1 Ramiz Dəniz
Yüklə 3,35 Mb. Pdf görüntüsü
|
506 mala ölkələrini işğal etmək üçün cənub-şərq istiqamətində yürüşə yollanır. O, bu işin öhdəsindən ustalıqla gəlir və 1524-cü ilin iyulun 25-də “Santyaqo de Qvatemala” şəhəri- nin (indiki Qvatemala) əsasını qoyur. Alvaradonun dəstəsi Teuantepek körfəzindən Fonseka körfəzinə kimi 1000 km-lik sahil zolağını tədqiq edərək Mərkəzi Amerikanın Sakit okean zolağının 4000 km-lik sahəsinin tədqiqatını başa çatdırır. 7. Ambroziy Alfinger - 1529-cu ildə böyük bir dəstə ilə Venesuellaya çıxır və Marakaybo gölünə gələrək, həmin gölün xəritəsini tərtib etmişdir. Eldoradonun axtarışına başlayan Alfinker Şimali And dağlarını tədqiq edir və yerli hindular tərəfindən “zalımların zalımı” ləqəbini alır. 1533-cü ildə o, hindular tərəfindən öldürülür. 8. Ambato şəhəri - Ekvadorun düz mərkəzində Kotopaxi, Çimboraso və Tunquraua vulkanları arasında yerləşir. 9. Anauak - indiki Meksikanın ərazisində böyük bir əyalət idi.
10. Paskual de Andaqoya - P.Avilada xidmət edib. 1522- ci ildə Panama körfəzindən cənuba doğru 400 km-lik sahil zolağını tədqiq edərək San-Xuan çayının (4°ş.en dairəsi) deltasından geri qayıdır. 1539-cu ildə o, Boqotadan Sakit okeana Mərkəzi Kordilyerdən Kauke vadisi ilə yuxarı və Qərbi Kordilyerdən Buenaventura körfəzinə keçməklə rahat ticarət yolu kəşf edir.
507 11. Atakames məntəqəsi - Esmeraldas çayının mənsəbində yerləşmiş hindu yaşayış məntəqəsi. Fransisko Pisarro Sakit okean zolağında hindulardan ilk dəfə çoxlu qiymətli sərvəti məhz Atakamesdə ələ keçirmişdi. 12. “Ataualpanın qızılı” - Ataualpanın əsirlikdən azad olunması üçün hinduların topladıqları qızılın böyük bir hissəsi, imperator edam ediləndən sonra kasiklər tərəfindən gizlədilir. İspanlar həmin xəzinənin axtarılıb tapılması üçün xüsusi dəstələr təşkil edir, lakin öz istədiklərinə nail ola bilmirlər. 13. Ati nəsli - vaxtı ilə «Kitu krallığını» idarə edən hindu sülaləsi. 14. Attila (453-cü ildə ölüb)-hunnların rəhbəri. Onun hakimiyyəti dövründə hunnların tayfa ittifaqı Pannoniyadakı mərkəzlə xeyli güclənir. Şərqi Roma imperiyasının və İranın ərazilərinə təşkil edilən viranedici yürüşlərdən sonra Attila qərbə tərəf üz tutaraq Şimali Qalliyanın bir çox şəhərlərini darmadağın edir. Katalaun çölündəki döyüşdə (451 il) o, romalıların, frankların, vestqotların və burqundların birləş- miş qoşununa məğlub olur. Özünün axırınçı böyük yürüşün- də (452 il) Romaya yaxınlaşır, lakin vergi alandan sonra geri çəkilir. Onun ölümündən sonra yaratdığı hərbi ittifaq dağılır. 15. Babaoyo çayı - indiki Ekvadorda bu çayın mənbəyi Kotopaxi vulkanının cənub-qərb ətəyi yaxınlığından başlayır
508 və Quayakil şəhərində Daule çayı ilə birləşərək Quayas çayı altında Quayakil körfəzinə tökülür. 16. Zəhirrəddin Məhəmməd Babur şah (1483-1530) - Hindistanın padşahı (1526-1530), Böyük Moğol dövlətinin banisi. Əmir Teymurun nəslindəndir. Daxili çəkişmələr zamanı ölkədən (Fərqanədən) qovulur və 1504-cü ildə Kabil şəhərində məskunlaşır. Oradan, Səmərqəndi və Fərqanəni ələ keçirmək üçün uğursuz yürüşlər təşkil edir. 1525-ci ildə döyüşkən və bacarıqlı 25 minlik ordusu ilə hindistana hücum edir və 1526-cı ildə bir neçə dəfə çox olan Dehli sultanı İbrahim Lodinin ordusunu darmadağın edir və Dehli ilə Aqra şəhərlərini ələ keçirərək Moğol dövləti yaradır. 17. Barrankilya - Maqdalena çayı mənsəbində yerləşən (dənizdən 18 km. aralı) Kolumbiyanın Qəraib dənizi sahilin- də mühüm limanı. 18. İzabella Barreto - A.Mendanyanın həyat yoldaşı. Sakit okeana nəzərdə tutulmuş 2-ci ekspedisiya zamanı (1595- 1598) iştirak etmişdir. Mendanya vəfat edəndən sonra ekspedisiya üzərində komandanlığı öz üzərinə götürmüşdür. Beləliklə İzabella Barreto ilk qadın kimi okean keçidi zamanı müstəqil şəkildə ekspedisiyaya rəhbərlik etmişdir. 19. Antonio Berrio-i-Orunya - Q. X. Kesada ölməmişdən əvvəl (1579) Eldoradonun qubernatoru «vəzifəsinə» varisi A.Berrionu təyin edir. Eldoradonun axtarılması üçün 1584-
509 1585, 1587-1589, 1590-1591, 1592-1595, 1596-1597-ci illərdə iri ekspedisiyalar təşkil etmişdi və sonuncu ekspedisi- ya zamanı (1597) ölür. 1595-ci ildə Koroni çayının mənbə- sinə yaxın bir yerdə San-Tome-de-Quayana şəhərinin əsasını saldırır. Oqau Fernando Evdoradonun yeni qubernatoru təyin edilir. 20. Batı xan (1255-ci ildə vəfat edib) - atasının ölümün- dən (1227) sonra Monqolustandan qərb tərəfdə ulus alır. Çingiz xanın böyük oğlu. Rəzil və amansız olan Batı xan məşhur və istedadlı sərkərdə idi. 1236-cı ildə Rus dövlətinə hücum edir və Volqaboyunda yerləşən bolqarların və başqa xalqların torpaqlarını, 1237-ci ildə Ryazan şəhərini, 1238-ci ildə Moskva, Suzdal, Vladimir, 1239-cu ildə Pereyaslavl, Çerniqov, 1240-cı ildə Kiyev şəhərlərini ələ keçirərək, Kamenes, Vladimir-Volın və Qaliç torpaqlarından keçərək Macar düzənliyinə çıxır. Macar kralı Adriatik dənizindəki adaların birinə qaçır. O, nəhəng Qızıl Orda ölkəsini yaradır və paytaxtı Saray şəhəri elan olunur. 21. I Bəyazid (1360-1403) - Türkiyənin sultanı (1389- 1402), hakimiyyət dövründə Avropada və Asiyada yeni əraziləri istila edir. Nikopol yaxınlığında 1396-cı ildə polyak-macar-fransız ordusunu darmadağın edir. 1402-ci ildə Ankara döyüşündə Əmir Teymurun ordusu tərəfindən darmadağın edilir və əsir düşür.
Yüklə 3,35 Mb. Dostları ilə paylaş:
|