40
siyasətinin əsas istiqamətləri, büdcə təsnifatının bölmələri səviyyəsində gəlir və
xərclərin yuxarı həddi, dövlət borcları, prioritet xərclər, növbəti büdcə ili və
sonrakı üç il üçün icmal büdcə proqnozu və Azərbaycan Respublikasının İqtisadi
İnkişaf Nazirliyi tərəfindən investisiya proqramının ilkin layihəsi hazırlanaraq
baxılmaq üçün Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinə təqdim olunur.
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti həmin layihələri Azərbaycan
Respublikasının İqtisadi İnkişaf Nazirliyi, Maliyyə Nazirliyi, Vergilər Nazirliyi,
Dövlət Gömrük Komitəsi və digər icra hakimiyyəti orqanları ilə müzakirə edir.
Cari ilin may ayının 1-dək Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyi
növbəti il üzrə dövlət büdcəsinin layihəsi və sonrakı üç il üçün icmal büdcə
göstəricilərinin tərtibinə dair təlimat məktubu (bundan sonra – təlimat məktubu)
və büdcədənkənar dövlət fondları büdcələrinin layihələri barədə rəyini hazırlayıb
büdcənin tərtibində iştirak edən təşkilatlara və büdcədənkənar dövlət fondlarına
göndərir. Bu təlimatda aidiyyəti məlumatlarla yanaşı, təşkilatlar və hər bölmə
üzrə xərclərin yuxarı həddinə, cari xərclərə dair təsdiq olunmuş normalara,
formalara, ətraflı büdcə təklifinin Azərbaycan Respublikasının Maliyyə
Nazirliyinə təqdim edilməsi üçün yardımçı sənədlər daxil olmaqla gəlirlərin və
xərclərin təhlilinə (qiymətləndirilməsinə) dair məlumatlar verilir.
Büdcə təşkilatlarının maliyyələşdirilməsi müəyyən edilərkən onların
büdcədənkənar vəsaitləri nəzərə alınır.
Dövlət büdcəsinin gəlirlərinin icrasını təmin edən orqanlar və büdcədən
maliyyələşən təşkilatlar təlimat məktubuna uyğun olaraq hazırladıqları büdcə
layihəsini, büdcədənkənar dövlət fondları isə öz büdcələrinin göstəricilərini cari
ilin iyul ayının 1-dək aidiyyəti üzrə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər
Kabinetinə və Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyinə təqdim edirlər.
Vergilər Nazirliyi və onun müvafiq orqanları tərəfindən Azərbaycan
Respublikasının Maliyyə Nazirliyinin Təlimat məktubuna uyğun olaraq təqdim
olunan büdcə layihəsində aşağıdakı məlumatlar öz əksini tapmalıdır:
•
keçən ildə əldə edilmiş və cari ildə gözlənilən büdcə gəlirlərinin məbləği;
41
•
hesablanmış büdcə gəlirlərinin keçən ildə faktiki və cari ildə gözlənilən
məbləğləri;
•
büdcə gəlirlərinin keçən ildə faktiki və cari ildə gözlənilən məbləğləri;
•
büdcə gəlirlərinin keçən ildə faktiki və cari ilin sonuna gözlənilən qalığı;
•
növbəti il üçün təklif olunan büdcə gəlirlərinin həcmi, ödənilməli olan
vergi və ödənişlərin məbləği;
•
büdcə-vergi siyasətində nəzərdə tutulmuş tədbirlərin qiymətləndirilməsinə
dair göstəricilər;
•
sonrakı üç il üçün gəlirlərin qiymətləndirilməsi;
•
digər zəruri göstəricilər.
Vergilər Nazirliyi və onun müvafiq orqanları müəyyən olunmuş
göstəriciləri funksional və iqtisadi təsnifatın paraqrafları, Naxçıvan Muxtar
Respublikası, respublikanın şəhər və rayonları üzrə, habelə Azərbaycan
Respublikasının Maliyyə Nazirliyi tərəfindən müəyyən edilmiş vergi
ödəyicilərinin qrupları üzrə ayrı-ayrılıqda təqdim edirlər.
Vergilər Nazirliyi tərəfindən təqdim olunan büdcə-vergi siyasətində
nəzərdə tutulmuş tədbirlərin qiymətləndirilməsinə dair göstəricilər Azərbaycan
Respublikasının Maliyyə Nazirliyinin hazırladığı büdcə göstəricilərinin tərtibinə
dair təlimat məktubuna müvafiq olaraq tərtib olunur və təqdim edilmiş
hesablamalar aşağıdakıları əhatə edir:
•
büdcə-vergi siyasətində nəzərdə tutulmuş tədbirlərin büdcə gəlirlərinə
təsiri (tədbirin həyata keçirilməsində mütləq ifadədə yaranan dəyişiklik və
onun büdcə gəlirlərində xüsusi çəkisi);
•
büdcə-vergi siyasətində nəzərdə tutulmuş tədbirlərin qiymətləndirilməsinə
dair hesablamalar (vergi ödəyiciləri və gəlir qrupları üzrə əhatə dairəsi və bu
göstəricilər üzrə tədbirlərin həyata keçirilməsində yaranacaq dəyişiklik).
•
Digər
zəruri
göstəricilər dedikdə fəaliyyət növləri, mülkiyyət
mənsubiyyəti, vergi orqanlarında hüquqi və fiziki şəxslərin vergi ödəyicisi
kimi qeydiyyatı (uçotu), vergi növləri, gəlir qrupları, dövriyyə həcmləri üzrə
42
vergi ödəyicilərinin sayı (qeydiyyatdan keçmiş və fəaliyyət göstərən), xüsusi
vergi rejimi tətbiq olunan vergi ödəyiciləri üzrə məlumatlar (işçilərin sayı,
əmək haqqı və s.), vergi növləri üzrə keçən il üçün icmal hesabat göstəriciləri,
dövlət rüsumunu tutan orqanlar üzrə keçən il üçün icmal hesabat göstəriciləri,
büdcə-vergi siyasəti tədbirlərinin həyata keçirilməsinin keçən ildə faktiki və
cari ildə gözlənilən nəticələrini əks etdirən haqq-hesab cədvəlləri, vergi
güzəştlərinin qiymətləndirilməsinə dair haqq-hesab cədvəlləri və s. başa
düşülür.
Dövlət Gömrük Komitəsi və onun müvafiq orqanları tərəfindən
Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyinin təlimat məktubuna uyğun
olaraq təqdim olunan büdcə layihəsində aşağıdakı məlumatlar tələb olunur:
•
keçən ildə edilmiş və cari ildə gözlənilən vergi və gömrük rüsumlarının
məbləği;
•
hesablanmış vergi və gömrük rüsumlarının keçən ildə faktiki və cari ildə
gözlənilən məbləğləri;
•
vergi və gömrük rüsumlarının keçən ildə faktiki və cari ilin sonuna
gözlənilən qalığı;
•
növbəti il üçün təklif olunan vergi və gömrük rüsumlarının həcmi,
ödənilməli olan vergi və gömrük rüsumlarının həcmi, ödənilməli olan vergi və
gömrük rüsumlarının məbləği;
•
büdcə-vergi siyasətində vergi və gömrük rüsumları üzrə nəzərdə tutulmuş
tədbirlərin qiymətləndirilməsinə dair göstəricilər;
•
sonrakı üç il üçün vergi və gömrük rüsumlarının qiymətləndirilməsi;
•
digər zəruri göstəricilər.
•
Dövlət Gömrük Komitəsi və onun müvafiq orqanları müəyyən olunan
göstəriciləri funksional və iqtisadi təsnifatın paraqraflarına uyğun edirlər.
Dövlət Gömrük Komitəsi tərəfindən təqdim olunan büdcə-vergi siyasətində
vergi
və
gömrük
rüsumları
üzrə
nəzərdə
tutulmuş
tədbirlərin
qiymətləndirilməsinə dair göstəricilər Azərbaycan Respublikasının Maliyyə
Dostları ilə paylaş: |