Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)
fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)
56
sonrada bütün dünyanın müdiriyətini əlinə almasından danışırdı,
dönəmin sonlarında bu siyasətlərin puçluğu, tam aydın şəkildə
ortaya çıxdı və hökümət özünü fəlaktdən qurtarma yollarını
aramağa başladı. İndidə aydınca görünür, onların özlərinin yaratdığı
bu fəlaktlərdən qurtulacağı, xialdan başqa bir şey deyildi.
-Bu dönəmin böyük özəlliklərindən, türklərin yaşıl hərəkatına
qatilmamalarıydı, türklər idman istadiyomlarında yüzminlərcə
toplanaraq və milli şuarlar verərək bir tərəfdən səhnədə olduqlarını
subut etdilər və ayrı tərəfdən yaşıllardan və daha doğrusu
farsçılardan ayrı olaraq müstəqil hərəkətlərini dünyaya göstərdilər.
2-5-1-sasanlı sonrasına tay, fars şiəliyi indidə iki qurupdur
farsçılar islam`ın ilk çağından bəri iki qrupa ayrılırlar, onları bəlli
çizgilərlə birbirındən ayırd etmək olar, islamin başlanqıc dövrü, iki
qrupun bir tərfində firdusi, dəqiqi, mərvezi, yəqubi`lər olaraq ikinci
tərfində koleyni, əbi cəəfər tusi və ibn babuye kimi şəxslər var idi,
hətta demək olar yəqubi və mərvezi kimilər hər iki qrupdada həzürü
varıydı, onlardan ilk qrup məcusi dinin usullarını bir yerə
toplayırdılar və ikinci qrup da onları islam adına və hədis şəklində
qutsallaşdırırdı, məcusi dinində olan bütün qadın alverçiliyi
qaydaları, yönətim usulları və zid islami təfəkkürü, koleyni lər
tərəfindən fars şiəliyi adıyla islama yapışdırıldı və toplum içində
yayılmağa başlanıldı, indiki çağda farsçıların dördüncü aşamada
olduqları dönəmdə yenə də həman iki qrup iş başındadır, yalnız
onların mövqeiyətləri və görəvləri birbirləriylə yerlərin dəyişibdi,
eyləbilki, farsçılar, məcusi lərdə olan sənəviyət təməlini, həmişəlik
diri saxlayaraq tək tanrılıqdan qaçınmaq istəyirlər.
İndiki çağda farsçıların ilk qrupu, hökümət və böyük qaynaqlar
əllərində olaraq, sapdırılmış fars şiəliyini ən uca zirvələrə
çatdıraraq, islam aləmini birbirinə vurmağa başlamışlar, ayətullah
misbah yəzdi hər müxalif insana, uğlan qız demədən hər cür təcavuz
etməyi, və şikəncə verməyi, kərbəla və məkkə ziyarti səvabında
olmağına fətva verir, ayətullah xomeyni özlərinin qayda qanularına
Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)
fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)
57
görə minlər tutuqulunun cəzalarını çəkməsinə rəğmən bir gecə də
öldürülmələrinə höküm verir, təbatəbayi məcusilikdə ailə üzvlərinin
ilişəgilərini həlal sanır, məkarim şirazi quran`ın təhrifinə qayil
olmağı küfr sanmır
1
. və bunlarla birlikdə ayətullah sistani və
ayətullah xamnei ahl beyt`ə hərcür yaman və söyüşü caiz bilərək,
huzurlarında mədahlar səhabələrə və Peyğəmbərin qadınlarına ən
çırkın ittihamlar vururlar. Vəya ayətullah xamnei`nin tərəfdarlarının
böyük bölümü höccətiyə kimi yıxıcı bir firqə düzəldərək və imam
zamanın gəlməsi üçün dünyanın zülümlərlə dolu olduğunun gərəkli
olmasını önə sürərək, hər pisliyi yapmağı və insanlara zülüm və
təcavuz etməyi caiz bilərək, imam zamanın tez gəlməsi üçün, ortam
yaratdıqlarını savunurlar.
Beyləliklə farsçıların ilk qrupu islam dünyasında nifaq yaradaraq və
islam`ı içdən çürütməyə çalışaraq zid islami qruplar üçün ən kəsgin
məlzəmələri meydana gətirirlər.
-Farsçıların ikinci qrupu əli dəşti`lər, kəsrəvi`lər, moşiri`lər və
pəhləvi yanlısı yazarlar.. Açıq aydın islam dinini dışarıdan
dağıtmağa qalxışırlar, onlar Peyğəmbəri və quranı, qeyr ilahi din
kimi göstərirlər və hər tür zid insani və zid əxlaqı işləri ona
yapışdırmaq istirlər, və amacları din dəyişikliyinə getmək olaraq
ortamı yenidən məcusi dinini qəbul etməyə hazırlamaqdır, onlar
kitablarında məcusi dinini ən düzgün və insanı din kimi qələmə
verərək, fars millətinin iftixarı və böyük iktişafı kimi göstərirlər.
İkinci qrupun əsli qaynaqları, bir tərəfdən koleyni kimilərin quran
haqqında uydurduqları hədislər, təhriflərdi, ikinci tərəfdəndə indiki
hökümətin əməlləridi. Və ilqinc burasındadır bu qrup islamı
tapdalamaq üçün əsla və əbəda islamın əsli qaynaqlarına ya işarə
etməzlər və ya fars şiəliyi tərəfindən təhrif olunmuş mənaları
nəzərdə tutarlar və ayrıca yalnız ilk qrupun yaratdığı zülüm
1
-
رورﻮـﯾﻮﺑ ﯼﺮﻧﺎـﺗ ﯽﮐاﺪـﻟﺎﺣ ﺮﯿﺑ ،ﺮﯿﻧﺎﺳ چﻮﺳ ﺰﯿﻨﻟﺎﯾ قارﺎﯾﺎﻤﻧﺎﺳ ﺮﻓﻮﮐ ﯽﻏﺎﻤﻟوا ﻞﯿﯾﺎﻗ ﻪﻨﯿﻔﯾﺮﺤﺗ ﻦﯿﻧاﺮﻗ ﻦﯾرﻼﻧﺎﻤﻠﺳﻮﻣ ،ﯼزاﺮﯿﺷ مرﺎﮑﻣ
»
ﯽـﻧاﺮﻗ
مارﻮﯾورْﻮﻗ ﻮﻧوا و ﻢﯾدﻼﻟﻮﯾ
«
ﻻوا ﻪﻧ ﺖﻧﺎها ﮎﻮﯾﺆﺑ ﺎهاد ﺎﻧاﺮﻗ ،ﺎﻘﺷﺎﺑ ناﺪﻗﺎﻤﻟوا ﻞﯿﯾﺎﻗ ﻪﻨﯿﻔﯾﺮﺤﺗ ،ناﺮﻗ ﯽﮐﺮﯿﻣﺮﺋو باﻮﺟ ﺎﻧﻮﺑ مرﺎﮑﻣ بﺎﻨﺟ ،
و ؟ﺮﯿﻠﯿﺑ
ﯼﺮﻧﺎﺗ ﺎﯾﺁ
؟رﻮﻤﻟوا قﺎﻤﯾﺎﺳ ﻪﭽﺌه ﻮﻧوزﺆﺳ ﻦﯿﻧ
.
Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)
fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)
58
məlzəmələrinə işarə edirlər və özəlliklə fars şiəliyinin məcusilikdən
qaynaqlandığınada əsla işarə etəməzlər.
Yenədə bu iki qrup, əslində birbirini dolayılı və dolayısız
dəstəkləyərlər, Məsələn məkarim şirazi quran təhrifini küfr
bilməyərək ikinci qrupun təbrəəsinə ortam yaradırlar və ikinci
qrupda bu ayətullahlardan qanıtlar və fətvalar gətirərək öz sözəlrinə
subutlayıcı sözlər axtarıb və bu ayətullah ları təbliğ edirlər.
-Farsçıların nifaq salması və bəlli çizgilərlə yürüdükləri haqda, əli
dəşti dən bir misal verəlim: əli dəşti kitabnda (23 il), əlindən
gəldikcə islam dini, quran və Peyğəmbər haqqında hər cür suçlama
və əhanətdən çəkinməyibdi və koleyni kimi, Peyğəmbərin
qadınlarına belə şər yaxıbdır, ama onun davranışı dörd xəlifə
haqqında ilqincdır, bu şəxs hər nə qədər gücü varıydı üç ilk xəlifəni
pisləyərək və sünnüləri suçluyaraq, h. Əli, h. Hüseyn və fars
şiəliyindən yana olur onları övür, onun yazılarında açıq aydın bir
nifaq salmağı görmək olar, beyləki fars şiəliyi kimi, islamin kökünü
zərbə altına alaraq sapdırılmış islamdan dəfa edir.
Demək olar bu iki qrup, eynən islamın başlanqıcında olduğu kimi
olaraq yalnız yer dəyişədiriblər, başlanqıcda islam dinin güclü
olduğu üçün, onlar məcusilikdən fars şiəliyinə sıçramağı
planlaşdırdılar, indi onun əksinə olaraq, fars şiəliyindən məcusiliyə
sıçramaq istəyirlər, onların zənn ləricə islam dini daha çox zəifləyib
və ona niyaz olmayaraq məcusilik daha uyqun din olmalıdır, bu
ortamı yaratmaq üçün hər iki qrupda böyük təlaş içindədilər,
dediyimiz kimi ilk qrup içdən və ikinci qrup dışdan islama hücuma
başlayıblar.
2-5-2-fars şiəliyinin yenişə doğru getməsinin nədənləri
fars şiəliyinin yenilgiyə və yenişə doğru getməsinin əsli nədənlərini
böylə sıralamaq olar:
1-fars şiəliyi ən güclü iqtidara sahib olduğu zaman ədalətı
uyqulayamadı və ayrıca böyük zülümlərə nədən olaraq, insanların
haqlarını əzməyə başladı.
Dostları ilə paylaş: |