EvrimTeorisi indd

Tasarım Delili

431

kalsaydı, Güneş Sistemimizi oluşturacak yoğunlukta 

hammadde kalmamış olacaktı.

724

OLASILIK HESAPLARIYLA 

FİZİKΠDÜNYADAKİ TASARIMLAR 

Canlılığın varlığı, bahsedilen bu çok kritik oluşumların hep-

sinin birden gerçekleşmesine bağlıdır. Daha önce de belirtil-

diği gibi bir sonucun gerçekleşmesi için gerekli olan olasılık-

ların hepsi birbirleriyle çarpılır. Eğer bunu, sırf burada ve bir 

önceki başlıkta örnek olarak verdiğimiz yirmi maddeye uy-

gularsak hesabın şöyle yapılması gerekir:

S:

 {1. maddenin olasılığı x 2. maddenin olasılığı x ……… 

x 20. maddenin olasılığı}

Yirmi maddedeki fiziksel oluşumların hepsi canlılığın olu-

şumu için olmazsa olmaz şartlardandır. Bunlardan bir tane-

sini bile değiştirmemiz canlılığı imkânsız kılacaktır. Bunlar 

gibi canlılığın oluşumu için gerekli daha birçok olmazsa ol-

maz şartın aslında hesaba katılması gerekir; verilen yirmi ör-

neğin geniş bir kümenin ufak bir dilimi olduğu unutulmama-

lıdır. Kısacası doğa yasaları ile sabitlerdeki hassas ayarlarla 

ilgili olguların oluşma olasılığının her birinin birbirleriyle ve 

fiziksel oluşumlardaki olmazsa olmaz şartlarla çarpılması ge-

rekmektedir.

Fizikî dünyadaki canlıların varlığı için gerekli oluşumlar-

dan sadece iki tanesini ele alarak, evrende ne derece olağa-

nüstü hassas ayarların gerçekleştirildiğini göstermek istiyorum. 

Bunlar gibi binlerce olmazsa olmaz şart olduğunu ve bunların 

hepsinin birbirleriyle çarpılması gerektiğini lütfen unutmayın:

724  Bunlara örnekler için bakınız: Michael J. Denton, Nature’s Destiny, The Free 

Press, New York (1998); John Barrow-Frank Tipler, The Anthropic Cosmolo-

gical Principle; John Leslie, Universes; Paul Davies, The Accidental Universe; 

Hugh Ross, The Creator and the Cosmos.

---

Evrim Teorisi, Felsefe ve Tanrı

432

Birinci örnek olarak, evreni meydana getiren başlangıçtaki 

‘patlamanın’ şiddetindeki hassas ayarı ele alalım. Evrenin ge-

nişleme hızını bu başlangıç belirlemektedir; bu genişleme hızın-

daki ufak bir değişiklik, sadece canlıların oluşamaması değil, 

aynı zamanda galaksilerin ve yıldızların da oluşamaması anla-

mına gelmektedir. Bu genişleme hızındaki kritik ayar 10

60

’ta 

1’dir; yani, 10

60

’ta 1’lik bir değişiklik bile galaksilerin ve can-

lılığın oluşamaması anlamına gelmektedir.

725

 10

60

, Dünyamız-

daki tüm atomların toplamından da büyük bir sayıdır: ‘Trilyon 

x trilyon x trilyon x trilyon x trilyon’a eşittir. Eğer Dünya’nın 

herhangi bir kum tanesinin içinde var olan milyonlarca ato-

mun içine bir atom saklasanız ve Dünya’daki atomlardan rast-

gele bir atom çeken kişinin, bu tek atomu bir kerede bulma-

sını bekleseniz; bunun olasılığı bile 10

60

’ta 1’den büyüktür.

İkinci örnek olarak ise evrenin başlangıç entropisindeki 

olağanüstü düzeni örnek olarak ele alalım. Entropi yasasına 

göre evrendeki düzensizlik anlamına gelen entropi, zamanın 

ilerlemesiyle tek yönlü olarak, tersinemez bir şekilde artar. Bu, 

zamanın başlangıcına doğru geri gittiğimizde sürekli entro-

pinin düşmesi gerektiği anlamına gelir. Evrenin düşük entro-

pili başlangıcı, hem galaksilerin ve Güneş Sistemimizin hem 

de canlılığın oluşabilmesinin olmazsa olmaz şartıdır. Entropi 

yasasının yasa olarak varlığı da canlıların varlığı için olmazsa 

olmaz şartlardandır; bu olgu, doğa yasalarının tasarımı baş-

lığına girer. Fakat bu yasanın varlığı başlangıç entropisinin 

düşük olmasının gerekliliğinden farklıdır. Bu yasanın varlığı 

evrenin başlangıcının düşük entropisini zorunlu kılmaz. Bi-

rincisi yasanın tasarımı, ikincisi ise evrendeki fiziksel bir sü-

recin tasarımıdır ve bunların her ikisi de canlılığın olmazsa 

olmaz şartlarıdır.

726

725  Paul Davies, God and the New Physics, Simon and Schuster; New York (1984), s. 179.

726  Caner Taslaman, Din Felsefesi Açısından Entropi Yasası, Marmara Üniversitesi 

İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 30, İstanbul (2006).

---

Tasarım Delili

433

Dünya’nın en ünlü matematikçilerinden ve astrofizikçi-

lerinden biri olan Oxford Üniversitesi’nden Roger Penrose, 

kendisinin hesapladığı evrenin başlangıç entropisinin hassas 

ayarını gösteren matematiksel betimlemeye, fizik biliminde 

bildiği hiçbir verinin yaklaşamayacağını söyler. Şu anda ev-

rendeki yaklaşık 10

88

 olan entropi miktarı, evren eğer Büyük 

Çöküş ile çökerse 10

123

’e çıkacaktır (Penrose bu hesabı Be-

kenstein-Hawking entropi formülünü kullanarak yapar).

727

 Ev-

renin Büyük Çöküş’ünde, her bir baryon için 10

43

 entropi ola-

caktır, buna göre toplam 10

80

 adet baryonlu evrenin entropisi 

10

123

 olarak bulunur.

728

Evrenin başlangıcındaki entropinin hassas ayarı, evrenin 

muhtemel sonunun entropisinden yola çıkılarak hesaplanır. As-

lında evrenin başlangıcı, pekâlâ aynı hacimdeki bu sonun ent-

ropisine sahip olabilirdi; böylesi bir durumda ne galaksimiz, 

ne Dünyamız, ne de bu kitabı yazan ve okuyanlar var olabi-

lirdi. Evrenin başlangıç entropisindeki hassas ayarı hesapla-

yan Penrose, sonucu şöyle değerlendirmektedir. “Yaradanın 

ne kadar isabetle hedefini belirlediği görülüyor, yani doğru-

luk oranı şöyledir: 10

10123

’te 1.”

729

 Ortaya çıkan bu sayının iki 

üslü yazılma sebebi, bu sayıyı üssüz olarak yazmaya (1’in ar-

kasına sıfırlar koyarak), evrendeki tüm hammaddenin bile ye-

tersiz kalacak olmasıdır. Bu sayıyı üssüz olarak yazmak için 

evrendeki proton-nötron gibi tüm parçacıkların (10

80

 kadar) ve 

tüm ışık taneciklerinin (10

88

 kadar) her birinin üstüne katril-

yon (10

15

) tane sıfır yazsaydık bile; ancak 10

104

 tane sıfır ya-

zabilirdik. Oysa 10

123

 tane sıfır yazabilmek için bu evrenimiz 

gibi on milyon (10

7

) kere trilyon (10

12

) daha fazla evrene sahip 

olmamız ve o evrenlerin proton, nötron ve ışık parçacıklarını 

727  Roger Penrose, The Road to Reality, Jonathan Cope, London (2004), s. 728.

728  Roger Penrose, Kralın Yeni Usu 3: Us Nerede, çev. Tekin Dereli, TÜBİTAK Po-

püler Bilim Kitapları, Ankara (2003), s. 50.

729  Roger Penrose, Kralın Yeni Usu 3: Us Nerede, s. 51.

---