Ağayar Şükürov
Yüklə 2,95 Kb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 94 Qurana çevrildi. Sonra Məhəmməd şəhərə enib Cəbrayılın ona öyrətdiklərini parlaq səmimiyyətlə və valehedici qüvvə ilə moizə etdi. O, öz kredosunu belə adi şərtlərdə cəmləşdirə bilərdi: Mənim təlimim sadədir. Allah vahid allahdır. Bütpərəstlikdən imtina et. Oğurluq etmə Yalan danışma. Böhtan atma Və heç vaxt sərxoş olma. Əgər sən bu təlimləri qəbul etsən, sən İslamın yolu ilə gedəcəksən. İlahi qüvvə tərəfindən ilhamlanmış öz mülahizələrini sübut etmək üçün ondan möcüzə göstərmək tələb edildikdə, Məhəmməd bundan imtina etdi. O, dedi ki, Allah göyləri dayaqların köməyi olmadan yüksəltmişdir, yeri, çayları, əncir, xurma və zeytun ağaclarını yaratmışdır və bu şeylərin hamısı kifayət qədər möcüzədir. Bu coşğun materializmdə müasir eranın ilkin pıçıltılarını eşidirik. Mələklə olan söhbətlər ərzində böyük mələk Cəbrayıl sərinləmək üçün Məhəmməddən nəyisə seçməyi xahiş etdi. Məhəmməd okkultistlərin “ay şirəsi” adlandırdıqları südü seçdi. İslamda spirtli içki qadağan ediləcəkdi. Ezoterik nöqteyi-nəzərdən yüksək əhəmiyyət daşıyan bu idi ki, Quranı diktə edən mələk Cəbrayıl, ənənəvi cəhətdən Ayın arximələyi idi. Cəbrayıl burada bəşər ehtiraslarına nəzarət edən fikir qüvvəsinin və məhvedici fantaziyanın rəmzi kimi çıxış edir, onun allahı isə böyük allah idi və müsəlman ikönorafiyasında hilal ay kimi təsvir olunur. Məhəmmədin www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 95 Məkkənin bazar meydanında moizələri bəzilərini, onu öldürmək qəsdini hazırlamağa həvəsləndirir. O, öz şagirdi, öz ardıcıllarının rəhbəri olan Əbu Bəkrlə Mədinə şəhərinə mühacirət etdi. 629-cu ildə o, Məkkəyə qayıtdı, öz ölümünə qədər qalan müddətdə (Məhəmməd peyğəmbər 632-ci ildə vəfat etmişdir) Ərəbistanın qalan hissəsi üzərində öz nəzarətini qurdu. Əbu Bəkr onun varisi və ya Xəlifə olduqda, işğallar təəccübə səbəb olan qaydada davam etdirildi. Dini uğurlu edən şeylərdən biri, onun dünyada işləməsi, belə deyilsə, maddi fayda gətirməsi idi, Məhəmmədin radikal monoteizmi, Aristotelin elmi metodologiyası ilə birləşməklə, axırıncı həqiqətən də ərəb fikirinə nüfuz etmişdi, tezliklə İspaniyadan tutmuş Çinin sərhədlərinə qədər Yer kürəsini dolaşdı. Ərəblər Zoroastrizmdən, Buddizmdən, Hinduizmdən və kağız istehsal etmək də daxil olmaqla, Çin elmindən yeni ideyaları həzm etməklə, onları yayırdılar. İslamda, onun zəfər dövründə ehkamçılığa və paternalizmə çevrilmək kimi bir meyl var idisə, Sufizm əks impulsu təmsil edirdi, vaxtaşırı təhrif edilməyə və bu yolla paradoksal fırlanmağa aludəçilik göstərən və ruha xas olan bir təlim idi. Ezoterik islam ruhi həyatın tərəfində olmağını hiss edirdi. Bu, isə Sufi poeziyasında geniş şəkildə öz ifadəsini tapırdı. Qurandakı ayəyə (50.16) müvafiq olaraq “Allah adama onun şah damarından yaxındır” sözləri həm www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 96 də yüksək dərəcədə adamları özünəməxsusluqdan ayırırdı, kütlə artıq onun çağırışına oyanırdı. Böyük Sufi yazıçısı İbn Ərəbi deyirdi ki, Sufi müəllimi o adamdır ki, öz üzərindən pərdəni götürür. Sufi müəlliminin təlimatı altında keçirilən dərslərə nəfəs almanın dəyişən təcrübələri və vəziyyətə nail olmaq üçün istifadə edilən musiqi daxil ola bilərdi. Sufizm bəzən “yuxudan oyanma” kimi ağrılı prosesləri öyrədirdi, bu özü barədə və bizdən keçən kosmik mistik axından agah olmağa imkan verirdi. Harun ər- Rəşid öz erasının qeyri-adi şəxsiyyətlərindən biri idi. O, iyirmi yaşında xəlifə olmuşdu və Bağdadı dünyanın ən füsunkar şəhərlərindən birinə çevirmişdi, saraylar tikdirmişdi. Ona yüzlərlə əyanlar, qullar və hərəmlər xidmət edirdi. “Min bir gecə” nağılları onun hökmranlığının müxtəlif cəhətlərini təsvir edir. O, sarayına dövrünün bütün böyük yazıçılarını, incəsənət xadimlərini, mütəfəkkirlərini cəlb etmişdi. “Min bir gecə”də olduğu kimi belə şayiə gəzirdi ki, o, bəzən gizli qapıdan maska altında sarayından çıxırdı ki, xalqın nə danışdığını eşitsin və onların real olaraq nə düşündüklərindən hali olsun. Ən məşhur hekayətlərdən birində dənizdəki balıqçının öz torunda iri dəmir qazanı çıxardığı göstərilir. O, sahilə çıxdıqda gördü ki, qazanın metal səthinə Solomonun möhürünün üçbucağı nəqş olunmuşdu. Təbii olaraq çox şeyə maraq göstərən balıqçı qazanı açdı və birdən ondan www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 97 qalxan qara buxar bütün göy üzünə yayıldı. Beləliklə o, görünə bilənlərin hamısını qaranlığa qərq etdi. Buxar yenidən cin formasındakı monstra çevrildi və balıqçıya dedi ki, o, Solomonun qazanında dustaq edilmişdi. And içmişdi ki, kim onu azad etsə, onu varlandıracaqdır. Beş yüz ildən sonra o, and içmişdi ki, öz xilaskarını hakimiyyətlə mükafatlandıracaqdır. Min illərin əsirlindən sonra, o, and içmişdi ki, kim onu azad etsə, onu öldürəcəkdir. Beləliklə, cin dedi ki, balıqçı ölməyə hazırlaşsın. Lakin balıqçı ona dedi ki, inanmır ki, cin həqiqətən qazanın içindəydi və beləliklə ruh bunu sübut etmək üçün özünü əvvəlki buxov vəziyyətinə çevirdi və yavaş-yavaş spiral qaydasında hərəkət etməklə qazanın içinə girdi. Bu vaxt balıqçı qazanın qapağını bağladı. Bu uşaqlar üçün səfeh bir nağıl kimi görünə bilər, okkultistlər üçün isə bu, ezoterik biliklərlə bir yerdə qablaşdırılmışdır. “Cin” sözü “gizlətmək” demək idi və təfsilatına varan nəzəriyyə və praktikada o demək idi ki, dağılmış evlərdə, quyularda, körpü altında gizlənir. Cin alovdan və havadan ibarət olmaqla, mələklərdən və şeytanlardan aşağıda dayanır. Cin barədəki rəvayətlər ərəb xalqları arasında fəal şəkildə yayılırdı. Bundan əlavə amumetlərdə (həmayillərdə), üzüklərdə və daşlarda ruhların və demonların dustaq edilməsi, Solomonun möhürü kimi sehrli cisimlərdən istifadə edilməsi də yaxşı məlum idi. Orta Yüklə 2,95 Kb. Dostları ilə paylaş:
|