O‘ZBEKISTONDA
FANLARARO
INNOVATSIYALAR
VA
12-
SON
ILMIY
TADQIQOTLAR
JURNALI
19.10.2022
941
OʻZBEKISTONDA TURIZMNING IJTIMOIY-IQTISODIY SALOHIYATINI
RIVOJLANTIRISH ISTIQBOLLARI
Axmadjanova Muxtasarxon Anvar qizi
Namangan Davlat Universiteti 4-kurs talabasi
Maqolada
:
O‘zbekistonning turizm salohiyatini rivojlantirish va undan samarali
foydalanishning bugungi holati tahliliga bag‘ishlangan. Turizm sohasining
mamlakatimiz yalpi ichki mahsulotiga qo‘shayotgan hissasi va uni rivojlantirishning
boshqa ko‘rsatkichlari tahlil qilindi. Pandemiya davrining turizm sohasiga ta’siri uning
salbiy oqibatlari va turizm salohiyatidan samarali foydalanish bo‘yicha xulosa va
tavsiyalar berilgan.
Kalit so'zlar:
turizm, turizm salohiyati, inqiroz, pandemiya, koronavirus, xavfsizlik,
raqamlashtirish, iqtisodiy o'sish, iqtisodiy rivojlanish
KIRISH
Turizm salohiyatini rivojlantirish va undan samarali foydalanish muammolarini
unga innovatsion yondashuvlarni qo‘llash nuqtai nazaridan o‘rganish har qanday
davlatda
va turli davrlarda, ayniqsa inqiroz davrida dolzarb masala hisoblanadi.
Mamalakatimiz ham bundan mustasno emas, ayniqsa, barqaror rivojlanish sharoitida
turizm sohasi, ma’lumki, dunyoda eng faol rivojlanayotgan va tubdan o‘zgarib
borayotgan soha hisoblanadi. Shunga ko‘ra, turizm salohiyatidan foydalanish
iqtisodiyotdagi inqiroz hodisalari sharoitida unga yangicha yondashuvlarni qo‘llash
bilan ham samarali bo‘lishi mumkin.
Pandemiyadan oldingi davrda global iqtisodiyot uchun turizm sohasi eng katta
daromadli tarmoqlardan biri bo'lib hisoblanar edi. Turizmning yuqori sur’atlarda
rivojlanishi yigirmanchi asr fenomeni deb atalgan bo‘lsa, XXI asrda turizm mintaqaviy,
milliy va jahon miqyosidagi iqtisodiy taraqqiyotga salmoqli hissa qo‘shmoqda,
eksportdan daromad keltirmoqda va infratuzilmani rivojlantirishga xizmat qilmoqda.
Shu
bilan birga, turizm sektori iqtisodiyotning inqirozga moyil segmentlaridan
biri bo‘lib, bu COVID-19 koronavirus pandemiyasi paydo bo‘lishi bilan tasdiqlangan.
Turli inqiroz hodisalarining jahon va mahalliy amaliyoti shuni ko'rsatadiki, har qanday
inqirozning ta'siri mutanosib ravishda mamlakatlar iqtisodiyotining barcha
tarmoqlarida
seziladi, ammo turizmda emas, balki pandemiya paydo bo'lishi bilan
uning salbiy ta'siri. turizm sohasiga eng jiddiy zarba berdi. 2020
yil yakunlarini
sarhisob qilar ekan, BMT Jahon sayyohlik tashkiloti (UNWTO) jahon turizmi 30 yil
orqaga, 1990 yil darajasiga qaytganligini tan oldi [1].
Koronavirus pandemiyasidan keyin turizm industriyasi va turistik almashinuvni
tiklash Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M. Mirziyoyev muhim yoʻnalishlardan
biri sifatida belgilab berdi [2]. 2021-yil 28-noyabr kuni Ashxobod shahrida bo‘lib
o‘tgan Iqtisodiy hamkorlik tashkilotining o‘n beshinchi sammitida Prezident