Azərbaycanlilarin II dünya müharġBƏSĠNDƏ ĠġTĠraki

ASLANOV Həzi Əhəd oğlu 
(1910-1945) 
iki dəfə “Sovet İttifaqı Qəhrəmanı”, 
tank qoşunları General-Mayoru 
 
Həzi Əhəd oğlu Aslanov Lənkəranda dünyaya göz açmış və böyümüş, Bakı 
və  Peterburq  məktəblərində  təhsil  almışdır.  1929-cu  ildə  hərbi  xidmətə  başlamış, 
Sovet-Finlandiya müharibəsində iştirak etmişdir. 
Alman faşizminin SSRİ-yə 1941-ci ilin 22 iyununda müharibə başladığı ilk 
günlərdə  kapitan  Həzi  Aslanovun  komandir  olduğu  tank  batalyonu  Lvov 
yaxınlığında yerləşirdi və faşistlərlə ilk döyüşü Zoloçev adlı yerdə başladı. 
1941-ci ilin son aylarında Moskva ətrafındakı döyüşlərdə hərbi təşkilatçılıq 
bacarığı  və  şəxsi  igidliyinə  görə  ona  podpolkovnik  rütbəsi  verildi.  Onun  hərbi 
sərkərdəlik  sahəsində  xüsusi  məharəti  1942-ci  ilin  15-19  dekabrında  Stalinqrad 
uğrunda vuruşlarda özünü bir daha göstərdi. 
Stalinqrad  şəhəri  uğrunda  vuruşlar  zamanı  polkovnik  Həzi  Aslanovun 
komandir olduğu 55-ci tank alayı Verxni-Kumskda general-feldmarşal Manşteynin 
ordu  birləşmələrinin  arası  kəsilmədən  təşkil  etdikləri  hücumların  qarşısını  alan 
hissələrdən  biri  olmuşdur.  Həmin  vuruşlara  görə  Həzi  Aslanova  1942-ci  ilin  22 
dekabrında Sovet İttifaqı Qəhrəmanı fəxri adı verilmişdir. 
1943-cü ilin payızında 35-ci Qvardiya tank briqadasının şəxsi heyəti aldığı 
yeni  texnika  ilə  döyüşlərə  hazırlaşdığı  dövrdə  polkovnik  H.Aslanov  Moskvada 
Zirehli  tank  və  motorlu  qoşunlar  akamiyasına  təhsilə  göndərilir.  Akademiyanı 
bitirmək ərəfəsində, 13  mart 1944-cü ildə ona general-mayor rütbəsi verilir. Tank 
qoşunları  qvardiya  general-mayor  hərb  təcrübəsində  “cinahlardan  zərbə  vurmaq 
taktikasının”  mahir  ustası  kimi  tanınmış  sərkərdədir  və  bu  sahədə  hərb  elmini 
zənginləşdirmişdir.  Yalnız  1944-cü  ildə  onun  adı  Ali  Baş  Komandan  İ.V.Stalinin 
qələbə münasibəti ilə verdiyi əmrlərdə 8 dəfə çəkilmişdir. 
General-mayor  Həzi  Aslanova  ikinci  dəfə  Sovet  İttifaqı  Qəhrəmanı  adı 
verilməsi materialları həmin müharibə illərində də xalqımıza düşmən olan qüvvələr 
tərəfindən gizlədilmişdi və ona ikinci dəfə “Sovet İttifaqı Qəhrəmanı” adı 1990-cı 
ildə verildi. 
Görkəmli  hərbi  sərkərdə,  iki  dəfə  Sovet  İttifaqı  Qəhrəmanı,  qvardiya 
general-mayor Həzi Aslanov 1945-ci ilin 24 yanvarında (faşizm üzərində qələbəyə 
üç  ay  yarım  qaldığı  bir  vaxtda)  Yelqava    şəhəri  (Litva)  yaxınlığındakı  vuruşda 
qəhrəmancasına  həlak  olmuşdur.  Döyüşlərdə  komandirlik  rəşadətlərinə  və  şəxsi 
igidliklərinə görə o, 11 orden və bir sıra hərbi medallarla təltif edilmişdir. 
Bakıda  Dağüstü  parkda  dəfn  edilmişdir.  Bakıda  zabitlər  evi,  Volqoqradda 
küçə,  Bakı  və  Volqoqradda  məktəb  və  tanker  onun  adını  daşıyır.  Lənkaranda  ev 

---

65 
 
xatirə  muzeyi  yaradılmışdır.  Onun  adı  təhsil  aldığı  Bakı  Ümumi  Ordu 
Komandirləri  Məktəbinin  I  rotasının  şəxsi  heyətinin  siyahısına  əbədi  olaraq  daxil 
edilmişdir.