Fanidan § Sonlarni bir sanoq sistemasidan boshqa sanoq sistemasiga o’tkazish

3-misol

8 lik sanoq sistemasida berigan 467 sonini 10 lik sanoq sistemasiga o’tkazing



8 lik sanoq sistemasiga etibor qilsangiz joriy raqamlar 0 dan 7 gachadir.

Endi 467 sonini 10lik sanoq sistemasiga o’tkazamiz.



4-misol ham 8lik sanoq sistemasida shu tariqa yechiladi.
5-misol
O’n oltilik sanoq sistemasida berilgan 3AF sonini o’n asosli snoq sistemasiga o’tkazing.

Yechish

3AF=3*16²+A*16¹+F*16⁰=3*256+10*16+15*1=768+160+15=943₁₀






Demak misollr to’g’ri ishlangan.

Mustahkamlash-20 daqiqa

Mustaqil ish

Ikkilik sanoq sistemasida berilgan sonlarni triadalar yordamida sakkizlik sanoq sistemasiga o’tkazing:

1. 
   
   1101010101
   
2. 
   
   1000010100
   
3. 
   
   10001,1101
   

Sakkizlik sanoq sistemasida berilgan sonlarni triadalar yordamida ikkilik

sanoq sistemasiga o’tkazing:

a)3332

b) 2241

c) 7632

O’n oltilik sanoq sistemasida berilgan sonlarni tetradalar yordamida ikkilik sanoq sistemasiga o’tkazing:

1. 
   
   150
   
2. 
   
   902
   
3. 
   
   346,23
   

45 sonini 2 lik sanoq sistemasiga o’tkazing.

45	2
44	22	2
1	22	11	2
	0	10	5	2
		1	4	2	2
			1	2	1
				0

45 sonini 16 lik sanoq sistemasiga o’tkazing

45	16
32	2
13

Javob 2D tekshirish :2D=2*16¹+D * 16⁰= 2*16+13*1=32+13=45₁₀



10 lik sanoq sistemasida berilgan 0.125 sonini 16 lik sanoq sistemasiga o’tkazing

0	125
*	16
2	000

Javob 0.2
BBB

B-Bilar edim Kompyuterda ishlashni va 10 lik sanoq sistemasida amallar bajarishni

B-Bilb oldim Sanoq sistemalarni va uni kompyuterga qo’llashni

B-Bilishni istayman 16 lik sanoq sistemasida ko’paytirish va bo’lish amallarini o’rganishni

Alohida xaq bir o’quvchidan so’raladi.

Muhokama

Bu darsda nimalarni bilib oldingiz?

Sanoq sistemalar va ularning ishlanishini eslab qoldingizmi?

Misollar yechish paytida nimalarga qiynaldingiz?
Uyga vazifa

Mavzuni o’qib o’rganib ,savollasrga javob toping va mavzuga doir misollarni ishlab kelish.Har kim ixtiyoriy 15 misol tuzib kelish.

Baholash:O’quvchilar bir-birini baholash orqali o’qituvchi reyting asosida o’quvchilarni baholashi mumkin.
Foydalanilgan adabiyot

B.Boltayev,H.Abduqodirov,M.Mahkamov,A.Azamatov,T.Tayloqov A.Daliyev,T.Aylarov,T.Ailarov
“Informatika va hisoblash asoslari”


U.Yu.Yoldashev,R.R.Boqiyev,F.M.Zokirova
http://fayllar.org