Coğrafiya və təbii resurslar, №1 (13), 2021
2
BAŞ REDAKTOR:
akademik
Ramiz Məmmədov
REDAKSİYA HEYƏTİ:
c.e.d., prof.
Fərda İmanov
(baş redaktorun müavini, Azərbaycan); akademik
Axmetkal Medeu
(Qazaxıstan); akademik
Vladimir F. Loginov
(Belarusiya); akademik
Qərib Məmmədov (
Azərbaycan); akademik
Məmməd Salmanov
(
Azərbaycan); c.e.d., prof.
Yuji Murayama
(Yaponiya); c.e.d., prof.
Çingiz İsmayılov (
Azərbaycan); c.e.d, prof.
Tapdıq
Həsənov (
Azərbaycan); c.e.d.
Arkadi A.Tişkov
(Rusiya); dos. dr.
T.Ahmet Ertek
(Türkiyə);
c.e.d., prof.
Rza
Mahmudov (
Azərbaycan); c.e.d.
Hüseyn Xəlilov (
Azərbaycan); c.e.d.
Zakir Eminov (
Azərbaycan); c.e.d.
Rəna
Qaşqay (
Azərbaycan); c.e.d.
Yaqub Qəribov (
Azərbaycan); c.ü.f.d., dos.
Mirnuh İsmayılov
(məsul redaktor,
Azərbaycan); c.ü.f.d., dos.
Nazim Bababəyli (
Azərbaycan); c.ü.f.d., dos.
Şahin Pənahov (
Azərbaycan); a.e.ü.f.d., dos.
Mətanət Əsgərova (
Azərbaycan); p.e.ü.f.d., dos.
Oqtay Alxasov (
Azərbaycan)
.
Tərtibatçı redaktor
:
Emil Cəbrayılov
Jurnal AMEA akad. H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutunda yığılmış və səhifələnmişdir.
Redaksiyanın ünvanı:
AMEA akad. H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu, AZ 1143, Bakı ş., H.Cavid pr., 115
Telefon:
(+99412) 539 3376
Email:
office@geonatres.az, geonatres.journal@gmail.com
Vebsayt:
http://journal.geonatres.az/
***
EDITOR-IN-CHIEF:
academician
Ramiz Mammadov
EDITORIAL BOARD
:
Dr. geog., prof.
Farda İmanov
(deputy of editor-in-chief, Azerbaijan); academician
Akhmetkal Medeu
(Kazakhstan);
academician
Vladimir F.Loginov
(Belarus); academician
Garib Mammadov
(Azerbaijan); academician
Mammad
Salmanov
(Azerbaijan); Prof. Dr.
Yuji Murayama
(Japan); dr. geog., prof.
Chingiz Ismayilov
(Azerbaijan); dr. geog.,
prof.
Tapdyg Hassanov
(Azerbaijan); dr. geog.
Arkadi A.Tishkov
(Russia); dos. dr.
T.Ahmet Ertek
(Turkey); dr. geog.,
prof.
Rza Mahmudov
(Azerbaijan); dr. geog.
Huseyn Khalilov
(Azerbaijan)
;
dr. geog.
Zakir Eminov
(Azerbaijan)
;
dr.
geog.
Rena Gashgay
(Azerbaijan); dr. geog.
Yagub Garibov
(Azerbaijan); PhD geog., dos.
Mirnuh İsmayilov
(responsible editor, Azerbaijan); PhD geog., dos.
Nazim Bababeyli
(Azerbaijan); dr. geog. dos.
Shahin Panahov
(Azerbaijan); PhD agr. sci., dos.
Matanat Askerova
(Azerbaijan); PhD ped. sci., dos.
Ogtay Alkhasov
(Azerbaijan)
.
Editorial developer
:
Emil Jabrayilov
This journal has been composed at the Institute of Geography named after acad. H.Aliyev, ANAS.
Editorial address
: Institute of Geography named after acad. H.Aliyev, ANAS, AZ 1143 Baku c. H.Javid ave. 115
Phone:
(+99412) 539 3376
Email:
office@geonatres.az, geonatres.journal@gmail.com
Website:
http://journal.geonatres.az/
ISSN 2663-2438 (Print)
ISSN 2706-8501 (Online)
© AMEA akad. H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu
---------------------------------------
Çapa imzalanmışdır 29.03.2021
Formatı 70x100 Tiraj-100
«AVROPA» nəşriyyatı, 2021
Coğrafiya və təbii resurslar, №1 (13), 2021
40
KÜR-ARAZ OVALIĞI VƏ ƏTRAF ƏRAZİLƏRİN MORFOMETRİK AMİLLƏR ƏSASINDA
EKOGEOMORFOLOJİ RAYONLAŞDIRILMASI
C.Y.Qasımov
AMEA akad. H.Ə.Əliyev ad. Coğrafiya İnstitutu
AZ 1143, Bakı, H.Cavid pr., 115
jeyhungasimov@mail.ru
_______________________________________________________________________________________
Məqalənin tarixi:
Daxil olub: 23 iyun 2020
Təkrar işlənməyə göndərilib:
17 sentyabr 2020
Çapa qəbul olunub: 01 mart 2021
__________________________
Açar sözlər:
Ekogeomorfoloji rayonlaşdırma
morfometrik göstəricilər
üfüqi parçalanma
şaquli parçalanma
meyllik
CİS
X ü l a s ə
Məqalədə ekoloji mühitin ayrılmaz tərkib
hissəsi olan relyefin morfo-
metrik göstəriciləri təhlil olunur. Relyefin parçalanmasını müəyyən edən
kəmiyyət göstəriciləri (üfüqi və şaquli parçalanma, meyllik) məsafədən zond-
lama materiallarının emalı və CİS texnologiyası vasitəsi ilə hesablanmış və
xəritələşdirilmişdir. Həmçinin qeyd edilən morfometrik kəmiyyət göstəricilə-
rinin müəyyən edilmiş qradasiyalar üzrə sahəsi hesablanmışdır. Ümumilikdə
tədqiqat ərazisinin 75 %-dən çoxunda
üfüqi və şaquli parçalanma, meyllik
qiyməti mülayim dərəcəyə uyğun gəlmişdir. Bu da Kür-Araz ovalığı və ətraf
ərazilərin relyefinin düzən ərazi olmasından irəli gəlir. Relyefin morfometrik
göstəriciləri ayrı-ayrılıqda (1-8 bal) gərginlik dərəcəsinə görə qiymətləndiril-
mişdir. Üfüqi və şaquli parçalanma, meyllik göstəriciləri ayrı-ayrı xəritə lay-
ları şəklində üst-üstə otuzdurulmuş və ərazinin ümumi morfometrik gərginlik
xəritəsi tərtib olunmuşdur və bu xəritə üzərində gərginlik dərəcəsinə görə aşa-
ğıdakı rayonlar ayrılmışdır: zəif (1-2 bal), mülayim (3-4 bal), orta (5-6 bal) və
yüksək (7-8 bal).