Məhəmməd
İqbal
bu fikrin ən qızğın tərəfdarlanndan olmuşdur.
Rus mənşəli amerikan sosioloqu P.Sorokin hələ 1957-ci ildə
haqlı olaraq göstərirdi ki, hələ təxminən XIV əsrə qədər Qərb
primitiv mədəniyyətə malik idi. Liderlik Asiya və Şimali
Afrikanın böyük sivilizasiyalannın əlində idi. Misir, Babilistan,
İran, Şumer, Hett, Hind, Çin, Aralıq dənizi hövzəsi
(Yunan-Roma, Krit-Makedoniya, Ərəb) və başqa sivilizasiyalar
min illər boyu inkişaf etmiş, sonralar vaxtaşın gah tənəzzülə
uğramış, gah da çiçəklənmə dövrü keçirmişlər. Hələlik Qərb
liderlik edir. P.Sorokin yazır: «...Lakin indiki dövrdə bu öndərlik
demək olar ki, sona yetibdir. Bəşəriyyətin tarixi artıq daha geniş
məkanda - Afnka, Asiya, Avropa və Amerikanın kosmopolitik
teatnnda cərəyan edir. Böyük tarixi dramanın növbəti pərdələrinin
baş qəhrəmanlan olmağa Avropadan başqa həm də Amerikanın,
Rusiyanın, dirçəlməkdə olan Hindistanın, Çinin, Yaponiyanın,
İndoneziyanın və islam dünyasının böyük mədəniyyətləri
hazırlaşırlar. Bu böyük dövr artıq hərəkətə gəlib və günü-gündən
sürətlənİD>.’’^
Dostları ilə paylaş: | 
