Fərhad məMMƏdov tahiRƏ allahyarova

AZƏRBAYCANDA ARAŞDIRMA VƏ BEYİN MƏRKƏZLƏRİ
[yaranması, inkişafı və perspektivləri]
162
 Azərbaycan Dövlət İqtisad Unversitetinin İqtisadi Araşdırmalar 
Elmi–Tədqiqat İnstitutu
İqtisadi  Araşdırmalar  Elmi-Tədqiqat  İnstitutu,  Azərbaycan  Dövlət  İqtisad 
Unversitetinin  nəzdində      Azərbaycan  Respublikası  Nazirlər  Kabinetinin  14 
senyabr 2009 il tarixli 137 saylı qərarı ilə yaradılmışdır. İnstitutun rəhbəri iqtisad 
elmləri doktoru, professor Rasim Həsənovdur.
İnstitutun  əsas  məqsədi  –  Azərbaycan  iqisadiyyatının  aktual  problemləri, 
o  cümlədən  davamlı,  dayanıqlı  və  tarazlı  inkişaf    problemləri,  həmçinin  
makroiqtisadi  tənzimləmə,  sosial  və  regional  inkişafın  sürətləndirilməsi,  dünya 
iqtisadiyyatının çağdaş inkişaf meylləri və Azərbaycanın geoiqtisadi əlaqələrinin 
qiymətləndirilməsi,  informasiya  texnologiyalarının  inkişafı  və  innovasiyalı 
iqtisadiyyatın formalaşdırılması problemləri, ictimai seçimin iqtisadi əsaslarının 
qiymətləndirilməsi  yönümündə  elmi  araşdırmaların  aparılması,  geniş  spektrli 
sosioloji tədqiqatların, konsaltinq və audit xidmətlərinin təşkili, milli və global 
iqtisadi inkişafın proqnozlaşdırılması,  funksional, sahəvi və regional, o cümlədən 
bələdiyyələrin sosial-iqtisadi inkişaf konsepsiya və proqramlarının hazırlanmasıdır. 
İnstitutun elmi-təşkilati strukturunu aşağıdakı elmi şöbələr təşkil edir:
• 
Makroiqtisadi siyasət şöbəsi;
• 
Dünya iqtisadiyyatı və geoiqtisadi əlaqələr şöbəsi;
• 
Sosial inkişaf problemləri şöbəsi;
• 
Regionların sosial-iqtisadi inkişaf problemləri şöbəsi;
• 
Sosioloji tədqiqatlar və konsaltinq şöbəsi;
• 
İKT və innovasiya iqtisadiyyatı şöbəsi.
İnstitutun əməkdaşları sırasında 5 elmlər doktoru və 8 nəfər elmlər namizədi 
vardır
İnstitutun əsas tədqiqat istiqamətləri aşağıdakı kimidir:
•  Dövlətin iqtisadi siyasətinin elmi əsaslarının hazırlanması, iqtisadi inkişafın 
idarə olunması və proqnozlaşdırılması;
•  DTS-in  inkişaf  meyllərinin  qiymətləndirilməsi  və Azərbaycanın  geoiqtisadi 
maraqlarının təmin edilməsi;
•  Maliyyə siyasəti və dövlət maliyyəsinin idarə edilməsi, maliyyə bazarı və bank 
fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi;
•  İnsan potensialının inkişafı, sosial idarəetmə və sosial təhlükəsizlik problemləri, 
o cümlədən həyat səviyyəsinin yüksəldilməsi, sosial müdafiə və sosial təminat 

---

AZƏRBAYCANDA ARAŞDIRMA VƏ BEYİN MƏRKƏZLƏRİ
[yaranması, inkişafı və perspektivləri]
163
standartlarının formalaşdırılması, sosial sferanın maliyyələşdirilməsi;
•  Regionların sosial-iqtisadi inkişafının   sürətləndirilməsi, tarazlaşdırılması və 
yerli özünü idarə etmənin iqtisadi problemləri üzrə araşdırmaların aparılması, 
regionlar  və  inzibati  ərazilərin,  o  cümlədən  bələdiyyələrin  idarə  olunması, 
həmçinin  kompleks  və  məqsədli  sosial-iqtisadi  inkişaf  proqramlarının 
hazırlanması;
•  İnformasiya  texnologiyalarının  iqtisadiyyatda  tətbiqinin  genişləndirilməsi, 
innovasiyalı və kreativ iqtisadiyyatın formalaşdırılması strategiyası;
•  Azərbaycan 
cəmiyyətində 
ictimai 
seçimin 
iqtisadi 
əsaslarının 
qiymətləndirilməsi;
•  Konsaltinq və audit xidmətlərinin təşkili.
Rəsmi  internet  səhifəsi:  http://www.aseu.az/index.php?option=com_ 
k2&view= item&layout=item&id=179&Itemid=148&lang=az
Qafqaz Universitetinin Beynəlxalq 
Münaqişələrin Tədqiqatı Mərkəzi
Mərkəz  2009-cu  il    oktyabrın  28-də  yaradılmış  və  qeydiyyatdan  keçmişdir. 
Qafqaz  Universitetinin  rəhbərliyi  tərəfindən  təsis  edilmişdir.  Rəhbəri    Ceyhun 
Mahmudludur. 
Mərkəzin əsas məqsədi və vəzifələri aşağıdakılardır: 
-    beynəlxalq münaqişələri tədqiq etmək və bu sahədə nəşrlər hazırlamaq;
-  beynəlxalq  münaqişələr  sahəsində  respublika  və  beynəlxalq  səviyyədə 
konfrans, simpozium və seminarlar keçirmək;
-  milli  və  beynəlxalq  təşkilatlarla  Mərkəzin  marağında  olan  mövzularda 
əməkdaşlıq  əlaqələri  qurmaq,  birgə  tədqiqat  layihələri  hazırlamaq,  onların 
tətbiqi üçün mənbələr yaratmaq; 
-  beynəlxalq  münaqişələr  üzrə  sertifikat  proqramları,  milli  və  beynəlxalq 
səviyyədə yay məktəbləri təşkil etmək;
-  beynəlxalq münaqişələr sahəsində kitabxana və arxiv yaratmq;
-  ən az bir ədəd elmi vəsait hazırlayıb nəşr etmək.   
-  universitetlərin müxtəlif fakültələrində təhsil alan tələbə və məzunlara təcrübə 
proqramları təşkil etmək.

---

AZƏRBAYCANDA ARAŞDIRMA VƏ BEYİN MƏRKƏZLƏRİ
[yaranması, inkişafı və perspektivləri]
164
-  beynəlxalq münaqişələr sahəsində magistratura və doktorantura səviyyələrində 
təhsil  alan  tələbələr  tərəfindən  tədqiqatların  aparılması  və  dissertasiyaların 
hazırlanması üçün mərkəzin imkanlarını təklif etmək.
Mərkəz  Qafqaz  Universitetinin  tərkibində  yerləşir  (ünvanı: AZ  0101,  Bakı 
şəhəri,  Qafqaz  Universiteti,  Bakı-Sumqayıt  şosesi  16-km,  Xırdalan).  Sürətli 
internet  və  kompüterlərlə  təchiz  edilmişdir.  Rəsmi  internet  səhifəsi  www.icrc.
qu.edu.az-dır.  Daimi  işləyən  əməkdaşlarının  sayı  6-dır.  Müddətli  müqavilələr 
əsasında işləyən əməkdaşları yoxdur. 
Mərkəzdə həyata keçirilmiş tədqiqat layihələrinin sayı 4-dür: 
1.  “Qarabağ:  bildiklərimiz  və  bilmədiklərimiz”  (Bakı,  2010),  Reha  Yılmazın 
redaktəsi ilə kitabın hazırlanması;
2.  “Şimali Kipr Türk Respublikasının azərbaycanlılarda formalaşmış imici” adlı 
sosioloji tədqiqat;
3.  “Münaqişələrin həll olunmasında regional inteqrasiya proseslərinin rolu”;
4.  “Dondurulmuş münaqişələrin həll edilməsində hərbi müdaxilə imkanları”. 
Həyata keçirilmiş elmi konfransların adları:
-   “Kipr problemi və gələcək perspektivləri” mövzusunda seminar; 
-   “Ermənistan-Azərbaycan,  Dağlıq  Qarabağ  münaqişəsi  və  onun  ən  dəhşətli 
faciəsi olan Xocalı qətliamının beynəlxalq ictimaiyyətə təbliği” adlı konfrans;
-   “Genderlərarası  sülhün  bərqərar  olunması:  1325  yolla  bunun  həyata 
keçirilməsi” adlı beynəlxalq seminar;
Həmçinin  “Cənubu  Qafqazda  sabitlik  və  əməkdaşlığın  artırılmasına  dair 
konfranslar  silsiləsi”  layihəsi  çərçivəsində  aşağıda  göstərilən  mövzularda  4 
beynəlxalq seminar keçirilmişdir:
1)  “Gürcüstan münaqişələri və onların regiona təsiri”; 
2)  “Cənubu Qafqazda mədəniyyətlərarası problemlər və onların həlli yolları”;
3)   “Cənubu Qafqazda etnik problemlər və onların həlli yolları”;
4)  “Qarabağ problemi və onun həlli yolları”.
Həyata  keçirilmiş  layihələrin  əsas  maliyyə  bazasını  əsasən  Qafqaz 
Universitetinin və xarici donorların dəstəyi təşkil edir.
Hazırda Mərkəzdə “Dağlıq Qarabağ münaqişəsi 99 sualla” adlı ingilis dilində 
kitabın hazırlanması ilə bağlı layihə həyata keçirilir. 
Fəaliyyəti dövründə Mərkəz 4 layihə, 7 konfrans həyata keçirmiş və 1 kitab 
nəşr etdirmişdir. 
Mərkəz Azərbaycanda “beyin mərkəzləri” arasında əməkdaşlığı genişləndirmək 
məqsədi  ilə  təklif  olunan  ideyalara  pozitiv  yanaşır.  BM-lərin  fəaliyyətinin 
daha  səmərəli  təşkil  olunması  üçün  maliyyə  mənbələrinin  olması  çox  vacibdir. 
İstənilən layihəni həyata keçirmək üçün lazımi maliyyə dəstəyinə ehtiyac duyulur 

---