7.
Qisqartma so‘zlar, ko‘p xonali raqamalar keyingi qatorga ko‘chirilmaydi:
BMT, 1995,
27-dekabr
YOZUV TAMOYILLARI
1.
Fonetik yozuv
2.
Morfologik yozuv
3.
Shakliy yozuv
4.
Ta‟rixiy-an‟anaviy yozuv
5.
Farqlash tamoyili (yozuv)
1)
Fonetik yozuv –
Bunda
so‘z va qo‘shimchalarni eshitganimiz bo‘yicha yozamiz. Bunda
tovush tushishi, ortishi va almashishi kabi fonetik hodisalar kuzatiladi. Quyidagilar
fonetik yozuvga misol bo‘la oladi:
So‟z yasovchilarning fonetik holati:
-a
tovush tushiradi va almashtiradi:
o‘yin-a – o‘yna, qiyin-a – qiyna, son-a – sana, yosh-a – yasha.
-
ar
tovush tushiradi:
qizil-ar – qizar,
-
ay
tovush tushiradi va almashtiradi:
sariq-ay – sarg‘ay
,
past-ay – pasay, sust-ay – susay.
-la
tovush tushiradi va almashtiradi:
yig‘i-la – yig‘la, ong-la – angla.
-aki
tovush tushiradi:
og‘iz-aki – og‘zaki
-i, -im
tovush tushiradi:
ayir-im – ayrim, ayir-i – ayri
-q
tovush almashtiradi va orttiradi:
sovi, so‘ra, qayna, quvna+q – sovuq, so‘roq, qaynoq, quvnoq;
achi, sasi, isi+a – achchiq, sassiq, issiq.
-qi
tovush almashtiradi:
o‘yna-qi – o‘ynoqi, sayra-a – sayroqi,
-kin
tovush tushiradi:
chiri-kin – chirkin,
Dostları ilə paylaş: |
