Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi naxçivan böLMƏSİ

92 
 
Ch.A046 Çukur (Res.73-75) 
 
Açmanın  doğu-kuzeydoğu  kesiminin  yer  almaktadır.  Kızılımsı  açık 
kahverengi sert  ve kesekli bir toprak  içine açılan çukur dolgusu az  küllü ve 
gri  renklidir.  Yaklaşık  120  cm  çapındaki  çukur  içinde;  birbirinden  farklı 
kaplara ait özellikle gövde (ND) parçaları ile 20 x 18 cm boyutlarında bir taş 
bulunmuştur.  2016  yılı  kazı  çalışmalarında  çukurun  dibine  maalesef 
ulaşılamamıştır. Yüzdürme işlemi ile organik parçalarının yoğunluğunu tespit 
etmek ve arkeobotank incelemeler için iki torba örneklem alınmıştır. 
Ch.A059 Çukur / Ateş Çukuru (Res.76-78) 
 
Açmanın  kuzeydoğu  kesiminde  yer  almaktadır.  Kızılımsı  açık 
kahverengi  sert  ve  kesekli  bir  toprak  içine  açılan  çukur  dolgusu  grimsi-
kahverengidir.  Çukur  tabanı  ve  kısmen  çevresi  1-2  cm  kalınlığında 
sıvanmıştır.  72  cm  çapındaki  çukurun  derinliği  16  cm'dir.  Özellikle  çukur 
tabanına yakın kısımlarda artmakla birlikte tüm dolguda yanık odun (karbon) 
parçaları tespit edilmiş ve C14 yaşlandırması için numune alınmıştır. Bununla 
birlikte yüzdürme işlemi ile organik parçalarının yoğunluğunu tespit etmek ve 
arkeobotanik incelemeler için iki torba örneklem de alınmıştır.   
 
Çukurun üst dolgusunda 3 adet iri taş görülmektedir. Ancak bu taşların 
çukurla  ilişkisi  yoktur.  Çukur  içinde  özellikle  üst  seviyelerde  çok  az  çanak 
parçası tespit dilmekle beraber söz konusu çanakların  yüzeyinde  yanık izine 
rastlanmamıştır.  Söz  konusu  çukur  silo  veya  ateş  çukurudur.  Arkeobotanik 
incelemeler neticesinde çukurun işlevi netlik kazanacaktır. 
Ch.A060 Çukur  (Res.79) 
 
Açmanın  doğu  profil  kenarında  yer  almaktadır.  Çukurun  yarısı  açma 
dışında kalmaktadır.  A046 ve  A059 çukurları gibi kızılımsı  açık  kahverengi 
sert ve kesekli bir toprak içine açılan çukur dolgusu çok az küllü, kumlu, yer 
yer  kireç  parçacıklı  ve  koyu  gri  renklidir.  86  cm  çapındaki  çukur  dolgusu 
oldukça yumuşak ve kumludur. Yaklaşık 20-25 cm derinlikte kireç parçacıklı 
kumlu dolgu tespit edilmiştir. Çukur içinde arkeolojik malzeme hemen hemen 
yok gibidir. Bulunan  yegane veri birkaç çanak çömlek parçasından  ibarettir. 
Gerek  az  küllü  ve  kumlu  üst    dolgudan,  gerekse  kireç  parçalarının  arttığı 
katmanlardan toprak örneklem alınmıştır.  

---

93 
 
  
Güneybatı Küllü Alan Çalışmaları (Res.80-83) 
 
2014  kazılarında  saptanan  A018  taş  dizisinin  hemen  doğusunda  yer 
alır.  Söz  konusu  alanda  bir  önceki  sezonda  saptanan  küllü  dolgu  ve 
çevresindeki  çalışmaların  asıl  amacı  dolgu  niteliğini  belirlemek  ve  varsa 
mimari yapıyı açığa çıkartmaktır.  
 
Güneybatı  küllü  alanda  yapılan  çalışmalar  sonucunda,  alanın  orta 
kesiminde  106  cm  çapında  oldukça  yoğun  ve  homejen  ince  taneli  küllü  bir 
dolguya  sahip  çukur  tespit  edilmiştir.  A064  çukur  içinde  farklı  kaplara  ait 
çanak çömlek gövde parçaları (ND) ile birkaç adet profil (D) veren parça ele 
geçmiştir.  Bunun  dışında  söz  konusu  çukurda  Şorsu  Tepesi  kazı  verileri 
açısından  oldukça  yoğun  sayılabilecek  hayvan  kemiği  parçalarına  da  
rastlanılmıştır. 
 
A064 çukurun hemen güneyinde  yarım bir çömlek gömük bir şekilde 
durmaktadır.  2014  kazıları  ile  2016  kazıları  birlikte  düşünüldüğünde  A064 
küllü  çukurun  çevresinde  en  az  5  adet  çömlek  yarı  gömük  bir  şekilde 
konmuştur.  A018  duvar  dışında  herhangi  bir  mimari  öğe  ya  da  izine 
rastlanılmamıştır.  Tüm  bunlar  göz  önüne  alındığında  söz  konusu  alandaki 
veriler, yerleşim alan kullanımında mekan içi kadar mekan dışının da önemli 
olduğunu gösterir gibidir. 
 
Küllü  alanın  hemen  kuzeydoğu  tarafında,  A019  taş  dizisisin  doğu 
ucunda  A043 çanaklı  alanda  2 adet küçük çömlek tüm olarak ele  geçmiştir. 
Ayrıca  küllü  alanın  tümünde  dağınık  nitelikte  oldukça  yoğun  çanak  çömlek 
kırıkları  da  saptanmıştır.  Bunlardan  bazıları  tümlenebilir  kap  niteliğindedir. 
Ayrıntılı  çanak  çömlek  incelemeleri  ile  restorasyon  çalışmaları  sonucunda 
Güneybatı  Küllü  Alanda  kaç  kabın  birleşeceği  netlik  kazanacak  ve  alanın 
iskan dönemi ve kullanım yoğunluğu belirlenebilecektir.   
Kuzeybatı Alanı (Mekan ?) (Res.84, 85) 
 
2014  kazı  verilerinde  mekan  olabileceği  yorumlanan  alanın  batı  ve 
kuzey  tarafında  2016  yılında  yapılan  kazılarda  herhangi  bir  mimari  öğe  ile 
karşılaşılmamıştır.  A032  duvarı  batı  tarafında  yapılan  çalışmalarda  A050 
çanaklı  alan  tespit  edilmiştir.  Yaklaşık  130  x  40  cm  boyutlarında  bir  alanı 
kapsayan A050 çanaklı alanda birden çok tümlenebilir çanak çömlek parçası 

---

94 
 
birbiri  üstene  yığılmış  ve  A032  Taş  Duvarın  güney  uzantısı  taşların  batı  iç 
yüzüne yaslanmıştır. 
 
Mekan  içi  olarak  tanımlayacağımız  alanda  yürütülen  çalışmalarda 
belirgin  bir  taban  izine  rastlanılmamış;  ancak  1034.80-1034.82  kodlarında 
oldukça  sert  bir  toprak  düzlem  ile  karşılaşılmıştır.  Ayrıca  söz  konusu  sert 
toprak  düzlemde  3  ayrı  alanda  sarımsı  kahverengi  yuvarlak  ve  oval 
görünümde  izler  ile  karşılaşılmıştır.  Söz  konusu  izlerin  ayrıntılı  incelenmesi 
ve  kazısı  2016  kazı  çalışmalarında  yapılmamış  bir  sonraki  kazı  sezonunda 
incelenmek üzere belirli bir seviyede bırakılmıştır. 
 
2014 kazı sezonunda tespit edilen A031 çanak döşemenin doğu sınırı 
netleştirilmiştir. A026 çanak döşeme ile aynı özelliklere sahip bu döşeme tek 
evrelidir.  Yaklaşık  80  cm  çapında  yuvarlak  plana  sahip  A031  çanak 
döşemenin  doğu  tarafı  kısmen  tahrip  olmuştur.  Çanak  parçalarından  yapılan 
döşeme, kahverengi  soldukça  sert  ve  kesekli  bir toprak  üzerine döşenmiştir. 
Ch.A026  çanak  döşemedeki  gibi  çakıllı-kumlu  ara  bir  dolgu  malzemesi 
kullanılmamıştır.  
Ch. B Plan Karesi  
 
Şorsu  Tepesi  kazılarının  başlatıldığı  plan  karedir.  Ch.  B  plan  karesi 
2013  kazılarında  dikdörtgen  planlı  bir  yapı  saptanmış  ve  çalışmalar  bu 
yapının çevresinde sınırlandırılmıştır. 
 
2016  kazı  çalışmalarında  tekrardan  kazılarına  başlanan  Ch.B  Plan 
karesinde,  çalışmaların  yoğunlaştığı  alan  bu  dikdörtgen  planlı  yapının 
güneyindeki boş alan ile söz konusu yapının batı tarafıdır.  
 
Açmanın  güneydoğu  tarafında  ahşap  mimari  ait  dikme  delikleri/izleri 
ve  olasılıkla  taban  niteliğinde  kireçli  bir  düzlem  saptanmıştır.  Ayrıca 
Dikdörtgen yapının batı tarafında 2 adet tümlenebilir çömlek (B131 ve B132)  
ve  kuzeydoğu  köşesinde  taşlı  alan  tespit  edilmiştir.  Bunlarla  birlikte 
Dikdörtgen  yapının  güneydoğu  tarafında  yapının  doğu  duvarının  alt 
dolgusunda bir adet çukur tespit dilmiştir. 
Kireçli taban ve Dikme Delikleri/İzleri (Res.86 - 89) 
 
Ch.B  plan  karesinin  güneydoğu  tarafında  yaklaşık  4  x  2,5  metre 
boyutlarında  kuzey-güney  yönlü  oval  bir  plana  sahip  kireçli  bir  alan 

---