Elektron Tijorat

Elektron Tijorat

Musojonov Bunyodbek

I-63 guruh

• Elektron tijorat (e-tijorat, ingl. "e-commerce") — internet orqali savdo-sotiq amaliyotlarini tashkil etish.
• Elektron tijoratga jahon miqiyosida hozirgi eng katta internet auksioni va doʻkoni eBay misol boʻladi.
• O'zbekiston kesimida esa Elektron tijorat maydoni Vibo Marketplace misol bo'ladi.
• Elektron tijorat atamasining oʻzi deyarli 1950—1960-yillarda kompyuter paydo boʻlganidan keyin darhol paydo boʻldi. Dastlabki dasturlardan biri bu transport chiptalariga buyurtma berish, shuningdek reyslarni tayyorlash uchun turli xizmatlar oʻrtasida maʼlumot almashishdan iborat boʻlgan. U 1961-yil Massachusets texnologiyalar institutidan Leonard Kleinrok maʼlumotlarni uzatish uchun paketlarni kommutatsiya qilish nazariyasini ishlab chiqdi.

Reja:

1

• Elektron tijorat turlari

2

• Elektron tijoratning asosiy printsiplari

3

• Elektron tijorat ishtirokchisi quyidagi huquqlarga ega

Elektron Tijorat hozirda insonlar o’rtasida keng rivojlangan. Misol uchun Hozir kundalik hayotimizda foydalanib kelayotgan UzUm, Alibaba, Amazon, avto savdo va shunga o’xshash ko’plab Savdo xizmatlarini aytishimiz mumkin

Elektron tijorat turlari

• Elektron tijoratning qanday turlari mavjud?
• Bugun elektron tijorat turlari Bozorda mavjud bo'lgan mahsulotlar yoki xizmatlarni sotib olish va sotish uchun biz quyida aytib o'tamiz va tushuntiramiz:
• B2B elektron tijorat
• Bu Internetdagi kompaniyalar o'rtasida tijorat operatsiyalari amalga oshiriladigan biznes turi. Ushbu turdagi tijoratda oddiy foydalanuvchi uning bir qismi emas, balki ular etkazib beruvchilar, sotuvchilar, vositachilar va xaridorlarga e'tibor qaratishadi.
• Elektron tijoratning bu turida aynan savdogar xaridorlarga, yetkazib beruvchilarga o'z mahsulotlari uchun tijorat shartnomalarini tuzishi uchun boradi. Bu shuni anglatadiki, ushbu o'ziga xos savdo turi korxonalar o'rtasidagi biznes aloqalarini rag'batlantiradi.

• B2C elektron tijorat
• Tijoratning bu turi virtual do'konlar orqali amalga oshiriladi, u erda har kim o'zi qiziqqan mahsulotni sotib olishi mumkin. Ushbu turdagi biznesga tezda kirish mumkin, bu erda siz xohlagan vaqtda va qayerda bo'lsangiz ham, internetga ega bo'lishingiz kerak.
• Ushbu turdagi tijoratning o'ziga xos xususiyatlaridan biri shundaki, biznes mijoz bilan ko'proq aloqada bo'lishi va kompaniya ega bo'lgan turli xil texnologik platformalar orqali ular bilan o'zaro aloqada bo'lishi mumkin. Ushbu turdagi biznes foydasiga yana bir jihat shundaki, siz doimo mahsulotingiz haqidagi ma'lumotlarni yangilashingiz mumkin.

• C2C elektron tijorat
• Bu savdo turi bo'lib, unda ba'zi narsalarni ishlata olmaydigan odamlar uni boshqa odamlarga va butun internet platformalari orqali sotishga qaror qilishadi. Ushbu turdagi biznesda sotuvchi joylashtirish huquqiga ega narxlar odamlar uchun eng qulay ob'ektlardan biri bo'lib, ikkinchi qo'l buyumlar va kiyimlarni sotadigan ushbu platformalar tufayli mahsulot tezda sotiladi.

Elektron tijoratning afzalliklari va kamchiliklari

• Elektron tijoratning afzalliklari va kamchiliklari doirasida biz quyida aytib o'tamiz:
• Afzalliklar
• Ushbu turdagi biznesning katta afzalliklaridan biri shundaki, siz hech qachon kerakli mahsulot yoki xizmatni sotib olish uchun navbatga turmaysiz.
• Turli xil do'konlardagi mahsulotlarning narxlarini Internetdan va qulay joyda solishtirish siz uchun oson.
• Xarid qilish uchun qanchalik uzoqda bo'lishingiz muhim emas.
• Mahsulotlaringiz uchun jismoniy omborga ega bo'lishingiz shart emas, chunki siz ushbu mahsulotlarni fotosuratlar orqali elektron shaklda taklif qilasiz.
• Ular 24 soat ochiq.
• Jismoniy do'konga ega bo'lmaslik, bu biznesga jismoniy do'konga ega bo'lganidan ko'ra kamroq xarajat beradi.
• Elektron tijorat mahsulotlarning potentsial xaridorlariga yaxshi takliflar beradi.
• U qayerda bo'lsangiz ham, qanchalik uzoqda bo'lishingizdan qat'i nazar, mahsulot yoki xizmatlaringizni taklif qilishingiz mumkin bo'lgan global miqyosga ega.
• Kamchiliklari
• Ushbu turdagi biznesning kamchiliklaridan biri shundaki, siz o'z mahsulotingizni taklif qiladigan jismoniy do'koningiz bo'lmasa, shaxsiy aloqangizni joylashtira olmaysiz.
• Onlayn sotib olayotganda, siz hozirda sotib olgan mahsulotlarni sinab ko'ra olmaysiz, bu sizning jismoniy do'koningiz bo'lganingizda mavjud bo'lgan farqlardan biridir.
• Elektron tijoratda bunday xaridni amalga oshirish uchun mobil telefoningizda yoki kompyuteringizda internet bo'lishi kerak.

Elektron tijoratning asosiy printsiplari:

• Elektron tijoratning asosiy printsiplari:
• elektron tijorat sohasida tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirish erkinligi;
• elektron tijoratda shartnomalar tuzishning ixtiyoriyligi;
• elektron tijoratda ishtirok etish shart-sharoitlarining tengligi;
• elektron tijorat sub’ektlarining huquqlarini va qonuniy manfaatlarini himoya qilish;
• tovarlarning (ishlarning, xizmatlarning) tegishli darajadagi sifatini ta’minlash;
• elektron tijoratda jarayonlarning ochiqligi va shaffofligi;
• elektron tijoratda axborot xavfsizligini ta’minlash.