62
2 Mart – Ümumdünya Ucadan Oxu Günü
Ümumdünya Ucadan Oxu Günü Söz, Kitab, Mütaliə bayramıdır. Bu gün
LitWorld şirkətinin təşəbbüsü ilə hər il mart ayının birinci həftəsinin çərşənbə günü
qeyd olunur. Bu günü qeyd etmənin məqsədi mütaliəni ətraf dünya ilə qarşılıqlı təsir
üsulu və öz emosiyalarını başqa insanlara səslənən söz vasitəsilə çatdırmaq imkanı
kimi göstərməkdir. Bu aksiyada iştirak etməklə, insanlar dünyadakı bütün uşaqların
savad alması hüququnu dəstəkləyirlər.
Son illər Ümumdünya Ucadan Oxu Günü 80-dən çox ölkədə, bir milyondan
çox insan tərəfindən qeyd olunur.
İnternetdə:
www.books.google.com
63
3 Mart – Ümumdünya Yazıçı Günü, (1921)
Maraqlı tarixi olan bu bayram 1921-ci ildən PEN klub tərəfindən
(bu
ad
ingiliscə
üç
sözün
poets
(şair),
essayists
(oçerkçi)
və nvelists (novella, roman müəllifi) – ilk hərflərindən yaranan qısaltmadır)
qeyd olunmağa başlayıb. PEN klubun ilk beynəlxalq konqresi isə 1923-cü
ildə Londonda keçirilib. 1986-cı il yanvarın 12-dən 18-dək PEN klubun sayca
48-ci beynəlxalq konqresi baş tutub. Məhz həmin tədbirin iştirakçıları mart ayının
3-nü “Yazıçı”nın “Ümumdünya Sülh Günü” elan edilməsi barədə qərar qəbul
ediblər. Həmin vaxtadək artıq dünyanın yüzdən çox ölkəsində PEN mərkəzləri
fəaliyyət göstərirdi. Bir sıra ölkələrdə bu bayram sadəcə “Yazıçı Günü” adlanır və
bir növ daha çox fərqlənmiş ədibləri təbrik etmək və mükafatlandırmaq üçün
münasib gün kimi qeyd olunur.
Bayramı keçirməkdə məqsəd “Dördüncü hakimiyyət”in – demokratik mətbuatın
mənfi aspektlərinə qarşı çıxmağa, yalan yazılara, məqsədli təhriflərə, faktların
bilərəkdən saxtalaşdırılmasına, yaxud siyasi, qrup və şəxsi maraqlar naminə
gerçəyin vicdansızcasına yozulmasına yol verməməyə çağıran peşə bayramıdır.
Qeyd edək ki, eyniadlı təşkilat – PEN klub bizim ölkəmizdə də yaradılıb. Üzvləri də
kifayət qədər tanınmış adamlardır. Bu təşkilat ölkəmizdə 2011- ci ildə yaradılıb və
prezidenti postuna yazıçı Çingiz Abdullayev seçilib. Bütün dünyada fəaliyyət
göstərən PEN klubun məqsəd və vəzifələri bizdə də hədəf götürülüb. Ölkəmizdə
PEN klubun digər məqsədi Azərbaycan yazıçılarını dünya ölkələrində tanıtmaqdır.
Bu da təbii ki, tərcümə vasitəsilə mümkündür. Klubun üzvləri ən istedadlı, görkəmli
və fəal yazıçılardır.
İnternetdə:
www.books.google.com
64
3 Mart – Ümumdünya Vəhşi Təbiət Günü, (1973)
20 dekabr 2013-cü ildə BMT-nin Baş Assambleyası vəhşi flora və fauna
məsələləri ilə bağlı geniş ictimaiyyətin məlumatlılığını artırmaq məqsədi ilə martın
üçünü Vəhşi Təbiət Günü ( World Wildlife Day) elan etmişdir (A/RES/68/205 saylı
qətnamə ilə). Həmin il təbii müxtəlifliyin qorunması sahəsində digər bir mühüm
sənədin qəbul edilməsinin 40 illiyi qeyd olunmuşdur. Həmin sənəd “Məhv olmaq
təhlükəsi qarşısında qalan vəhşi fauna və flora növlərinin beynəlxalq ticarəti
haqqında” Konvensiya adlanırdı. Sənəd 3 mart 1973-cü ildə qəbul olunmuşdur.
Bu bayramın BMT-də qəbulundan öncə 2013-cü ilin yazında Tailandda
keçirilən SİTES Tərəfdarları Konfransı iştirakçılarının bu haqda təşəbbüsü
olmuşdur. Məhz bu konfransda martın 3-nü Vəhşi Təbiət Günü kimi qeyd etmək
təklif olunmuşdur. Konfrans iştirakçıları bu təkliflə bağlı BMT-yə müraciət
etmişlər. 180 ölkə Konvensiyaya qoşulmuşdur. Bu bayramın yaranması Yer
üzündəki bioloji müxtəlifliyin mühafizəsinin zəruriliyini göstərir.
İnternetdə:
www.books.google.com
65
5 Mart – Bədən Tərbiyəsi və İdman Günü, (2005)
“İdman, bədən tərbiyəsi xalqın sağlamlığı ilə bağlı olan mühüm sosial
sahədir. Azərbaycan bayrağı dünyada, demək olar ki, iki dəfə qaldırılır. Bu, bir
Azərbaycanın dövlət başçısı hər hansı ölkəyə gələrkən və bir də idmançılarımız
beynəlxalq yarışlarda çempion adını qazanarkən baş verir. Azərbaycan himni
səslənir, dövlət bayrağı qaldırılır”.
Ümummilli lider Heydər Əliyev
Bu tarix Azərbaycan Prezidenti İlham
Əliyevin “Bədən Tərbiyəsi və İdman Günü”nün
təsis edilməsi haqqında 4 mart 2005-ci il tarixli
Sərəncamına əsasən qeyd olunur. Ölkəmizdə
idmanın inkişafı isə ildən-ilə geniş vüsət alır.
Azərbaycanda Bədən Tərbiyəsi və İdman
Gününün martın 5-də qeyd olunması təsadüfi
deyil. Məhz 1995-ci il martın 5-də ulu öndər
Heydər Əliyev Bakı İdman Sarayında dünya və Avropa çempionatlarının qalibləri
və mükafatçıları ilə görüşüb, İdman Fondunu təsis edib, bədən tərbiyəsi və idmanın
inkişafında yeni strategiyanın təməlini qoyub. Prezident İlham Əliyevin 1997-ci ildə
Milli Olimpiya Komitəsinin rəhbər seçilməsindən sonra ölkəmizdə idmana, bədən
tərbiyəsinə diqqət daha da artdı. İdmanın maddi-texniki bazasının
möhkəmləndirilməsi, idmançıların peşəkar səviyyədə hazırlanmasına göstərilən
qayğı isə tezliklə öz müsbət nəticəsini verdi.
2008-ci ilin avqustunda Pekində
keçirilən Olimpiya oyunlarında Azərbaycan idmançılarının qazandığı qələbəni
xüsusilə qeyd etmək lazımdır. Bu yarışlarda Azərbaycan idmançıları 7 medal
qazandı və dünyanın iki yüzdən çox ölkəsi arasında 38-ci yeri tutdu. Olimpiya
oyunlarında qazanılan bu qələbə də, heç şübhəsiz, dövlətin idmana münasibətinin
nəticəsi idi. Azərbaycan idmançılarının müxtəlif səviyyəli beynəlxalq yarışlarda beş
mindən artıq medala layiq görülməsi, Olimpiya oyunlarında qazanılan 4 qızıl, 3
gümüş və 9 bürünc medal böyük tarixi nailiyyətdir.
Heydər Əliyev Fondunun Prezidenti, Azərbaycanın Birinci xanımı,
Azərbaycan Gimnastika Federasiyasının Prezidenti, millət vəkili Mehriban xanım
Əliyevanın ölkəmizdə idmana qayğısı da bu sahənin inkişafına böyük töhfələr verir
və Azərbaycan idmanı əsl yüksəliş dövrünü yaşayır.
Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ölkədə idmanın və bədən tərbiyəsinin
inkişafı sahəsində ardıcıl olaraq görülən tədbirlər Azərbaycanı həm də idman dövləti
kimi tanıdır. “Sağlam bədəndə sağlam ruh olar” pirinsipinə söykənərək demək olar
ki, Azərbaycan həm də sağlam gəncliyi və sağlam gələcəyi olan bir dövlətdir.
İnternetdə:
www.books.google.com