EvrimTeorisi indd

Tasarım Delili

437

DNA’nın yapısı, Darwin’in Türlerin Kökeni kitabı yayım-

landıktan 94 yıl sonra; 1953 yılında keşfedildi. Proteinlerin 

üç boyutlu karmaşık yapısı da 1950’li yıllarda anlaşıldı. Bu 

keşifler, Evrim Teorisi’nin en ünlü isimlerinden Huxley ve 

Haeckel’in zannettiği gibi hücrenin ‘homojen bir plazmadan 

oluşan damlacık’ olmadığını; çok kompleks bir yapısının ol-

duğunu ortaya koymuştur. Bu kompleks yapının en önemli ve 

en kompleks molekülü DNA’dır. İnsan vücudu ile hücre ara-

sında bir analoji yaparsak, DNA’nın hücrenin beyni olduğunu 

söyleyebiliriz. Ayrıca DNA’dan gelen emirlere uygun olarak 

haber taşıma, protein sentezleme gibi vazifeleri yerine getiren 

RNA da karmaşık yapısı ve birçok vazifesi olan hayati bir mo-

leküldür. DNA’dan gelen emirlere uygun olarak RNA’lar pro-

teinleri sentezlerler. Canlılığın en temel özelliklerinden biri 

çoğalma olduğu için canlının içinde sürekli protein sentezi-

nin gerçekleşmesi gerekir. Bu ise DNA’nın sayesinde gerçek-

leşmektedir. DNA’ların yapısı proteinlerden de hücre içindeki 

tüm yapılardan da çok daha komplekstir. Tek bir proteinin bile 

tesadüfen ortaya çıkmasının imkansızlığını gösterdikten sonra 

proteinlerden çok daha kompleks yapılar olan DNA’ların te-

sadüfen oluşmasının imkansızlığı aşikar olacaktır. İlerleyen 

sayfalarda proteinlerle ilgili olasılık hesaplarında bunun ha-

tırlanması faydalı olacaktır.

 Olasılık hesaplarının merkezde olduğu bir yaklaşımla, en 

basit canlılığın var olması için bile şart olan proteinleri ince-

lersek; bu moleküllerin tesadüfen oluşmasının olanaklı olup 

olamadığını daha iyi değerlendirebiliriz. Buradaki temel he-

defim yanlış anlaşılmasın, amacım Evrim Teorisi’nin doğru 

olup olmadığını belirlemek değildir; fakat ‘sadece doğa yasa-

ları içinde kalıp’ da bu moleküllerin oluşumunu açıklamanın 

mümkün olmadığını göstermektir. Bu ise natüralist-ateist bir 

Evrim Teorisi’nin yanlış olduğu anlamını taşır ama Tanrı’nın 

---

Evrim Teorisi, Felsefe ve Tanrı

438

varlığını dışlamayan bir Evrim Teorisi anlayışına sorun teş-

kil etmez.

Çağımızda, tesadüfî oluşumu savunanlar, Evrim Teorisi’nin 

mekanizmalarının ve diğer doğa yasalarının, bütün türlerin 

oluşumunu izah etmek için yeterli olduğunu ileri sürdükleri 

için; tartışmanın, tasarım delili ile Evrim Teorisi’nin arasında 

olduğu zannedilmektedir. Evrim Teorisi ile teizmi birleştiren 

birçok kişi olması, bu yaklaşımın yanlış olduğunun delillerin-

den birisidir. Salt tesadüfi mekanizmaların canlılığın ve yeni 

türlerin ortaya çıkışını açıklamada yetersiz olduğunun gös-

terilmesi, bu teoriye karşı bir yaklaşım gibi gözükse de; asıl 

sorgulanan, tesadüfî oluşumu savunan materyalist-natüralist-

ateist inançtır.

Olasılık hesapları, tasarım ile tesadüf şıklarından hangisi-

nin daha tutarlı olduğunu anlamamız için bize objektif mate-

matiksel veri sunmaktadır. Proteinlerin yapısı, olasılık hesap-

larının kolayca uygulanmasına olanak tanımaktadır. Her canlı 

hücre proteinlerden oluşur. Proteinler gerek enzim olarak ge-

rek diğer vazifelerle hücrelerdeki faaliyetleri gerçekleştiren 

temel birimlerdir. Hücre ile fabrika arasında kurulan analo-

jide, proteinler makineye benzetilebilir. Proteinler amino asit-

lerin arka arkaya gelmesiyle oluşur. Canlı bünyesinde 20 tane 

amino asit kullanılarak protein oluşur. Bu 20 amino asidin 

belirli bir sırada olması proteinin vazifesini gerçekleştirmesi 

için şarttır. Amino asitlerin arka arkaya rastgele gelmesiyle 

oluşan proteinoitler ile hücrede belirli bir vazifesi olan prote-

inler arasındaki fark çok büyüktür. Amino asitler sol-elli ve 

sağ-elli amino asitler olarak ikiye ayrılır. Amino asitlerin rast-

gele bileşimi olan proteinoitler, her iki tür amino asitten olu-

şuyorken, proteinler sadece sol-elli amino asitleri ihtiva eder-

ler. Bundan daha önemlisi proteinler belirli vazifeyi yapmak 

için belirli bir dizilimde olmalıdır. Ortama belli bir enerjinin 

---

Tasarım Delili

439

verilmesiyle amino asitlerin proteine dönüşme olasılığı, dina-

mitle patlatılan tuğlaların üst üste düşerek bir ev oluşturması 

kadar düşüktür.

734

Canlılarda 55 amino asidin arka arkaya gelmesiyle oluşan 

Ferrodexin (Clostridium pasteurianum’da bulunur) proteini gibi 

kısa sayılan proteinlerin yanı sıra 6049 amino asidin arka ar-

kaya gelmesiyle oluşan Twitchin (Caenorhabditin elegans’da 

bulunur) proteini gibi uzun proteinler de vardır.

735

 Olasılık 

hesaplarına örnek olması için orta büyüklüğe denk gelen 400 

amino asitli bir proteini ele alalım. En basit canlıda bile böy-

lesi yüzlerce protein olması gerekir. Şimdi, en basit canlının 

yüzlercesine sahip olması gereken bu yapıtaşlarından sadece 

birinin tesadüfen (doğa yasalarının çerçevesinde, bilinçli bir 

müdahale olmadan) ortaya çıkmasının olasılığını inceleyelim.

 Canlıların vücudunu oluşturan proteinlerin sadece sol-

elli amino asitlerden oluştuğunu hatırlayalım. Oysa doğada, 

amino asitlerin sol-elli olma ihtimali kadar sağ-elli olma ih-

timali de mevcuttur; bir amino asidin sol elli olma ihtimalini 

1/2 olarak alabiliriz. Bahsedilen uzunluktaki bir proteindeki 

amino asitlerin sırf sol-elli olmasının olasılığı şöyle hesaplanır:

Bir amino asidin sol-elli olma olasılığı: 1/2

İki amino asidin sol-elli olma olasılığı: 1/2 x 1/2

Üç amino asidin sol-elli olma olasılığı: 1/2 x 1/2 x 1/2

400 amino asidin sol-elli olma olasılığı: 1/2

400

1/2

400

 ise yaklaşık olarak 1/10

120

’ye eşittir. Bu olasılığın 

matematiksel olarak imkânsız denebilecek kadar düşük oldu-

ğunu şöyle düşünerek anlayabiliriz: Bütün evrende 10

80 

adet 

olan proton ve nötronu, bütün evrendeki fotonlarla ve elekt-

ronlarla toplarsak 10

90

’dan küçük bir sayı elde ederiz. Evrenin 

734  Paul Davies, The Origin of Life, s. 69-70.

735  Wen Hsiung-Li, Molecular Evolution, Sinnauer Associates Publishers, Massac-

husetts (1997), s. 279.

---