunmaması aşağıdakılardan hansına səbəb olur? 

A)Təkrar şoranlaşma B)Şorakətləşmə 

C)Bataqlıqlaşma D)İrriqasiya eroziyası E)Torpağın 

çirklənməsi və münbitliyin azalması 

44

Meşənin əsas ekoloji funksiyaları hansılardır? 



1.Torpaq qoruyucu 2.Səhiyyə-gigiyena 3.Texniki 

xammal 4.Mineral xammal 5.Rekreasiya 6.Dərman 

bitkiləri xammalı 7.İqlimnizamlayıcı A)1,2,5,7 

B)1,2,4,6 C)2,3,5.,6 D)3,5,6,7 E)2,3,5,7

45

Ekosistemdə fosforun əsas mənbəyi nə hesab 



olunur? A)Dəniz və çay suları B)Çökmə çöküntülər 

C)Bərk suxurlar D)Torpağın humus qatı E)Atmosfer 

46

Atmosferdə hansı qazın çoxalması qlobal iqlimin 



dəyişməsinə təsir göstərir? A)NO₂-nin B)Fe₂O₃  

C)CO


₂-nin 4)CaO-nın 5)SO₂-nin

47

Populyasiyanın məkan vahidinə düşən miqdarı 



adlanır; A)Populyasiyanın sıxlığı B)Populyasiyanın 

sayı C)Populyasiyanın yerləşməsi D)Populyasiyanın 

yerdəyişməsi E)Populyasiyanın dinamikası



48

Tullantı qazlarının tərkibində olan faydalı qarışıqları 

ayırmaq üçün hansı kimyəvi təmizləmə üsulundan 

istifadə edilir? A)Termiki üsuldan B)Qravitasiya 

üsulundan C)Absorbasiya üsulundan D)Katalik 

təmizləmə üsulundan E)Ventilyasiya üsulundan 

49

Yeyinti və yüngül sənaye sahələrinin çirkab suları 



hansı çirklənməyə aid edilir? A)Mineral çirklənmə 

B)Üzvi çirklənmə C)Fiziki çirklənmə D)Bioloji 

çirklənmə E)Kimyəvi çirklənmə 

50

Sudan ən çox sənayenin hansı sahəsində istifadə 



edilir? A)Yüngül sənaye B)Yeyinti sənayesi 

C)Əlvan metallurgiya D)Maşınqayırma E)Kimya 



sənayesi

Yüklə 44,21 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə