Eritmadagi temir(II) ni bixromatometrik aniqlash Keys savollari

Eritmadagi temir(II) ni bixromatometrik aniqlash
Keys savollari
1. Sulfosalitsil kislota yordamida temir (II)ni aniqlang
2. Tajriba natijalarini yozing.
Keys javobi:
1. Temir (II) ioni elektronlar bilan to‘liq to`lmaganligi uchun xromofor xossasiga ega. Shuning uchun uni aniqlashda sulfosalitsil kislota kabi rangsiz reagentlardan ham foydalanish mumkin. Temir (II) ning sulfosalitsilat bilan hosil qilgan kompleksi rangli bo`lib , rang ligandning orbitalida lokallangan elektronning metall atomidagi bo‘sh orbitalga o‘tishi hisobiga paydo bo`ladi.
Eritmaning kislotaliligiga qarab temir (II) sulfosalitsil kislota (2—gidroksi-5— sulfobenzoy) bilan tarkibi har xil bo`lgan komplekslar hosil qiladi.
Eritmaning pH qiymati 1,8 dan 2,5 gacha bo`lsa, qizil-binafsha rangli (λ<sub>max</sub>=510nm va ε= 1800) monosulfosalitsilat, pH=4,0-8,0 bo`lganda disulfosalitsilat va pH=8,0—11,5 bo`lganda sariq rangli (λ<sub>max</sub>-416 nm va ε=5800) trisulfosalitsilatli komplekslar hosil bo`ladi. Kislotali muhitda mis va aluminiyning sulfosalitsilatli komplekslari temir (II) nikiga qaraganda beqarorroqdir. Shu bois bu ionlar temirni aniqlashga xalaqit bermaydi. Temirning trisulfosalitsilatli kompleksi yetarli darajada barqaror bo`lganligi uchun eritmada atsetat, borat, fosfat va ftorid ionlari bo`lgan vaqtda ham temirni aniqlash mumkin.
2. Bu tajriba kuchsiz kislotali muxitda tеmir (II) rodanid ioni bilan uzaro ta'sirlashib, qizil-qon rangli tеmir rodanid komplеksini xosil qilishiga asoslangan;
Fe^-3 + SCN^- = Fe(SCN )₃
Bu soddalashtirilgan tеnglama, aslida esa bu еrda rang intеnsivligi xar xil qator tеmir rodanidli komplеkslar xosil buladi. Rodanid komplеkslar barqaror emas, eritmaning rangi rеaktivning ortiqchasiga, tеmpеraturaga va muhit rN iga bog`liq. Rangli birikmaning nurni maksimal yutish sohasi 450—500 nm da.