Fanining predmeti

Marginal Social Benefit ijtimoiy chekli yutuq
MPB= Marginal Private Benefit xususiy chekli yutuq
MEB= Marginal External Benefit tashqi chekli yutuq
105 Soliqlardan va subsidiyalardan foydalanish kim tomonidan taklif qilingan? A.S.Pigu
106 Loyihaning moliyalashtirish rejasining mohiyati nimalardan iborat? Moliyalashtirishning tarkibiy tuzilishi to‘g‘risidagi boshlang‘ich tassavurlar, kreditlar, loyihaning likvidligini ta’minlash uchun kerak bo‘ladigan muddat va shart-sharoitlar, ya’ni kreditlarning qaytarilishi va qo‘yilgan mablag‘larni koplanishi uchun talab etiladigan vaqt va shartlar
107 Bozordagi asimmetrik axborotlarni yo‘qotish yo‘llarini belgilang. Bozor signallari
108 Talab elastiklik turlari…tarqoq, uzluksiz
109 «Elastiklik» termininig ma`nosi?

kamayuvchi

egiluvchan

ko`payuvchi

O’zgarmas

110 Teskari bog`lanish mavjud…«Narx» bilan «daromad» o`rtasida
111 Agar minimal narx o’rnatilgan bo’lsa narxni ko’tarish mumkinmi?mumkin
112 Agar maksimal narx o’rnatilgan bo’lsa narxni ko’tarish mumkinmi?mumkin emas
113 Minimal va maksimal narxlar kim tomonidan o’rnatiladi?Davlat tomonidan
114 Qachon narx minimal deyiladi?Agar o’rnatilgan narx muvozanat narxdan katta bo’lsa va narxni minimal narxdan past belgilash ta’qiqlansa
115 Qachon narx maksimal deyiladi?Agar o’rnatilgan narx muvozanat narxdan kichik bo’lsa va narxni maksimal narxdan yuqori belgilash ta’qiqlansa
116 Chekli transformatsiya koeffitsienti deganda nimani tushunamiz?Bir tovardan qo’shimcha bir birlik ishlab chiqarish uchun ikkinchi tovardan qancha hajmda ishlab chiqarishdan voz kechish kerakligini bildiradi.
117 Ishlab chiqarish imkoniyati – bu ...Berilgan texnologik rivojlanishda barcha mavjud resurslardan to’liq va samarali foydalangan xolda jamiyatninig iqtisodiy ne’matlar ishlab chiqarish qobiliyatidir.
118 Iqtisodiy ehtiyojni ikki turga bo’lish mumkin: bular …
Birlamchi ehtiyoj va ikkilamchi ehtiyoj
119 Iqtisodiy ehtiyoj - bu ...Shaxsni, korxonani yoki jamiyatni faoliyat ko’rsatishini va rivojlanishini ta’minlab turish uchun zarur bo’lgan moddiy resurslar
120 Mikroiqtisodiyot iqtisodiy sub’ektlarni ikkiga bo’lib qaraydi, bular...iste’molchilar va ishlab chiqaruvchilar
121 Noyob ne’matlar muammosi qanday ikkita tamoyillar asosida yechiladi?optimallashtirish tamoyili va alternativ xarajatlar tamoyili
122 Muqobil qiymat – bu ..voz kechilgan boshqa iqtisodiy ne’mat qiymati bilan o’lchanadigan iqtisodiy ne’mat qiymatidir
123 Ishlab chiqarish resurslarini cheklanganligi inson, oila, jamiyat oldiga kanday muammoni qo’yadi?tanlov
124 Kapital (kapital resurslari)-binolar va inshoatlar, asboblar va uskunalar, aloqa vositalari, transport, shuningdek qayta ishlangan hom ashyo va yarim tayyor mahsulotlar. Kapital (lotincha: capitalis — bosh, asosiy), sarmoya — keng ma'noda — o'z egasiga daromad keltirish xususiyatiga ega bo'lgan jami vositalar va mablag'lar; yangi qiymat keltiruvchi, o'zini o'zi ko'paytiruvchi qiymat.
Inson tomonidan yaratilgan ishlab chiqarish resurslari (binolar, inshootlar, mashina va mexanizmlar)
125 Оligоpоliya nаzаriyasini yarаtgаn birinchi iqtisоdchi оlimni ko’rsаting:Оgyustеn Kurnо
126 Аgаr tоvаr narxi tаlаb vа tаklif chiziqlаrining kеsishish nuqtаsidаn pаstda bo’lsа:tаqchillik yuzаgа kеlаdi
127 Umumiy nаflik оshаdi, qаchоnki chеkli nаflik:pаsаygаndа
128 Umumiy naflik bu…iste`mol qilingan ne`matlardan olingan jami naflik
129 Umumiy harаjаtni hisоblаsh fоrmulаsini bеlgilаng:
TC=FC+VC
TC=total cost umumiy xarajat
FC=fixed cost o`zgarmas xarajat
VC=variable cost o`zgaruvchan xarajat
130 Umumiy daromad qanday hisoblanadi?
TR=P*Q
TR-Total revenue
131 Tаlаbga quyidаgi оmillаrdаn qаysi biri tа’sir ko’rsаtmаydi?rеsurslаrning nаrхi
132 Tаklif qоnunigа ko’rа, bоshqа оmillаr o’zgаrmаs bo’lgаn shаrоitdа tоvаr nаrхining ko’tаrilishi: tаklif hajmining оshishigа olib keladi
133 «Elastiklik» termini 1885 yilda ilk bor kim tomonidan talab va taklif elastikligida qo`llanildi? Alfred Marshall
134 Agar bozor narxi muvozanat narxidan past bo`lsa… defitsit paydo bo`ladi
135 Agar FC=300, Q=2 bo`lsa, AFC=? AFC=FC/Q AFC=150
136 Agar iqtisodiy muammolarning bir qismi bozor, bir qismi hukumat tomonidan hal etilsa, bunday iqtisodiyot:aralash iqtisodiyot
137 Almashtirish samarasi bu…
naflik darajasi o`zgarmaganda, tovarlar narxi o`zgarishi munosabati bilan iste`mol tovarlar talabi tarkibining o`zgarishidir
138 Amortizatsiya bu…ishlab chiqarish xajmiga qarab o‘zgamaydi bosqichma-bosqich asosiy kapital qiymatining ma`lum bir qismini ishlab chiqariladigan mahsulot qiymatiga o`tkazish yo`li bilan uni qoplash tushuniladi
139 Asimmetrik axborotlashgan bozor bu –
bozordagi ayrim sub`yektlar muhim axborotga ega, qolganlari esa bexabar bo’lgan bozor
140 Auksion turlari:
Auksion (lot. auction) – maxsus kim-oshdi savdo bozorlari; tovarlarni talabgor haridorlarga sotish. ingliz va golland auksioni
141 Barcha ishlab chiqarish omillari o`zgaradigan davr… uzoq muddatli davr
142 Befarqlik egri chizig`i bu…bir hil naf beruvchi ne`matlar kombinatsiyasi
143 Bir hil naf beruvchi ne`matlar kombinatsiyasi bu…befarqlik egri chizig`i
144 Bir-birini to`ldiruvchi tovarlarga qaysi tovarlar kiradi?benzin, avtomobil
145 Birinchi bo’lib daromad o’zgarishining iste’mol tarkibiga ta’sirini tadqiq qilgan olim ... E. Engel
146 Bozor iqtisodiyotining qaysi sub’ekti iqtisodiy resurslarni etkazib beruvchi va pirovard mahsulotlarning asosiy iste’molchisi hisoblanadi?
uy xo’jaliklari
147 Bozor mexanizmining asosiy elementlaribaho, talab, taklif, raqobat
148 Bozordagi asimmetrik axborotlarni yo‘qotish yo‘llarini belgilang.bozor signallari
149 Bu termini 1885 yilda ilk bor Alfred Marshall tomonidan qo`llanildi?«Elastiklik» termini
150 Bozordagi barcha sub`yektlar yetarli ma’lumot bilan ta’minlangan bozor…simmetrik axborot
151 Bu oldindan belgilangan narxlarda ma’lum miqdordagi tovarlarni kelajakda ma’lum kunda etkazish uchun tuzilgan muddatli shartnoma.fyucherslar
152 «Elastiklik» termini nechinchi yilda ilk bor qo`llanildi?1885-yil Alfred Marshal tomonidan
153 Chekli mahsulot bu…boshqa omillar sarfi o`zgarmaganda bir birlik biror omildan qo`shimcha foydalanish hisobidan ishlab chiqarilgan qo`shimcha mahsulot
154 Chekli naflilik (MU) bu…biror ne`matdan qo`shimcha bir birlik iste`mol qilish natijasida iste`molchi tomonidan olinadigan qo`shimcha naf
155 Chekli texnologik almashtirish normasi bu…ishlab chiqarish hajmi o`zgarmaganda bir birlik X omilini necha birlik Y omil bilan almashtirish mumkinligini ko`rsatadi
156 Ishlab chiqarish imkoniyati – buberilgan texnologik rivojlanishda barcha mavjud resurslardan to’liq va samarali foydalangan xolda jamiyatninig iqtisodiy ne’matlar ishlab chiqarish qobiliyatidir.
157 Diversifikatsiya bu…tavakkalchilikni pasaytirish usuli bo`lib, bunda tavakkalchilik bir qator tovarlarga shunday taqsimlanadiki, tovarlardan bittasini sotib olishdan tavakkalchilikning ortishi boshqa tovarni sotib olishdagi
158 Iqtisodiy ehtiyojni ikki turga bo’lish mumkin: bular ...
birlamchi ehtiyoj va ikkilamchi ehtiyoj
159 Dividend nima?
aksionerlik jamiyati sof foydasining aksionerlarga tegadigan bir qismi
160 FC=400, VC=100, TC=?
TC=500
TC=FC+VC
161 Firmаning dоimiy harаjаtlаri bu:
ishlаb chiqаrish hаjmigа bоg’liq bo’lmаgаn harаjаtlаr
162 Golland auksionida birinchi e’lon qilingan mahsulot narxining necha foizidan tushib ketsa mahsulot auksiondan chiqarib yuboriladi?20%
163 Ikki tomonlama monopoliya deyiladi, agar bozorda…
monopolist – sotuvchi bilan monopolist xaridor uchrashsa
164 Individual talab deb…alohida iste`molchining talabi
165 Induktsiya usuli bu…
ayrim dalillar asosida xulosa chiqarish
166 Ishlab chiqarish - bu…bu kerakli mahsulotlarni tayyorlash uchun ishchi kuchidan, uskuna va texnologiyadan, tabiiy resurslardan hamda materiallardan ma’lum miqdordagi kombinatsiyada foydalanish jarayonidir
167 Ishlab chiqarish hajmiga bog`liq bo`lmagan xarajatlar debdoimiy harajatlarga aytiladi
168 Ishlab chiqarish hajmiga qarab o`zgaradigan xarajatlar debo`zgaruvchan harajatlarga aytiladi
169 Ishlab chiqaruvchilar va sotuvchilar tomonidan berilgan narxlarda sotilishi mumkin bo’lgan tovarlar miqdori bu...taklif
170 Mikroiqtisodiyot qaysi fanlar bilan uzviy bogliq?iqtisodiyot nazariyasi, statistika, korhona iqtisodiyoti
171 Monopolist – sotuvchi bilan monopolist xaridor uchrashganda…ikki tomonlama monopoliya deyiladi
172 Muqobil qiymat bu…voz kechilgan boshqa iqtisodiy ne’mat qimmati bilan o‘lchanadigan iqtisodiy ne’mat qimmatidir
173 Narx bu…bir birlik tovarni sotib olish uchun to`lanadigan pul miqdori
174 Talab > taklif bo`lsa:bozorda taqchilik hukm suradi
175 Narxlar diversifikatsiyasi bu…narxlarni iste’molchilarning imkoniyatlariga qarab har xil darajalarda belgilash
176 Normativ usul bu…u yoki bu jarayonga baho beriladi.
177 O`zgarmas harаjаtni hisоblаsh fоrmulаsini bеlgilаng:FC=TC-VC
178 Quyidagi fikrlardan qaysi biri noto’g’ri keltirilgan?o’rindosh tovarlar – birgalikda, komplekt tarzida iste’mol qilinadigan tovarlar.
179 Quyidagi ta’riflardan qaysi biri bozor iqtisodiyotining mohiyatini to’laroq xarakterlaydi?bu xususiy mulk ustunligiga asoslangan hamda iqtisodiy jarayonlar bozor mehanizmi yordamida boshqariladigan va tartibga solinadigan iqtisodiyotdir
180 Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy resurslar tarkibini to’liq aks ettiradi?kapital, er, ishchi kuchi, tadbirkorlik layoqati va axborot
181 Quyidagilarning qaysi biri talab tushunchasining mazmunini to’laroq xarakterlaydi?bahoning mavjud darajasida sotib olish mumkin bo’lgan tovarlarning miqdori
182 Raqobatlashuvchi firmadan farqli ravishda monopolist:kamroq mahsulot ishlab chiqarib yuqoriroq narx qo’yishga intiladi
183 Tabiiy monopoliyaga misol, bu- Shahar metrosi Portlar va aeroportlar kursatadigan xizmatlar. Tabiiy monopoliya - bozorda muayyan tovarlar (ishlar, xizmatlar) turlariga boʻlgan talabni qondirishda raqobatli sharoitlarni yaratish texnologik xususiyatlarga koʻra mumkin boʻlmaydigan yoki iqtisodiy jihatdan maqbul boʻlmaydigan holat. Tabiiy monopoliyalar faoliyati ularning mamlakat iqtisodiyotida egallagan ahamiyatini hisobga olgan holda davlat tomonidan tartibga solinadi
184 Talab qonunidan qanday xulosa chiqarish mumkin?yuqori baholar iste’molchining xarid qilish istagini susaytiradi, past baho esa kuchaytiradi
185 Talab tushunchasiga to`liq ta`rif berilgan qatorni aniqlangpul bilan ta`minlangan ehtiyoj
186 Talab va taklifga ta’sir qiluvchi omillarning bir foizga o’zgarishi natijasida talab va taklif hajmining necha foizga o’zgarishini aniqlaydigan koeffitsiyent…Elastiklik
187 Tavakkalchilikni pasaytirish yo‘llari bu…Tavakkalchilik – kelgusidagi vaziyat noaniq bo‘lgan sharoitda pirovard natija yaxshi bo‘lishiga umid bog‘lab, mol-mulk yoki foydadan mahrum bo‘lish (to‘liq yoki qisman) xavfini o‘z bo‘yniga olib amalga oshiriladigan tadbirkorlik faoliyatidir. Mavjud noaniqliklar va xatarlar tadbirkorni o`z loyihasining foydaliligini chuqur tahlil etishga, ishlab chiqarish va boshqa xarajatlarni tejamkorlik asosida puxta sarflashga, asosiy vositalar va aylanma mablag`lardan samarali foydalanishga, baho siyosatini to`g`ri belgilashga undaydi. Aks holda korxona faoliyati inqiroz bilan yakun topishi mumkin. tavakkalchilikning paydo bo`lishidan qochish.
- tavakkalchilikning ta’sirini kamaytirish.
Birinchi holatda tadbirkor o`z faoliyatiga xavf tug`diradigan har qanday xatarni chetlab o`tishga harakat qiladi.
Ikkinchi holatda tadbirkor tavakkalchilikning korxona ishlab chiqarish-moliyaviy faoliyatiga ta’sirini (zararni) pasaytirish choralarini izlaydi.
Tavakkalchilikni kamaytirishning yo`nalishlarini belgilashda quyidagi holatlarni hisobga olish kerak:
- agar tadbirkorning faoliyat turi muqarrar ravishda tavakkalchilik bilan bog`langan bo`lsa, bunday holatda tavakkalchilikni chetlab o`tish imkoniyati bo`lmaydi;
- bir turdagi tavakkalchilikdan qochish ikkinchi turdagi tavakkalchilikni tug`dirishi mumkin;
- tavakkalchilikdan qochish yuqori foyda keltiradigan sohalarda biznes imkoniyatlarini cheklaydi;
- tadbirkorlik faoliyati ko`lami va kutilayotgan foyda miqdori qancha yirik bo`lsa, tavakkalchilikni yuzaga kelishi ehtimoli ham shuncha yuqori bo`ladi va hokazo.
Diversifikatsiya, sug‘urtalash, ko‘proq ma’lumot olish
188 Tavakkalchilikni taqsimlash bu…ushbu usulga ko‘ra zarar ko‘rish ehtimoli bilan bog‘liq bo‘lgan tavakkalchilik bilan qatnashuvchi sub’ektlar o‘rtasida shunday taqsimlanadiki, oqibatda har bir sub’ektning kutiladigan yo‘qotishi nisbatan kichik
189 Texnologiya bu…bu tovarlar va xizmatlarni ishlab chiqarish to‘g‘risidagi amaliy bilimlardir
190 Tovar va xizmatlar bozori muvozanat holatda dеyiladi, agar:taklif hajmi talab hajmiga tеng bo’lsa
191 Transaktsion harajatlar tushunchasini birinchi bo’lib kim tomonidan kiritilgan?R.Kouz
192 Resurslar, tovarlar va daromadlarning doiraviy aylanish alohida olingan korxonalar, tarmoqlar, hududlar darajasida ham ro’y beradi.Buni qaysi fan o’rganadi?Mikroiqtisodiyot
193 Zamonaviy mikroiqtisodiyot asosiy belgisi bu –bu jamiyatdagi jarayonlarda mavjud resurslarni cheklanganlarini qayd etib, ularni tejab ishlatish, farovonlikni oshirish yo’llarini asoslab berish hisoblanadi
194 «Narx» bilan «taklif» o`rtasida:to`g`ri bog`lanish mavjud
195 Agar MR = MC bo`lsa…Maksimal foyda bo`ladi MR-marginal revenue MR-bir birlik qo`shimcha tovar sotishdan tushgan qo`shimcha daromad MC-marginal cost MC-qo`shimcha bir birlik resurs sotib olish uchun sarflangan xarajat
196 Barcha hodisa va voqealarni doimiy harakatda va o’zaro aloqadorlikda deb tadbiq qilish.deduktsiya usuli

197 Bozor talabiga quyidagi omillardan qaysi biri ta’sir ko'rsatmaydi?

sotuvchilar soni

198 Bu auktsionda qatnashuvchilar bir-biriga bog’liq bo’lmagan holda tovar uchun stavkalar qo’yadi va tovar kim ko’p stavka qo’ygan bo’lsa, unga beriladi.

yopiq auksion

199 Budjеt chizig’i grafikda o’nggа siljiydi, agar…

istе’mоlchi dаrоmаdi oshsa

200 Cheklangan resurslar bilan cheksiz ehtiyojlarni to’laroq qondirishga qanday erishiladi?

resurslardan foydalanishdan turli muqobil variantlaridan eng ko’p mahsulot ishlab chiqarishni ta’minlaydiganini tanlab olish