1
Ekologiyanın predmetini nə təşkil edir? A)Bitkilər
arasındakı əlaqələr B)Fitosenoz və zoosenoz
arasındakı əlaqələr C)Hidrosfer pedosfer və
Atmosfer arasından əlaqələr D)Pedosfer və Biosenoz
arasındakı əlaqələr E)Canlı orqanizmlərlə ətraf
mühit arasındakı mövcud əlaqələr
2
Ətraf mühitin vəziyyətinə təsir edən cansız təbiət
faktoru necə adlanır? A)Genetik faktorlar
B)Antropogen faktorlar C)Biotik faktorlar D)Abiotik
faktorlar E)Ekoloji faktorlar
3
Ekologiya elminin inkişafı hansı dövrə təsadüf
edir?A)XX əsrin əvvəlinə B)XIX əsrin əvvəlinə
C)XX əsrin sonlarına D)XX əsrin ortalarına E)XIX
əsrin sonlarına
4
Ekologiyanın demekologiya bölməsi nədən bəhs
edir? A)Ekoloji faktorlardan B)Populyasiyalardan
C)Biosenozlardan D)Biosferdən E)Ekosistemlərdən
5
Hansı yer üzərindəki abiotik faktorlara daxil deyil?
A)İşıq, ionlaşdırıcı şüalar B)Rəqabət, yaşamaq
uğrunda mübarizə C)Atmosfer havasının nəmliyi
D)Geofiziki amillər E)Ətraf mühitin temperaturu
6
Biosfer təliminin yaradıcısı kimdir? A)Tensli
B)Vernadski C)Dokuçayev D)Karpinski E)Hekgel
7
Ən böyük və davamlı ekosistem hansıdır?
A)Pedosfer B)Biotop C)Atmosfer və litosfer
D)Biosfer E)Ekotop
8
Biosferdə maddələrin dövretməsi asılıdır?
A)Dövretmə istiqaməti və sürətindən B)Dövretmə
sürəti və vaxtından C)Dövretmənin radiusu və
tezliyindən D)Dövretmənin istiqamətindən
E)Dövretmədə mikroorqanizmlərin rolundan
9
Ekosistem sxemini təşkil edir? A)Biotop B)Ekotop
C)Biosenoz və Atmosfer D)Biotop və zoosenoz
E)Biotop və biosenoz
10
Su hövzələrində baş verən istilik çirklənməsinin əsas
mənbələri; A)Məişət və yeyinti sənayesi
B)Metallurgiya və maşınqayırma sənayesi
C)Elektrik stansiyaları D)Yüngül sənaye E)Kimya
və neft-kimya sənayesi
11
Havada asılı halda olan bərk və maye hissəciklərlə
atmosferin çirklənməsi necə adlanır? A)Turşulu
çirklənmə B)Aerozol çirklənmə C)Qələvili
çirklənmə D)Süni çirklənmə E)Buxarlı çirklənmə
12
Korlanmış torpaqları bərpa etmək üçün tətbiq edilən
rekultivasiya metodunun II mərhələsi necə adlanır?
A)Hazırlıq mərhələsi B)Bioloji mərhələ C)Tikinti
mərhələsi D)Texniki və ya dağ texniki rekultivasiya
E)Yaşıllaşdırma mərhələsi
13
Əlvan metallurgiya sənayesində ətraf mühit daha çox
nə ilə çirklənir? A)Kükürd antihidridi, karbon qazı
və tozla B)Aerozollarla C)Gil torpaq və çirkab su ilə
D)Kükürd, azot və aldehidlərlə E)Priogen
hissəciklərlə
14
Azərbaycanda
atmosferin
başlıca
çirklənmə
mənbələri; 1.Elektrik stansiyalaır 2.Dağ mədən
sənayesi
3.Sənaye
müəssisələri
4.Avtomobil
nəqliyyatı 5.Əlvan metallurgiya 6.Sənaye və kənd
təsərrüfatı A)1,3,6 B)1,3,5 C)2,4,5 D)2,4,6 E)1,3,4
15
Okean və dənizlərin ekoloji problemi deyil; A)Sahil
zonalarda torpaqların istifadəsi B)Sahil zonada
dənizə çirkab suların axıdılması C)Dənizlərin
hidroloji rejiminin dəyişməsi D)İstilik çirklənməsi
E)Dənizlərin resurslarının istismarı zamanı müəyyən
öhdəçiliklərin tətbiqi
16
Xəzərin Türkmənistan Respublikası sahilində
yaradılmış qoruq; A)Kaspi B)Xəzər C)Həştərxan
D)Qaragiye E)Ətrək
17
Təbii komplekslərin mühafizəsi üçün yaradılması
zəruridir? A)Xüsusi mühafizə olunan ərazilər
B)Qoruqlar
C)Yasaqlıqlar
D)Milli
parklar
E)Yaşıllaşdırma zolaqları
18
Qoruq nədir? A)Təsərrüfata yararlı mühafizə olunan
ərazidir B)Canlı orqanizmlərin bərpa olunduğu
sahədir C)Təbii komplekslərin ilkin təbii
vəziyyətində qorunduğu ərazidir D)İstirahət və
ekskursiya obyektidir E)Ekoturizm üçün istifadə
olunur
19
Kioto protokolunun imzalanmasında əsas məqsəd
nədir? A)Əhalini ərzaqla təmin etmək B)Ətraf
mühitə nəzarət etmək C)Parnik qazlarının otmosferə
atılmasını məhdudlaşdırmaq D)Ozon qatının
mühafizə etmək E)Ekoloji tarazlığın qorunmaq
20
Eroziyaya qarşı nübarizə tədbirlərinə aid edilir;
1.Fitomeliorasiya işləri 2.Aqrotexniki
tədbirlər
3.Rekultivasiya işləri 4.Pestisidlərdən az istifadə
5.Hidromeliorasiya tədbirləri 6.Damcı üsulu ilə
suvarma A)1,2.5 B)1,3,6 C)2,5,6 D)2,4,6 E)1,4,6
21
Uyğunluğu müəyyən edin; I)Suvarmanın ekoloji
problemləri II)Pestisidlərdən istifadənin ekoloji
problemləri III)Gübrələrdən istifadənin ekoloji
problemləri 1)İçməli suda, ərzaq məhsullarında
nitratların miqdarının artması 2)Ekosferin həyat
təminedici xassələrinin pozulması 3)Torpaqda
şoranlaşma və təkrar şoranlaşmanın baş verməsi
4)Qrunt sularının səviyyəsinin aşağı düşməsi 5)Su
resurslarının qıtlığı A)I-5, II-4, III-3 B)1-2, II-1, III-
4 C)I-3, II-2, III-1 D)I-3, II-5, III-3 E)I-4, II-5, III-4
22
Hansı
çirklənmə
Xəzərin
məhsuldarlığının
azalmasına təsir edən başlıca səbəbdir? A)Ağır
metallarla çirklənmə B)Neftlə çirklənmə C)PAK-
larla çirklənmə D)Məişət tullantıları ilə çirklənmə
E)Mineral çirklənmə
23
Torpağın məhsuldarlığını bərpa etmək üçün alimlər
hansı təklifləri verirlər? A)Növbəli əkinə keçmək
B)Dənli bitkilərin becərilməsini azaltmaq
C)Gübrələrdən istifadəni azaltmaq D)Həşəratlara
qarşı mübarizəni dayandırmaq E)Suvarma sistemini
dəyişmək
24
Elektrogenetika sənayesində ətraf mühiti daha çox
çirkləndirən mənbə hansıdır? A)SES B)AES C)İES
D)KES E)GES
25
Yer kürəsində ətraf mühitin mühafizəsinin strateji
məqsədinin əsas əlamətlərindən biri hansıdır?
A)Biosfer ehtiyatlarından istifadə B)Ekoloji mühitin
pozulması C)Yeni regionların öyrənilməsi D)Bioloji
müxtəlifliyin qorunub saxlanılması E)Əhali
artımının nizamlanması
26
Ətraf mühitin və atmosferin başlıca çirklənmə
mənbələri A)Kənd təsərrüfatı B)Dağ-mədən işləri
C)Sənaye müəssisələri və avtomobil nəqliyyatı
D)Sənaye və kənd təsərrüfatı E)Məişət tullantıları
27
Kür və Araz çayları daha çox hansı ölkələrin
ərazisində çirklənir A)Türkiyə, İran B)Ermənistan,
Türkiyə C)Gürcüstan, Azərbaycan D)İran,
Ermənistan E) Gürcüstan, Ermənistan
28
Tuğay meşələrinin mühafizə olunduğu qoruq;
A)Qarayazı qoruğu B)Hirkan qoruğu C)Türyançay
qoruğu D)Bəsidçay qoruğu E)Qızılağac qoruğu
29
Təbii suların əsas çirkləndirici göstəricisidir? 1)Həll
olmuş oksigenin miqdarı 2)Suda planktonların
miqdarı 3)Oksigenin biokimyəvi sərfi göstəricisi
4)Suyun keyfiyyəti problemi 5)Suda Biogen
maddələrin miqdarı 6)Suyun temperaturu A)1,3,5
B)2,4,5 C)1,3,6 D)2,4,5 E)3,5,6
30
Suda olan üzvi maddələr və çirklənmənin
indiqatorları A)Suyun bulanıqlıq və şəffaflıq
dərəcəsi B)Suda azot və fosfor birləşmələri
C)Oksigenin biokimyəvi və kimyəvi sərfi
D)Patogenlərin miqdarı E)Düzgün cavab yoxdur
31
Ətraf mühitin qorunması üzrə əməkdaşlığın ilk
dövrlərində yaranan təşkilat hansıdır? A)1960-
Ekologiya təşkilatı B)1987-Monreal C)1982-UNEP
D)1968-Roma Klubu E)1970-Avropa birliyi
32
Monreal (Kanada) protokolunun əsas məqsədi;
A)Ozon dağıdıcı maddələrin (ODM) istehsalını
azaltmaq B)Səhralaşma problemini aradan qaldırmaq
C)Dünya okeanını qorumaq D)Turşulu yağışlara
qarşı mübarizə aparmaq E)Alternativ enerji
mənbələrini inkişaf etdirmək
33
Dünya landşaftlarının deqradasiyası nə ilə təzahür
olunur? A)Bioloji məhsuldarlığın azalması ilə
B)Antropogen landşaftların yaranması ilə C)Bioloji
müxtəlifliyin yaranması ilə D)Törəmə landşaftların
yaranması ilə E)Düzgün cavab yoxdur
34
Uyğunluğu müəyyən edin; I-Avtotrof orqanizmlər II-
Heteretrof orqanizmlər III-Redusentlər. 1.Qeyri üzvi
maddələrdən üzvi maddələr əmələ gətirir
2.Orqanizmin parçalanmış qalıqları ilə qidalanır
3.Biokütlənin mürəkkəb üzvi maddələrini
minerallaşdırır 4.Konsumentlər aiddir 5.Hazır üzvi
maddələrlə qidalanırlar A)I-3, II-4, III-1,2 B)I-1 II-
4,5 III-2,3 C)I-2,4 II-3 III-1,5 D)I-1, II-2,4, III-3,5
E)I-2,4 II-1 III-3,5
35
Ətraf mühitin monitoronqi nədir? A)Ətraf mühitin
hərtərəfli analizi B)Potensial ehtiyatları öyrənmək
C)İqlim göstəricilərinin tədqiqi D)Əhalinin
yerləşməsini öyrənmək E)Bioloji dövranın tədqiqi
36
Hansı cavab düzgün deyil? A)Ekosistem-biotop və
biosenozun vəhdətidir B)Biosenoz bitki heyvan və
mikroorqanizmlərin məcmusudur C)Ekotop-
biosenozların məskən saldığı sahədir D)Biotop
şəraiti müxtəlif olan vahid ölçülü və həcmli coğrafi
rayondur E)Klimotop fitosenozun yerüstü hissəsi
məskənidir
37
Atil maddələrə aiddir; A.Üzvi və üzvi mineral
maddələr B.Canlı və cansız maddələrin sintezindən
yarananlar C.Qeyri üzvi mənşəli dağ suxurları,
canlıların yaşaması üçün mühit D.Daş kömür, torf,
neft, əhəng, gil E.Bitkilər, heyvanlar,
mikroorqanizmlər
38
V.İ.Vernadiskiyə görə aşağıdakılardan hansı
biosferin əsas maddəsi deyil; A.Canlı maddə B.Atil
maddə C.Seyrək yayılmış atomlar D.Radioaktiv
maddə E.Elektromaqnit maddə
39
Destruktiv funksiyaya aiddir. 1.Fotosintez zamanı
Günəş enerjisinin udulması 2.Mühitin fiziki kimyəvi
parametrlərinin dəyişməsi 3.Qeyri biogen üzvi
maddələrin minerallaşması 4.Cansız qeyri-üzvi
maddələrin parçalanması 5.Maddələrin ağırlıq
qüvvəsinə əks və üfüqi istiqamətində aparılması
6.Əmələ gələn maddələrin bioloji dövrana daxil
edilməsi A)1,3,5 B)1,2,4 C)3,4,6 D)2,3,4 E)3,5,6
40
Karbonun dövranının əsas həlqələridir? A)Yaşıl
bitkilərdə fotosintez zamanı sərbəst karbonun əmələ
gəlməsi B)Dövranında nitrifikatorlar,
denifitifikatorlar mikroorqanizmləri olduqca böyük
rol oynayır C)İntensiv toplanması göy-yaşıl yosunlar
çox olan çirklənmiş göllərdə baş verir D)Canlı
orqanizmlərin (biotanın) tənəffüzü nəticəsində
atmosferə daxil olur E)Əks istiqamətdə karbonun
axını olmur
41
Hansı suvarma üsulu ilə dağ yamaclarında yüksək
orta və zəif su keçirən torpaqlarda suvarma aparmaq
daha əlverişlidir? A)Öz axını ilə suvarma B)Yağış
yağdırma ilə suvarma C)Yeraltı suvarma
D)Damcılarla suvarma E)Bütün suvarma üsullarını
tətbiq etmək olar
42
Antropogen səhralaşma prosesi daha güclü gedir;
A)Kür-Araz ovalığında B)Samur-Dəvəçi ovalığında
C)Lənkəran ovalığında D)Acınohur-Ceyrançöldə
E)Qobustanda
43
Yamaclarda suvarma texnologiyasının düzgün tətbiq
olunmaması aşağıdakılardan hansına səbəb olur?
A)Təkrar şoranlaşma B)Şorakətləşmə
C)Bataqlıqlaşma D)İrriqasiya eroziyası E)Torpağın
çirklənməsi və münbitliyin azalması
44
Meşənin əsas ekoloji funksiyaları hansılardır?
1.Torpaq qoruyucu 2.Səhiyyə-gigiyena 3.Texniki
xammal 4.Mineral xammal 5.Rekreasiya 6.Dərman
bitkiləri xammalı 7.İqlimnizamlayıcı A)1,2,5,7
B)1,2,4,6 C)2,3,5.,6 D)3,5,6,7 E)2,3,5,7
45
Ekosistemdə fosforun əsas mənbəyi nə hesab
olunur? A)Dəniz və çay suları B)Çökmə çöküntülər
C)Bərk suxurlar D)Torpağın humus qatı E)Atmosfer
46
Atmosferdə hansı qazın çoxalması qlobal iqlimin
dəyişməsinə təsir göstərir? A)NO₂-nin B)Fe₂O₃
C)CO
₂-nin 4)CaO-nın 5)SO₂-nin
47
Populyasiyanın məkan vahidinə düşən miqdarı
adlanır; A)Populyasiyanın sıxlığı B)Populyasiyanın
sayı C)Populyasiyanın yerləşməsi D)Populyasiyanın
yerdəyişməsi E)Populyasiyanın dinamikası
48
Tullantı qazlarının tərkibində olan faydalı qarışıqları
ayırmaq üçün hansı kimyəvi təmizləmə üsulundan
istifadə edilir? A)Termiki üsuldan B)Qravitasiya
üsulundan C)Absorbasiya üsulundan D)Katalik
təmizləmə üsulundan E)Ventilyasiya üsulundan
49
Yeyinti və yüngül sənaye sahələrinin çirkab suları
hansı çirklənməyə aid edilir? A)Mineral çirklənmə
B)Üzvi çirklənmə C)Fiziki çirklənmə D)Bioloji
çirklənmə E)Kimyəvi çirklənmə
50
Sudan ən çox sənayenin hansı sahəsində istifadə
edilir? A)Yüngül sənaye B)Yeyinti sənayesi
C)Əlvan metallurgiya D)Maşınqayırma E)Kimya
sənayesi
Dostları ilə paylaş: |