253
1793-cü il
Tulon şəhəri ingilis qüvvələrindən azad edildi
.
1793-1794-cü illər
Fransada Yakobin diktaturası quruldu.
1794-cü il, 27 iyul
Fransada 9 ermidor çevrilişi baş verdi. Yakobin diktaturasına son qoyuldu,
Fransa burjua inqilabı başa çatdı, Termidorçular hakimiyyətə gəldi, hakimiyyət
yenidən iri burjuaziyanın əlinə keçdi.
1794-1799-cu illər
Fransada termidor (direktoriya) irticası dövrü.
1795-ci il
Fransanın Termidorçu («üçüncü il
»
) konstitusiyası qəbul olundu.
1795-1796-cı illər
Parisdə Noel Baböfün başçılığı ilə «Bərabərlik uğrunda hərəkat» baş verdi.
1796-1797-ci illər
Napoleon Bonapart İtaliyaya yürüş etdi. Lodi döyüşündə İtaliyadakı Avstriya
qoşunları darmadağın edildi və İtaliya tabe edildi. Belçika Fransanın tabeliyinə
keçdi.
1798-ci il
Napaleon Misirə hərbi yürüş etdi. İsgəndəriyyə və Qahirə şəhərləri Napaleon
tərəfindən tutuldu.
1799-cu il
İngilis admiralı Nelson Abukir döyüşündə fransız donanmasını məğlub etdi.
1799-cu il, 9 noyabr
Fransada
18 brümer çevrilişi baş verdi.
Fransada iri burjuaziyanın hərbi
diktaturası yaradıldı, Fransa tarixində yeni dövr – Napaleon Bonapartın hərbi
burjua diktaturası dövrü başlandı.
1799-1804-cü illər
Fransada Konsulluq dövrü.
1799-cu il, 24 dekabr
Fransanın plebissit yolu ilə növbəti konstitusiyası qəbul edildi.
1801-ci il
Napalion Banapart ilə Roma papası VII Piy arasında konkordat (saziş) bağlandı.
***
1613-cü il
Zemstvo yığıncağında Mixail Romanov çar seçildi.
Rusiyada Romanovlar
sülaləsinin
(1613-1917) hakimiyyəti başladı.
1649-cu il
Aleksey Mixayıloviç tərəfindən Rusiyanın yeni qanular külliyyatı (
«
Məclis
Qanunnaməsi
»
) qəbul edildi.
XVII əsrin ortaları
Ukrayına və Belarusiyada Polşa və Litva hökmüranlığına qarşı azadlıq
mübarizəsi baş verdi.
1667-ci il
Rusiyada
«
Yeni
ticarət nizamnaməsi
»
qəbul olundu.
1667-ci il
Solsahil Ukraynası və Kiyev Rusiyaya birləşdirildi.
1677-1681-ci illər
Rusiya ilə Osmanlı dövləti arasında müharibə baş verdi.
1681-ci il
Rusiya ilə Osmanlı dövləti arasında Baxçasaray sülhü imzalandı
.
1682-ci il
I Pyotr
çar elan olundu.
XVII əsr
Moskva Silah palatası yaradıldı.
XVII əsrin ikinci yarısı
Vahid ümumrusiya bazarı yaranmağa başladı.
1689-cu il
Rusiya ilə Çin arasında Nerçinsk müqaviləsi imzalandı.
1700-1721-ci illər
Rusiya ilə İsveç arasında
Şimal müharibəsi baş verdi.
1711-ci il
Rusiyada
Boyar duması ləğv edildi və
Senat yaradıldı
.
1721-ci il
Rusiya ilə İsveç arasında Niştadt sülhü imzalandı.
1721-ci il
I Pyotr imperator titulunu qəbul etdi və Rusiyanın ilk imperatoru oldu.
1762-ci il
Rusiyada saray çevrilişi baş verdi. II Yekaterina Rusiya taxt-tacına sahib oldu.
1768-1774-cü illər
Rusiya ilə Osmanlı dövləti arasında müharibə baş verdi
.
1783-cü il
Rusiya ilə Gürcüstan arasında Georgiyevsk müqaviləsi imzalandı.
1783-cü il
Krım xanlığı
«
Tavrida
»
adı ilə Rusiyaya ilhaq edildi.
254
1787-1791-ci illər
Rusiya ilə Osmanlı dövləti arasında müharibə baş verdi
.
1791-ci il
Osmanlı imperiyası ilə Rusiya arasında Yassı sülhü imzalandı.
1795-ci il
Ağa Məhəmməd xan Qacar
Şərqi Gürcüstana yürüşü edərək Tiflisi tutdu.
1796-cı il
Rusiya Valerian Zubovun başçılığı ilə Cənubi Qafqaza və Azərbaycana yürüş
etdi.
***
XVII əsrin əvvəlləri
Meksikada, La-Pasda teatr binasının açılışı oldu.
XVII əsrin əvvəlləri
ABŞ-da
Harvard Universiteti yaradıldı.
XVII əsrin birinci yarısı
Peruda yeni şəhərlər salındı. Kusko və Limada ispan üslubunda kilsələr tikildi.
XVII əsr
Görkəmli hindu memarı T.Tuypi-Tupak tərəfindən Limada teatr binası inşa
edildi.
XVII əsr
A.Radişşev tərəfindən «Peterburqdan Moskvaya səyahət» əsəri yazıldı.
1670-ci il
Mexikoda ilk kütləvi teatr tamaşası göstərildi.
XVII-XVIII əsrlər
Meksikada Barokko üslubunda Milli saray inşa edildi.
XVII-XVIII əsrlər
İngilis alimi İ.Nyuton dünya cazibə qanununu kəşf etdi və alman alimi
Q.Leybnitslə birlikdə ali riyaziyyatın əsasını qoydu.
XVII-XVIII əsrlər
Romada barokko üslubunda Müqəddəs Pyotr kilsəsi inşa edildi.
XVIII əsrin əvvəlləri
Rus coğrafiyaçıları Kuril adalarını və Alyaska yarımadasını kəşf etdilər.
XVIII əsrin əvvəlləri
Moskvada naviqasiya, artilleriya, mühəndislik və tibb məktəbləri açıldı.
XVIII əsr
Meksikada Potosi
kilsəsi
inşa olundu.
XVIII əsr
Jak Lui David «Marat» və «Brut» rəsm əsərlərini yaratı.
XVIII əsr
Niderland alimi A.Levenhuk linza ixtira etdi.
XVIII əsr
Tanınmış musiqiçi V.Motsart «Don Juan», «Fiqaronun toyu» operalarını yazdı.
XVIII əsr
N.Karamzin tərəfindən Rusiyanın çoxcildli
tarixi yazıldı.
XVIII əsr
V.Bajenov tərəfindən Moskvada
Paşkovun evi, M.Kazakov tərəfindən Moskva
Universitetinin köhnə binası və Kremldəki senat inşa edildi.
XVIII əsr
Moskvada Lefort sarayı və Peterburqda Petropavlovski kilsəsi inşa olundu.
1702-ci il
Moskva teatrı
açıldı.
1715-ci il
Rusiyada Peterburq Dəniz Akademiyası
yaradıldı.
1725-ci il
Peterburq Elmlər Akademiyası fəaliyyətə başladı.
1727-ci il
Şimali Amerikada görkəmli siyasi və elm xadim B.Franklin tərəfindən
Filadelfiyada elm həvəskarları klubu yaratdı.
1751-ci il
ABŞ-da teatr yaradıldı.
1755-ci il
M.Y.Lomonosovun ideyası əsasənda Moskva Universitetinin əsası qoyuldu.