Fizika Fakulteti "Jism yoki jismlar sistemasining og’irlik markazi"

O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus talim vazirligi
Mirzo Ulug’bek nomidagi O’zbekiston Milliy Universiteti
Fizika Fakulteti
“Jism yoki jismlar sistemasining og’irlik markazi”
Mavzusida
Keys-Stadi
Keys

Og'irlik markazi
Pedagogik Annatatsiya
O’QUV PREDMEDI: «Fizika».
МAVZU: “Jism yoki jismlar sistemasining og’irlik markazi”
Тalimiy maqsad: O’quvchilarga namoyish tajribalar asosida mavzuni mustahkamlash
Rejalashtriladigan o’quv natijalari:
- O’quvchilarda Jism yoki jismlar sistemasining og’irlik markazi mavzusida nazariy
bilimlarni hosil qilish
- O’quvchilarning nazariy bilimlarini amaliy mustahkamlash.
- Mustaqil tarzda qaror qabul qilish malakalarini egallash.
Keys
Uchburchak shaklidagi plastinkaning og’irlik markazi
(muammoli vaziyat)
Bu plastinkaning ixtiyoriy nuqtasidan shu nuqta atrofida erkin aylana oladigan qilib osamiz va shu nuqtadan o'tuvchi vertikal to'g'ri chiziq chizamiz. Keyin yana bitta ixtiyoriy nuqtasi uchun ham shu ishni bajaramiz. Natijada shu ikkita chiziqning kesishish nuqtasi A uchburchak medianalari kesishish nuqtasi B bilan ustma ust tushadi ya'ni shu nuqta uchburchakning og'irlik markazi bo'ladi.
Keys
Faradey qafasi
Topshiriq:
1. Nima uchun A nuqta bilan B nuqta ustma-ust tushadi?
2.Amaliy vaziyat bosqichma-bosqich tahlil qilish va xal qilish bo’yicha talabalarga uslubiy ko’rsatmalar.
2.1.Talabalarga yoriqnoma

Ish bosqichlari	Maslahat va tavsiyanomalar
1. Keys va uning axborot taminoti haqida tanishish	Аvvalo keys bilan tanishing. Uchburchak shaklidagi plastinkaning og’irlik markazi mazmuni va mohiyati xaqida tushuncha xosil qilish uchun bor bo’lgan butun axborotni diqqat bilan o’qib chiqish lozim. O’qish paytida vaziyatlarni tahlil qilishga shoshilmang
2. Berilgan vaziyat bilan tanishish	Malumotlarni yana bir marotaba diqqat bilan o’qib chiqing. Nima uchun A nuqta bilan B nuqta ustma-ust tushnini taxlil qiling.

2.Amaliy vaziyat bosqichma-bosqich tahlil qilish va xal qilish bo’yicha talabalarga uslubiy ko’rsatmalar.
2.1.Talabalarga yoriqnoma(davomi)

Ish bosqichlari	Maslahat va tavsiyanomalar
3. Muammoli vaziyatni tahlil qilish	Asosiy muammo va kichik muammolarga diqqatinggizni jalb qiling. Asosiy muammo: Biz qo’llagan metodda aniqlangan nuqta og’irlik markazi bo’lishi.
4. Muammoli vaziyatni yechish usuli va vositalarini tanlash hamda asoslash	Ushbu vaziyatdan chiqib ketish harakatlarni izlab topish maqsadida quyida taqdim etilgan “Muammoli vaziyat” jadvalini to’ldirishga kirishing. Muammoni yechish uchun barcha vaziyatlarni korib chiqing, muqobil vaziyatni yarating. Muammoning echimini aniq variantlardan tanlab oling, muammoning aniq echimini toping. Jadvalni to`ldiring. Keys bilan ishlash natijalarini yozma shaklda ilova eting

III.O’qituvchi tomonidan keysni yechish va taxlil qilish varianti
Mazkur xolatda qabul qilinishi mumkin bo’lgan muammoning barcha yechimlarini topamiz:

Muammoli vaziyat	Muammoli vaziyatning kelib chiqish sabablari	Vaziyatdan chiqib ketish qonunlari
Og’irlik markazini topish metodi		Og'rlik markazidan o'tuvchi kuchlar jismni ilgarilanma harakatga keltiradi.

3. Keysning yechimi
Demak og'rlik markazidan o'tuvchi kuchlar jismni ilgarilanma harakatga keltiradi.