G. M. Tansikbayeva, V. A
O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, 32-modda
Yüklə 2,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2-topshiriq 65 Та klif
- 2. QONUN LOYIHALARINING UMUMXALQ MUHOKAMASIDA FUQAROLAR ISHTIROKI
- Fuqarolar bunda quyidagilarga haqlidirlar
- 3. YIG‘ILISHLAR ERKINLIGI HUQUQI
- Namoyish – bu ma’lum bir siyosiy talablarni bildirish maqsadidagi om- maviy yurish. Yig‘ilish
| O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, 32-modda.
1-topshiriq Asosiy qonun belgilaydi 64 Siyosiy huquqlar mazmunini durustroq tushu nib olish uchun ijti moiy-siyosiy hayotda faolroq ishtirok etish fuqaroga nimalar berishi mumkin ligini ko‘z oldiga keltirish maqsadga mu- vofi q. Mamlakatni boshqarishda ishtirok etish huquqi bevosita yoki saylanadigan vakillar orqali amalga oshiriladi. Bu huquq fuqarolar har qanday say- lab qo‘yiladigan organlarni saylash va saylanish huquqiga ega ekanligi bilan kafolatlangan. Fuqaro shu tariqa hokimiyatga va qabul qilinadigan qarorlarga ta’sir o‘tkazadi. Fuqarolarning mamlakat ijtimoiy-siyosiy hayotida, davlatni boshqa rishda ishtirok etishning o‘zingizga ma’lum yo‘llarini ayting. 9-sinf o‘quv chisi davlat boshqaruvida qay yo‘sinda ishtirok etishi mumkin? B а rch а siyosiy partiyalar o‘z n о mz о dl а rini d а vl а t vakillik о rg а nl а rig а ko‘rs а tishi mumkin. Bu s а yl о v tizimini d е m о kr а t l а shtirishga ko‘m а kl а sh а di, fuq а r о l а rg а muq о billik а s о sid а d е put а tl а rni s а yl а sh imkonini b е r а di. Bund а s а yl о vni o‘tk а zishd а bitt а o‘ring а bir n е cha n о mz о d qo‘yilib, fuq а r о l а r ul а rd а n eng muqobilini s а yl а ydil а r. Fuq а r о l а rning hukum а t t о m о nid а n q а bul qilin а dig а n q а r о rl а rg а t а ’siri d а vl а t hukum а ti о rg а nl а rig а s а yl а sh huquqi bil а n ch е kl а nm а ydi. Fuq а r о l а r mur о j аа t, t а klif, а riz а v а shik о yatl а r о rq а li ko‘pl а b kund а lik mu а mm о l а rni h а l etishg а yord а m b е r а dilar, o‘z huquql а rining buzilishig а q а rshilik ko‘rs а t а dilar. O‘zb е kist о n R е spublik а sining “Fuq а r о l а rning mur о j аа tl а ri to‘g‘ri- sid а ”gi 2002-yil 13-d е k а brd а gi Q о nunig а muv о fi q fuq а r о l а rning mur о j аа ti а riz а , t а klif v а q о nuniy m а nf аа tl а r ko‘rinishid а bo‘lishi mumkin. А riz а – bu fuq а r о l а rning o‘z huquql а ri, erkinlikl а ri v а q о nuniy m а nf а а tl а rini а m а lg а о shirish uchun ko‘m а k so‘r а b qilg а n mur о j аа tl а ri- dir. 2-topshiriq 65 Та klif – fuq а r о l а rning d а vl а t v а j а m оа tchilik f ао liyatini t а k о mill а shtirish bo‘yich а t а vsiyal а rini if о d а l о vchi mur о j аа tl а ridir. Shik о yat – fuq а r о l а rning buzilg а n huquql а ri, erkinlikl а ri v а q о nuniy m а nf аа tl а rini tikl а shni t а l а b qilish to‘g‘risid а gi mur о j аа tlaridir. М ur о j аа tn о m а d а fuq а r о ning ismi-sh а rifi , f а miliyasi ko‘rs а tilishi, tur а r- j о yi h а qid а m а ’lum о t bo‘lishi, а riz а , t а klif yoki shik о yat m а zmuni b а yon qiling а n bo‘lishi k е r а k. Yozm а mur о j аа tn о m а mur о j аа t qiluvchining imz о si bil а n t а sdiql а n а di. М ur о j аа tn о m а ni sh ах siy imz о bil а n t а sdiql а sh imk о ni bo‘lm а g а nd а , u boshqa shaxsning imz о si bil а n tasdiqlanishi mum- kin. Bunda qo‘shimch а r а vishd а imzo qo‘yuvchi shaxsning familiyasi, ismi va otasining ismi ko‘rs а tilg а n bo‘lishi kerak. 2. QONUN LOYIHALARINING UMUMXALQ MUHOKAMASIDA FUQAROLAR ISHTIROKI Fuqarolarning eng muhim siyosiy huquqlaridan biri “Qonun loyiha- larining umumxalq muhokamasi to‘g‘risida”gi Qonunga (14.12.2000-y., o‘zgartirishlar kiritilgan) muvofi q referendumda ishirok etishdir. Shu kunga qadar yoki shu kuni o‘n sakkiz yoshga to‘lgan fuqarolar qonun loyihalarining umumxalq muhokamasida ishtirok etish huquqiga egadirlar. Fuqarolar bunda quyidagilarga haqlidirlar: – qonun loyihalarining umumxalq muhokamasida erkin ishtirok etish; – qonun loyihalariga tuzatishlar va taklifl ar kiritish bo‘yicha O‘zbekiston Respub likasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasiga, O‘z bekiston Respub- likasi Vazirlar Mahkamasiga, boshqa davlat organlariga, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlariga, korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, si- yosiy partiyalar va boshqa jamoatchilik birlashmalariga, ommaviy axborot vositalariga murojaat qilish; – deputatlar, davlat hokimiyati va boshqaruv organlari vakillari bilan uchrashuvlarda, qonun loyihalarining umumxalq muhokamasi uchun tash- kil etilgan boshqa tadbirlarda ishtirok etish. Fuqarolarning jinsi, irqi, millati, tili, dini, ijtimoiy kelib chiqishi, e’tiqodi, shaxsiy va ijtimoiy holatiga ko‘ra qonun loyihalarining umumxalq mu hokamasida ishtirok etishini cheklash taqiqlanadi. Qonun loyihalarining umumxalq muhokamasi bo‘yicha tadbirlarni fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari, siyosiy partiyalar va boshqa 3 – Konstitutsiyaviy huquq asoslari 66 jamoatchilik tashkilotlari, ommaviy axborot vositalari, siyosiy partiyalar fraksiyalari va O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi dagi deputatlar guruhi, shuningdek, Oliy Majlisning Qonunchilik palatasi deputatlari saylov uchastkalarida o‘tkazadilar. Qonun loyihasi bo‘yicha belgilangan tartibda kiritilgan taklifl ar va tuzatishlar albatta ko‘rib chiqilishi shart. 3. YIG‘ILISHLAR ERKINLIGI HUQUQI Yig‘ilishlar, mitinglar va namoyishlar erkinligi insonga o‘z fi krlari va o‘z qarashla rini ifodalash imkoniyatini beradi. Bu huquq mamlakat rahbari- yatiga xalqning fi kri haqida axborot yetkazib turish uchun ham zarur. Bu narsa o‘ta muhim va rahbarlarga fuqarolarni tashvishlantirayotgan muam- molarga chuqurroq kirib borish imkoniyatini beradi. Miting – bu ma’lum bir sha х slar va tashkilotlarning xatti-harakatlari, ijtimoiy-siyosiy voq е alarga nisbatan munosabatini oshkora ifodalash maqsa- didagi fuqarolarning tinch yig‘ini. Namoyish – bu ma’lum bir siyosiy talablarni bildirish maqsadidagi om- maviy yurish. Yig‘ilish – bu biror-bir muhim jamoatchilik masalasini jamoa bo‘lib birgalikda muhokama qilish uchun fuqarolar ishtiroki. Fuqarolar o‘z ijtimoiy faolliklarini O‘zbekiston Res publikasi qonunlari- ga muvofi q mitinglar, yig‘ilishlar va namoyishlar shaklida amalga oshirish huquqiga ega dirlar. Hokimiyat organlari faqat xavfsizlik nuqtayi nazaridan- gina bunday tadbirlar o‘tkazilishini to‘xtatish yoki taqiqlash huquqiga ega. Yüklə 2,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|