Aristoteli ilk elm filosofu adlandırmaq olar. O, rasional elmi
düşüncənin aləti («orqanonu») olan formal məntiqi yaradıb.
Aristotel biliyin müxtəlif növlərini təhlil edib və təsnifatını verib.
Əsrlər boyu Aristotelin elm anlayışı və onun bir çox konkret
nəzəriyyələri əsas avtoritet sayılmışdır. Yalnız İntibah dövründə
dünyanın yeni elmi mənzərəsini və elmi təfəkkürün yeni
«orqanon»unu yaratmağa cəhd göstərilib. Bu işin başlanğıcını
dünyanın heliosentrik mənzərəsini təklif edən N.Koper- nik
qoyub. «Yeni orqanon» və empirik induktiv elmin yeni obrazını
təbliğ edən Frensis Bekonun da bu işdə rolu böyük olub.
Q.Qaliley isə N.Kopemikin təlimini yalnız hərtərəfli
əsaslandırmaqla kifayətlənmədi, həm də elmin təbiəti haqqında
yeni anlayış yaratdı və o vaxta qədər heç bir alimin bilmədiyi
dəqiq eksperimental tədqiqat metodunu tətbiq etdi. Aristoteldən
fərqli olaraq Q.Qaliley inanırdı ki, təbiət qanunlarını ifadə
etməyin əsl dili riyaziyyat dilidir. Q.Qalileyin işini R.Dekart,
Nyuton və başqa alimlər davam etdirdilər.
Dostları ilə paylaş: