Əlyazması hüququnda ƏJDƏrzadə elsevər məCĠd oğLU
Yüklə 0,77 Mb. Pdf görüntüsü
|
59
hesab vərəqəsindən ödəyicinin şəxsi hesab vərəqəsinə aid edilməlidir. Bu zaman ödəyicinin rekvizitləri cari ay ərzində müəyyənləşdirildiyi halda, düzəliş əməliyyatının aparılması üçün xidməti məktubun hazırlanmasına zərurət yaranmır. Əks təqdirdə düzəliş əməliyyatları yalnız vergi orqanının rəhbərliyinə yazılmış xidməti məktub əsasında aparılmalıdır.
aşkar edərsə, onda bu barədə həmin faktın aşkar edildiyi gündən sonrakı bir aydan gec olmayaraq ödəyiciyə məlumat verməlidir. Artıq ödənilmiş vergi məbləğinin gələcək ödənişlər kimi hesaba alınması, vergi orqanının qərarına və vergi ödəyicilərinin ərizəsinə əsasən həyata keçirilir.
Vergi ödəyicilərinin ərizəsinə və vergi orqanlarının qərarına əsasən, artıq ödənilmiş vergi məbləği vergi və ya yığımların ödənişi üzrə öhdəliklərin icrasına, peniyanın ödənilməsinə və əgər vergi qalığı artıq ödənilmiş verginin yönəldiyi büdcəyə (büdcədənkənar fonda) ödənilərsə, həmin qalığın ödənilməsinə yönəldilə bilər. Ödəyicinin digər vergilər üzrə borc qalığı olduğu hallarda isə, vergi orqanları müstəqil olaraq, artıq ödənilmiş vergi məbləğini hesaba almaq hüququna malikdir. Bu halda, vergi müfəttişliyi ərizənin verildiyi gündən sonrakı iki həftə müddətində bu barədə vergi ödəyicisinə məlumast verməlidir.
Ödəyici tərəfindən artıq ödənilmiş vergi məbləği ödəyicinin ərizəsinə əsasən hesablaşma hesabına qaytarılmalıdır. Vergi ödəyicisinin vergi və yığımların ödənişi üzrə borc qalığı və ya həmin büdcəyə (büdcədənkənar fonda) hesablanmış peniya üzrə borcu olduğu halda, artıq ödənilmiş vergi məbləği yalnız vergilər üzrə borclar tutulduqdan sonra vergi ödəyicisinə qaytarılır. Artıq ödənilmiş məbləğin qaytarılması haqqında ərizə, həmin məblğin ödənildiyi gündən sonrakı 5 il ərzində vergi orqanına təqdim edilə bilər.
Artıq ödənilmiş vergi məbləği həmin vəsaitlərin daxil olduğu büdcənin (büdcədənkənar fondun) vəsaitləri hesabına artıq ödənilmiş məbləğin geri qaytarılması haqqında ərizənin vergi ödəyicisi tərəfindən təqdim edildiyi gündən sonrakı 45 gün ərzində geri qaytarılır.
60
Artıq tutulmuş vergi məbləği ödəyiciyə qaytarılmalıdır. Ödəyicinin vergi və yığımların ödənişi üzrə qalığı və ya həmin büdcəyə ödəniləcək peniya üzrə borcu olduğu hallarda, artıq tutulmuş vergi məbləği geri qaytarılır.
Artıq tutulmuş vergi məbləğinin qaytarılması barədə qərar, vergi orqanları tərəfindən bu verginin tutulduğu vergi ödəyicisinin təqdim etdiyi yazılı ərizənin qeydiyyatından keçdiyi gündən sonrakı iki həftə ərzində qəbul olunur.
Artıq tutulmuş vergi məbləğinin qaytarılması haqqında ərizə vergi ödəyicisinin ondan verginin artıq tutulması faktı aşkar edildiyi gündən sonrakı 45 gün ərzində, məhkəməyə iddia ərizəsi verildiyi hallarda isə 3 il ərzində vergi orqanına verilə bilər.
Ödəyicinin ərizəsinə baxan vergi orqanı verginin artıq tutulması faktını etiraf etdiyi hallarda, artıq tutulmuş vergi məbləğinin, eləcədə qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada həmin məbləğə hesablanmış faizlərin qaytarılması barədə qərar qəbul edir.
Artıq tutulmuş (ödənilmiş) vergilərin geri qaytarılması vergi müfəttişliyinin qərarına əsasən dövlət (bələdiyyə) büdcəsindən müvafiq xəzinədarlıq və maliyyə orqanları tərəfindən geri qaytarılır. Bunun üçün ödəniş tapşırığı tərtib edilir və banklar bu sənəddə göstərilən məbləğləri büdcə hesablarından silərək müəssisələrin hesabına köçürür. Pul vəsaitlərinin vətəndaşların kredit təşkilatlarındakı hesablarına köçürüldüyü hallarda, həmçinin ödəniş tapşırığı tərtib olunur. Artıq ödənilmiş (tutulmuş) vergi məbləği nağd ödənildikdə isə vətəndaşlar pul vəsaitlərini büdcə vəsaitlərinin olduğu banklara təqdim edilmiş çeklər üzrə alırlar. Kredit təşkilatları sərəncamın və müvafiq büdcə hesabları üzrə çıxarışların surətini xəzinədarlıq və maliyyə orqanlarına göndərirlər. Xəzinədarlıq və maliyyə orqanları isə həmin sənədləri ödəyicilərin üzərinə “ödənilmişdir” ştampı vurulmuş ərizələri ilə birlikdə vergi orqanına verirlər. Bu sənədlər vergi müfəttişliyi tərəfindən ödəyicilərin şəxsi hesablarında lazımi qeydlərin aparılması üçün əsas kimi xidmət edir.
61
Şəxsi hesabları aparılmayan vergi və tədiyyələr üzrə (məsələn, dövlət rüsumları) ödənişlərin qaytarılması haqqında qərar, vergi orqanları tərəfindən ödəyicilər tərəfindən tədiyyələrin faktiki daxil olmasını təsdiq edən sənədlər olduğu hallarda qəbul edilir.
Vergi ödəyicisi olan hüquqi şəxslərin ləğvi və ya hüquqi şəxs yaratmadan sahibkarlıq fəaliyyəti göstərən fiziki şəxsin sahibkarlıq fəaliyyətinə xitam verilməsi barədə AVİS-in “VÖEN” altsistemində ərizə (məhkəmənin qərarı, ölüm haqqında şəhadətnamə və s.) qeydə alındıqdan sonra vergi orqanında kommersiya qurumunun dövlət qeydiyyatının və ya vergi ödəyicisinin uçotunun ləğv edilməsi prosedurları yerinə yetirilir.
Proqram təminatı vasitəsilə ləğv edilmə ilə əlaqədar müvafiq prosedurların yerinə yetirilməsi üçün vergi orqanının bəyannamələr, audit və vergi borcları şöbələrinə məlumat verilir. Vergi ödəyicilərinin dövlət qeydiyyatının ləğv edilməsi zamanı onun yekun bəyannamələrinin qəbul edilməsi və kameral yoxlanılması, son səyyar vergi yoxlamasının aparılması, vergi borclarının ödənilməsi işləri Vergilər Nazirliyinin müəyyən etdiyi qaydalara uyğun olaraq müvafiq strukturlar tərəfindən yerinə yetirilir.
Ləğv edilən qurumun təqdim etdiyi yekun bəyannamələrin kameral vergi yoxlaması həmin qurumda son səyyar vergi yoxlamasının başlanılması tarixinədək aparılmalıdır.
Vergi ödəyicisində aparılmış səyyar vergi yoxlamasının nəticələri AVİS-in müvafiq altmodulu vasitəsi ilə şəxsi hesab vərəqəsində nəzərə alınır.
Vergi ödəyicisinin büdcəyə olan borc və faiz məbləğləri ödənilmədiyi halda onun VÖEN-ni və şəxsi hesab vərəqəsi bağlanıla bilməz.
Vergi ödəyicisinin büdcəyə borcu olmadığı halda vergi orqanının aidiyyatı bölməsinin məsul şəxsi AVİS-nin müvafiq altmoduluna VÖEN-nin ləğv olunma ərizəsində qeydlər aparır, və qanunvericilkdə nəzərdə tutulmuş prosedurlardan sonra VÖEN-si ləğv olunmaqla vergi ödəyicisinin şəxsi hesab vərəqəsi passiv
Yüklə 0,77 Mb. Dostları ilə paylaş:
|